Yillarga cho‘zilgan tanaffucdan so‘ng biz bog‘ hovlidagi durkun o‘rik daraxti soyasida suhbatlashib o‘tirar edik. Har ikkimizning so‘z ohangimiz va yuz qiyofamizdan bu ko‘rishuvdan mamnunlik hissi aks etib turardi. — Biz ham ikki yumalab tijoratchi bo‘lib qoldik, aka, — dedi Tolibjon davomi…
— Ustoz, bugungi adabiy jarayondagi Sizni qiziqtirayotgan, o‘y-mulohazaga undayotgan eng muhim muammo nima? — Sherali, bilaman, samimiy ehtirom belgisi o‘laroq har doim bo‘lganidek, menga “Ustoz” deb murojaat etayotirsiz. Buning uchun rahmat. Biroq, ochig‘i shunday murojaat menga biroz malol keladi. To‘g‘ri, davomi…
“Faqat pul, pul!”Deya kuldim men.Biroq bir lahza o‘tmaySezib qoldimO‘zim ham pul haqda o‘ylayotganimni. Isikava TAKUBOKU Bugun uning tug‘ilgan kuni… Tasodifni qarangki, uning qizi aynan shu kuni, iyunning o‘n yettisida tug‘ilgan. U bugun yigirma yettiga, qizchasi esa yetti yoshga to‘ladi. Uyda davomi…
I Mixliyev norozi qiyofada bosh chayqadi: “Nega yolg‘onni yozishadi? Kim buni amalda sinab ko‘rgan? Kim isbotlagan? Tuya degan jonivor jazirama cho‘lda o‘n besh kungacha och va suv ichmasdan yura olarmish…”. Birdan uning suv ichgisi keldi. Yuzidan hamon so‘nmagan zaharxanda kulgi davomi…
Ishdan qaytsam, xotinim gap topib qo‘yibdi: yonimizdagi hovliga yangi qo‘shnilar ko‘chib kelayotgan emish. Yana qayerdan deng. Naq Amriqodan.— Qo‘ysang-chi, qayerdagi gaplarni topasan-a?— Ishonavering, allaqanday uyushmami, jamiyatning yo‘llanmasi bilan urf-odatlarimizni o‘rgangani kelayotgan emish. — Ana, endi qo‘shnilar bilan ham tarjimon orqali davomi…
— Keling, suhbatimizni adabiyotning jamiyat hayotidagi vazifasidan boshlasak… — Adabiyot, umuman, san’at — millatning qalbi, ruhi, ko‘ngli. San’atga e’tiborsizlik millat ko‘nglini mensimaslik bilan barobar. Men chinakam san’at haqida gapirayapman. Bitta oldi-qochdi kitob yozib, yoki uch-to‘rtta chuchmal qo‘shiq aytib, o‘zini san’atkor davomi…
Yaxshi she’r yozish iste’dodni, uni maromiga yetkazib o‘qiy olish esa chinakam san’atkorlikni talab etadi. Omon akaga buning ikkalasi ham nasib etgan. Ayniqsa, she’rini o‘zi o‘qiganda bu hol yaqqol seziladi: satrlarni bo‘lib-bo‘lib, nozik joylarini ohista, zalvorli joylarini esa jaranglatib o‘qiganda she’rning davomi…
Qishloqda xunuk gap tarqaldi. Emishki, yakkabuloqlik Boborayim gov hamqishloqlari Sobir polvonning qonini ichmoq qasdida yurganmish. U meni tuproqqa qorib ketdi, endi men uni qizil qoniga belayman, pichog‘im qayroq ustida, o‘chim to‘sh ostida, deganmish. Sobir polvon bu gaplarni keng hovli o‘rtasidagi davomi…
Jahon madaniyati tarixida ham ulug‘ olim, ham buyuk rassom, ham beqiyos konstruktor mutafakkir Leonardo da Vinchi hisoblanadi. U 1452 yili Italiyaning Vinchi shahrida tug‘ilib, Ovrupodagi Uyg‘onish davrining zabardast namoyondasi bo‘lib yetishgan. Leonardoni Italiya fanining otasi deb hisoblaydilar. U qoldirgan meros davomi…
Shunday tarixiy hodisalar borki, ular, xoh tayin millat taqdiri bilan bog‘liq ravishda o‘rganilsin, xoh umumjahon mezonlari bilan o‘lchansin, ideal deb e’tirof etilishi lozim. Bunday hodisalar hususida baxs yuritganda “har yo‘sinda — bir qusur” degan maqolga tayanib yondashish o‘zini oqlamaydi. Alisher davomi…