Сув жайраси: балиқми ё ҳайвон?

Жуда кўп ғалати балиқлар бор, уларнинг тузилиши бошқа ҳайвон ёки қушларникига ўхшаб кетади. Ҳайвоншунослар уларни ташқи кўринишига, ҳаракатланиш йўсинига ёки ўлжани қандай топиб ейишига қараб таснифлайдилар. Ҳеч қачон нур етиб бормайдиган океаннинг энг чуқур жойларида ҳам балиқлар яшайди. Ана шундай давоми…

Ҳайвонлар думи билан қандай ҳимояланади?

Дум аксарият ҳайвонларнинг яккаю ягона қуролидир. Қора денгизда ғалати махлуқ — думи ингичка, япалоқ балиқ ёки денгиз мушуги яшайди. Бу балиқлар зоҳиран катта дастали-думли товага ўхшайди. Думғазаси тагидан узун, ясси, четлари кертикланган ва найзадай ўткир тиканак ўсиб чиқади. Денгиз мушуги давоми…

Денгизлар тубидаги ҳаёт ҳақида нималарни биламиз?

Денгиз ўсимлик ва ҳайвонларининг аксарияти 200 метрдан ошмайдиган чуқурликда яшайди. Ундан чуқурроқ жойларда ҳаёт кечириш қийин. Бир километр чуқурликда сув жуда совуқ ва қоп-қора бўлади. Бу масофага қуёш нури етиб келмайди. Шу боис бу ерларда ўсимликларни учратмаймиз. Ўсимлик учун эса давоми…

Айрим балиқлар сувдан ташқарида яшай оладими?

Балиқлар организмида ҳайвонларга хос барча жараёнлар кечади ва у бунинг учун зарур бўлган барча аъзоларга эга. Одамлар тез-тез балиқларнинг юраги борми, улар эшитадими, ҳидни биладими каби саволларни беришади. Балиқларнинг ошқозони, ичаклари, асаб системаси мавжуд, оғриқ ва роҳатни сеза олади. Уларнинг давоми…

Ҳамма балиқлар увулдириқ сочадими?

Аксарият балиқлар увулдириқ сочади ва улар организмдан ташқарида оталанади. Увулдириқ сочадиган балиқлар тухум қўювчилар деб аталади. Бироқ айрим балиқлар тирик балиқча туғади. Бу сираси болалайдиган балиқлар дейилади. Найзабалиқ болалайдиган балиқлар гуруҳига мансуб. Уларнинг уруғи организм ичида оталанади ва ўша ерда давоми…

Балиқлар нима билан озиқланади?

Сиз балиқ овига чиққан пайтингизда балиқлар ҳамма нарсани ейишига ишонч ҳосил қилган бўлсангиз керак. Аммо улар қармоққа қўйилган ҳамма нарсани ҳам еявермайди. Шаҳарлик болалар балиқни кўпинча қармоқ учига қистирилган нон ушоқлари ёрдамида тутишади. Қишлоқ болалари чувалчанглардан фойдаланишади. Шоҳбалиқ тутувчилар чивинни давоми…

Балиқлар йўталадими?

Ҳа, йўталади. Балиқларнинг йўталиши нафас олиш циклининг мўътадил ҳолати экан. Улар икки хил йўталади. Сувни орқага оқизиб чиқадиган олд томони “оғиз мажмуи” дейилади. У балиқнинг пастки жағи ҳаракатидан пайдо бўлади. Ойқулоғи пардалари очилганда ойқулоғи бўшлиғидан нафас олаётгандагидек аста-секин эмас, балки давоми…

Балиқлар қандай ҳидлайди?

Балиқлар нарсаларни ҳидлаб кўради, десак кўпчилигингиз ҳайрон қолишингиз мумкин. Бошқа организмлар сингари балиқлар ҳам бурни билан ҳидлайди. Балиқларнинг икки жуфт бурун каваги бор. Ҳар бир кавак иккитадан тешикка эга. Бири олдинда, иккинчиси унинг ортида. Бошидаги бурун каваклари балиқ турига қараб давоми…

Балиқлар бирваракайига икки кўзи билан ҳам кўрадими?

Бизга гўзал ва чиройли кўринадиган сув ости дунёсида ёруғ нур йўқ, ҳатто энг тоза сувда ҳам кўриниш даражаси унчалик равшан эмас. Шу боисдан балиқларга узоқ масофалар учун «кўзни равшанликка мослаш» зарурати йўқ, барибир ҳамма нарсани яқиндан кўришга тўғри келади. Бундан давоми…

Балиқларга сузгич пуфаклар на ҳожат?

Узоқ муддат балиқ чуқурликдан сув сатҳига сузиб чиқиш учун ўзининг сузгич пуфакларини шиширади, ана шунда унинг тана ҳажми каттаради, сиқиб чиқариладиган сув ўз вазнидан ортиб кетади, сузиш қонуниятига биноан балиқ юқорига кўтарилади, деб ҳисоблаб келинди. Юқорига кўтарилиши ёки пастга тушишини давоми…