Ilmda benazir muallimim, akademikVohid Abdullo xotirasiga bag‘ishlayman.Muallif I Samarqand kuzining o‘ziga xos ajib tarovati bor: shahar atrofidagi bog‘larning muattar bo‘ylariga to‘yingan qurch havoda erinchoq mezonlar uchib yuradi; bog‘-maydonlarda, hovlilarda o‘rik, olma, behi, nashvati yaproqlari anvoyi ranglarda ko‘zni qamashtiradi; ishkomlarda navvotrang davomi…
Hozirgi davrda birorta horijiy tilni bilmagan odam qiynalib qoladi, derdi o‘qituvchimiz. To‘g‘ri aytgan ekan. Mana men ham tilni bilmaganim uchun qiynalib o‘tiribman. O‘zimni shu kecha ko‘rgan tushimni tushunolmay boshim garang, asabim tarang bo‘lib ketdi. O‘tgan kuniyam shunaqa bo‘luvdi. Chunki, tushlarni davomi…
Yangi ishga kelgan paytlarim edi. Bir ishni eplolmay qoluvdim ustamning jahli chiqib ketdi.— Surat ekansan-ku, xumpar.—Ha-ha, Surataliman, — dedim.— A? …— Chindan ham shunday. Ismim Suratali, familiyam Robiyev.Usta sal jahlidan tushib jilmaydi.— Uncha muncha she’r ham yozib turaman, — dedim.— davomi…
KALISh BOZORIDA Bayram arafasida kalish bozorini oralab o‘tishga to‘g‘ri kelib qoldi.— Qannaqasidan izlayapsiz?— Nechanchisi kerak?— Manavini ko‘ring-chi…— Rossiyanikidan oling.Odam ko‘pligidan turtinib-surtinib zo‘rg‘a boryapmiz. Sotuvchilar kalishlarini tiqishtirishadi:Mana buni ko‘ring-chi…— Arzonrog‘idan kerakmi?— Nechanchisini izlayapsiz o‘zi?Savolni javobsiz qoldirgim kelmadi.— Bozorda nechanchi kalish yo‘q davomi…
Tuni bilan diqqinafas katakda beg‘am yalpayib yotgan bir gala makiyonning orasida toqati toq bo‘lgan baboq xo‘roz nihoyat, cho‘zib-cho‘zib qichqirdi. Uning g‘azabidan qo‘rqib, bir chekkada qunishibgina tong ottirgan jo‘jaxo‘roz ham uzuq-yuluq tovushda unga jo‘r bo‘ldi. Ammo baboqning adovatli qanot qoqqancha o‘ziga davomi…
Yashil maysa bilan qoplangan keng dala. Uzoqda qorli tog‘lar ko‘zga tashlanadi.Toshmurod polvon chiroyli saman toy yetaklab kelyapti. Yurishlari viqorli. Saman toyning peshonasidagi oppoq qashqasi go‘yo yulduzdek charaqlaydi, mayin yoliyu uzun dumlarini shamol hilpiratib o‘ynaydi.Toshmurod polvonning chehrasida quvonch, g‘urur aks etgan. davomi…
Tog‘am Rahmatilla O‘roqov xotirasigabag‘ishlayman 1 Jinoyat tafsilotlari bitilgan hujjatlarga ko‘milgan tergov xodimi boshini qog‘ozlardan ko‘targanida tun yarmidan oqqandi. Shu payt telefon jiringlab qoldi.– Allo, Akmal aka? – xotinining tashvishli ovozi eshitildi go‘shakdan. – Haliyam ishxonadamisiz? – Hozir ketmoqchi bo‘lib turgandim.– davomi…
Hamma narsaga qo‘l siltab, cho‘lgami, toqqami, ishqilib, bu yerlardan ketsam, ketsamu shu barobarida bu tomonlarga qaytib kelmasam, ko‘rmay, kuyinmay o‘sha xilvatda yashasam, degan o‘y unihoritayotgan edi. Atrofdagilardan o‘ziga o‘xshash xislatlarni qidiradi, o‘zini ko‘z o‘ngidagi urug‘-aymoqlari bilan taqqoslab ko‘radi. Ikki orada davomi…
Ta’til payti qishlog‘imga borganimda adabiyotga qiziqib yuradigan bir necha hamqishlog‘im mendan: «Sadafiy degan shoirni taniysizmi?», – deb so‘rashdi. – U haqda bir-ikki eshitganman, darvish shoir, deyishadi. Lekin o‘zini ko‘rmaganman, kitobi ham menga uchramagan, – dedim. – Nahotki?! U, axir, bizning davomi…
Yaratqonkim tan ichra jon yaratti, Seni ko‘rkliklar uzra xon yaratti. Xorazmiy Balx viloyatiga bahor keldi. Jilg‘a va soylar yana ko‘klam qo‘shig‘ini kuylay boshladi. Dalalaru yaylovlar rangba-rang o‘t-o‘lanlar gilami bilan qoplandi. Samoda turnalar arg‘imchoq yasab, shimolga – Movarounnahr tomonga uchishsa, ulardan davomi…