Hindiston. Gubernator va uning xotini katta ziyofat berishayotgandi. Ular — harbiylar, elchixona xodimlari, ularning ayollari va amerikalik tabiatshunos katta stol atrofida — oshxonada o‘tirishardi.
Bir ayol va polkovnik ayollarning sichqondan ham qo‘rqishlari xususida qizg‘in bahslashishardi.
— Ayollar har qanday qiyin vaziyatda chinqirishadi, — dedi polkovnik. — Erkaklar esa asabini jilovlay olishadi.
Tabiatshunos bahsga qo‘shilmay, mehmonlarni kuzatib o‘tirardi. Birdan u uy bekasining yuzi o‘zgarib ketganini ko‘rdi. Beka to‘g‘riga qarab o‘tirar, go‘yoki qotib qolgandi. Ayol ohista imlab xizmatkor bolani chaqirdi va uning qulog‘iga nimadir deb pichirladi. Bolaning ko‘zlari katta-katta ochildi va xonani tezda tark etdi.
Tabiatshunosdan boshqa hech kim bolaning ayvonga likopda sut keltirib qo‘yganini sezmadi. U tashvishlana boshladi. Hindistonda likopda sut qo‘yish bir narsani – ilonni chaqirishni bildiradi. Tabiatshunos xonada kobra borligini angladi. U xonaning burchaklariga, guldon orasiga ko‘z yugurtirdi. Ilon ko‘rinmadi. Faqat bir joy — stol osti qolgandi.
U shartta sakrab turmoqchi, boshqalarni ham ogohlantirmoqchi bo‘ldi, lekin keskin harakat kobrani cho‘chitib, ilon biror kishini chaqib olishi mumkinligini bilardi. U tez-tez, hammaning diqqatini jalb qiladigan ohangda gapirdi.
— Men kimning asabi chidamli ekanligini bilmoqchiman. Hozir uch yuzgacha – besh daqiqa sanayman, birortangiz qimir etmay o‘tirishingiz lozim. Kim qimirlasa, ellik rupiy to‘laydi. Tayyorlaning!
Stol atrofidagi yigirma nafar kishi toshday qotib o‘tirardi. U ikki yuz saksonga yetganida ko‘z qiri bilan kobraning ayvondagi sut idish tomon o‘rmalab ketayotganini ko‘rdi. Ilon ayvonga chiqishi bilan u sakrab turib eshikni yopganida hamma qichqirib yubordi.
— Siz haq ekansiz, polkovnik!-dedi gubernator. — Mana, hozirgina erkak kishi asabini qanday jilovlay olishini bizga namoyish etdi.
— Bir daqiqaga,-dedi tabiatshunos uy bekasiga qarab.-Missis Vinks, xonada kobra borligini qaydan bildingiz?.
Ayol tabassum qilganicha javob qaytardi:
— Ilon oyog‘imga o‘ralib olgandi.
Ingliz tilidan Dilshodbek Asqarov tarjimasi.