Mashhur italyan olimi Galileo Galiley 1680 yili birinchi marta o‘zi yasagan teleskop yordamida Quyoshda dog‘lar borligini ko‘rdi. Dog‘lar teleskopdan Quyoshning oq gardishidagi qora teshiklarga o‘xshab ko‘rindi. Quyoshdagi dog‘larni havoning har bir ochiq kuni kuzatish mumkin. Ularning o‘lchamlari o‘zaro keskin farq davomi…
Shafaqning betakror qizilligi va tovlanayotgan turfa xil iliq ranglardan go‘zalroq bir manzarani uchratish qiyin. Ba’zida bunday manzaraga mahliyo bo‘lib, bexosdan: «Quyoshning qizarganini qarang-a», deb yuborganimizni o‘zimiz ham bilmay qolamiz. Aslida Quyosh qizarmaganini, uning rangi mutlaqo o‘zgarmaganini hammamiz yaxshi bilamiz. U davomi…
Yorug‘lik, issiqlik, rentgen va ultrabinafsha nurlar nurning turli ko‘rinishlaridir. Nur to‘lqinlari uzunligi katta diapazonga — ko‘lam chegaralariga ega. Ularning eng uzuni radio to‘lqinlari, eng qisqasi esa gamma nurlaridir. Eng uzun va eng qisqa to‘lqinlar oralig‘ida yorug‘lik to‘lqinlari yoki sizu bizning davomi…
Biror marta Quyoshning tutilgandagi suratini ko‘rganmisiz? Suratda Quyoshning qora gardishi atrofida notekis olov tillariga o‘xshash narsa ko‘zga tashlanadi va u toj deb ataladi. Quyosh ham yulduzdir. Boshqacha aytganda, u o‘zidan nur taratadi. Albatta, buning uchun katta miqdordagi energiya — quvvat davomi…
Hoynahoy, «uchar likobchalar» va o‘zga dunyolardan kelgan g‘ayrioddiy mavjudotlar to‘g‘risida eshitgan bo‘lsangiz kerak. Ularning haqiqatan ham mavjudligi dargumon, biroq bunday hodisalar ro‘y berishi ehtimoldan uzoq emas. Gap shundaki, Quyosh sistemasi unga o‘xshash millionlab sistemalar bo‘lishi ehtimoldan xoli bo‘lmagan Koinotning uvoqqina davomi…
Kechasi nur sochadigan yulduzlar va kunduzi olamni munavvar etadigan Quyosh bir xil ekaniga ishonish qiyin. Quyosh ham Yerga eng yaqin yulduzdir. Yerdagi hayot Quyoshga bog‘liq ekanini hammamiz yaxshi bilamiz. Quyosh nuri taftisiz Yerda hayot vujudga kelmas edi. Quyosh nuri taftisiz davomi…
Ekvatorning janubidagi osmonda xochga o‘xshash shaklga ega bo‘lgan to‘rtta yulduz ko‘zga tashlanadi. U Janubiy Xoch deb ataladi. Tomonlarni ko‘rsatuvchi bu yulduz sayyohlarga kechalari yo‘l topib olishda yordam beradi. Ta’kidlab o‘tganimizday, Janubiy Xoch faqat Janubiy yarim sharda ko‘rinadigan burjlar qatoriga kiradi. davomi…
Nima uchun ajdodlarimiz o‘sha yulduzlar turkumini aynan Buzoq, Burgut, Qovg‘a yoki Orion deb atashgan? Burjlarning turli xalqlar tillaridagi nomlarini o‘zaro taqqoslaydigan bo‘lsak, savolga javob topish yanada murakkablashadi. Qizig‘i shundaki, aynan bitta yulduzlar turkumini qadimgi ellinlar va Shimoliy Amerika hindulari mutlaqo davomi…
Yulduzlarni kuzatayotganda, ular tanish harflar, uchburchaklar, kvadratlar hosil qilishiga e’tibor bergan bo‘lsangiz kerak. Odamlar qadim zamonlardan beri dunyoning turli burchaklarida shunday yulduzlar turkumini turli nomlar bilan atab kelishgan. «Burj» arab tilidan tarjima qilganda «yulduzlar turkumi» degan ma’noni anglatadi. Burjlarning nomlari davomi…
Barchaga ma’lumki, Adolf Gitler odamzot tarixida eng qo‘rqinchli va beshafqat shaxs sifatida qolgan. Uning bunday vahshat kasb eta olishiga sababchi esa… otasi bo‘ldi. Germaniyaning Oberzaltsberg shahrida joylashgan hozirgi zamon tarixi instituti xodimlari Timoti Raybek va Florian Beerl fyurerning hayotiga doir davomi…