Ғўлабир-миқти Мелибой Бўриев — вилоят фирқа қўмитасининг мафкура котиби бугун, ниҳоят, собиқ секретарнинг ҳовлисига жойлашиб олди, уйлар яқинда таъмирдан чиққани ҳам унга қўл келди: ётоғи — ётоқ, емакхонаси — емакхона, кутубхонаси — кутубхона бўлди.Мана, оқибат, у болаларини ётқизиб, чоққина ҳовлини давоми…
Боққа кирсам, Сталиннинг ҳайкалини бузишяпти… Шундай бир куз куни эди. Олтмиш олтинчи йилми-еттинчимиди — аниқ айтолмайман. Хуллас, эгнимда мана шу каломинка кител, мана бу «За отвагу» ҳам — кўкракда; чой ичгани киргандим-да боққа. Эслайсизми, қандай соя-салқин жой эди! Ўриклари пишиб, давоми…
Ассалому алайкум!.. Раҳмат. Йўлда тушаман. Термизга етмасдан. Стационарга боряпман. Рангимни кўриб, ҳайрон бўлдингизми? Касалим юқумли эмас. Ишонаверинг… Раҳмат-э. Автобусга етиб боргунимча жўнаб қолди… Куз тушиб қолди-я. Аҳ, қандай яхши фасл. Шоирларнинг севган фасли. Абдулла Ориповни яхши кўрасизми? Менга жуда ёқади. давоми…
Мени биласан, бировдан тил қисиқ жойим йўқ, ҳамма нарсам бор: машина, дача; китобларим чиқиб турибди. Ҳамма унвонларни олиб бўлдим. Нимадан қўрқаман?.. Фақат эҳтиёт бўлиш керак: одам оғзига эҳтиёт бўлиши керак. Тил ўлгур ёмон: бежиз тилни «суяксиз» демайдилар. Ҳар хил гапни давоми…
Аввало, шуни айтишим керакки, биз томоннинг одамлари анча серандиша келади. Бунинг тарихий илдизлари бор: биз катталарга — хусусан, ёши улуғлар-у лавозимли шахсларга таъзим қилиб ўрганганмиз.Йўғасам замонга қарамайсанми денг. Социализмдан путур кетгани аниқ: Прибалтикада Мустақиллик учун намойишлар бўляпти. Тошкент ҳам тинчини давоми…
Козим Пухтаев дам олиш уйининг зинасида бўйнини қисиб, қўлларини пальтоси чўнтагига тиқиб турар, қаршисида — кумуш ранг «хода»га қалпоқ қилиб кийгизилган неон чироқ ёғдусида пилдираб-ўйнаб ёғаетган қор зарраларини илжайиб томоша қилар эди.У пастга тушиши керак. Лекин тушса, туфлиси қорга ботади. давоми…
Бойқувар эшикни аста очиб, бошини суқди. У ёқ-бу ёққа қараб, тўрда оқиш шарпани кўрди.— Ассалом алайкум! — У отилиб кириб, йўрта кетди. Шу боришда узун стол қиррасига урилди ва илжайганча тисланиб, тўрга тикилганди, оқиш шарпа ёришиб, оқ кофта кийган, тўлагина давоми…
Қамоқдан келган пайтларим эди. Ишлаб юрган мактабимга йўлатишмади. Иккинчи класс шофёрлик правам ҳам бор эди, ҳарбийда олгандим. Пўлат пучуққа учрашгандим, — гаражда диспетчер эди, — «Жўражон, беш юз сўм бермасанг, мошин ололмайсан» деди. Менда сариқ чақаям йўқ. Пучуқ кўп гапираверган давоми…
У ўзи ҳам ўлиши мумкинлигини ўйламасди. У ўлдиришни… ҳайвонларни, паррандаларни, хуллас, Олатоғда ов қилишга арзирли ўлжа борки, у қўлига милтиқни олиши билан ўзи англамаган ҳолдд, улардан ниманидир отиш — ўлдиришни ўйларди. Баъзан, масалан, кийик овига кетаётган бўлса, йўлида дуч келган давоми…
Жалил ака дераза тагида ётарди. Тўшакда. Болиши баланд. Унга суяниб, бошини кўтарса, боғни кўради. Ўзи обод қилган боғ у. Энг қари ёнғоқ «олтмиш»га кирди. У билан бир вақтда экилган тут кесилиб кетди. Каллакланавериб қуриди. Кейин йиқитиб, ғўла қилиб олишди.Жалил аканинг давоми…