Munavvarqori Abdurashidxonov 1878 yilda Toshkentning Shayhontohur dahasidagi Darxon mahallasida dindor ziyoli oilasida tavallud topgan. Otasi Abdurashidxon madrasada mudarris, onasi Xosiyatxon mahallaning otin oyisi bo‘lgan.Munavarqori ilk saboqni ota-onasidan, mahalla maktabidan olib savodini chiqardi. So‘ngra Toshkentdagi Yunusxon madrasasida va Buxoro madrasasida ta’lim oldi. 1904 yildan boshlab faol ijtimoiy hayotga kirib bordi.«Sho‘roi Islom» tashkilotining (1917 – 18) ideologi va rahbari sifatida faoliyat ko‘rsatdi. 1929 yilda nohaq millatchiliqda ayblanib qamoqqa olindi va 1931 yilda otib tashlandi. Uning hoki Moskvadagi Vagankovo qabristonidadir. Munavvarqori 1903 yildan jadid maktablari ochib, dars bergan. Shunday maktablar uchun tovush usulida yozgan «Adibi avval» («Birinchi adib», 1907) alifbe kitobi, «Adibi soniy» («Ikkinchi adib», 1907. Unda «Himmatli faqir» she’ri keltirilgan) o‘qish kitoblari bir necha bor nashr qilingan.1908 yil uning «Sabzazor» (to‘plam), «Er yuzi» (geografiyadan), «Tajvidal Qur’on» (Quronni o‘qish usulini o‘rgatgan) kitoblari ham bosilib, yangi usuldagi maktablarda darslik sifatida qo‘llangan. 1906-1917 yillarda jadid gazetalarida muharrirlik qilgan, «Xurshid», «Najot», «Kengash» kabi gazeta va bir qancha jurnallarga asos solgan, jadidlar teatri targ‘ibotchisi bo‘lgan.Munavvarqori millatimizning ma’rifiy kelgusi va mustaqillik yo‘lini munavvar qilib ketgan zotdir. «Chor hukumatini yo‘qotish jadidlarning tilagida bor edi» deb yozgan edi 20-yildagi maqolalaridan birida u.
ADIBUS-SONIYMakotibi ibtidoiya shogirdlarina alifbodan so‘ng o‘qutmakuchun mumkin darajada ochiq til va oson tarkiblar ilayozilmish qiroat kitobi BISMILLAHIR ROHMANIR ROHIYM Hamd Alloh taolo hazratlari bizni yo‘qdan bor qildi. Kichik edik, katta qildi. Och edik, rizq berub to‘ydirdi. Yalang‘och eduk, kiyim berdi. davomi…
ER YuZIMakotibi ibtidoiyaning 3—4-sinf shogirdlari uchun mo‘tabar kitoblardan intixob etilib, Turkiston shevai turkiyasinda tartib va tahrir o‘linmish jug‘rofiya risolasiBISMILLAHIR ROHMANIR ROHIYM 1. Muqaddima Janobi Haq ta’oliy hazratlari bizni yerdan yaratmishdur. Chunki bizim tug‘ulodurg‘on, o‘sadurg‘on, tiriklik qiladurg‘on ham o‘lg‘ondin so‘ngra ko‘miladurg‘on davomi…
MUQADDIMA Alloh taologa beadad shukrlar bo‘lsinki, Mustaqillik tufayli boy madaniy merosimizni o‘rganish va ma’rifatparvar siymolarning asarlarini xalqimizga yetkazish borasida ko‘p xayrli ishlar amalga oshirilmoqda. O‘tmishda millatimizga ma’rifat tarqatgan ko‘pgina olimlarimizning nomlari qaytadan tiklanmoqda. Shunday siymolardan biri Munavvar qori Abdurashidxon o‘g‘lidir.U davomi…
Tog‘ yaqinida kichik bir qishloq bor edi. Shu qishloqning buzuq bir binosida o‘n uch yoshlik Oyxon otlik bir qiz turar edi.Oyxonning ota-onasi ocharchilik yilida — bundan to‘rt yil burun o‘lgan edilar. Boyaqish Oyxon besh yoshlik Turdiboy degan ukasi bilan qo‘sh davomi…
Ko‘m-ko‘k maysalar, yaxshi sabzalar bilan o‘ralgan keng, go‘zal bir qirning ustida bir ayg‘ir ot yolg‘iz o‘zi o‘tlab yurar edi. Yangi chiqqan yam-yashil, ko‘m-ko‘k o‘tlarning eng yaxshisini tolalab-tolalab yer edi. Yeb, qorni to‘ygandan so‘ng u yoq-bu yoqqa o‘ynoqlab, kishnab yurar edi. davomi…
Bir kun bir dehqon sakkiz yoshli o‘g‘lini yetaklab bog‘chasiga kirdi. Bog‘chada olma, nok, shaftoli, o‘rik, anor, anjir ham uzum kabi har turli yemish og‘ochlari yam-yashil bo‘lib ko‘kargan. Uriklarning dovuchchalari yosh bolalarni qiziqtiradigan bir tusda osilib turgan edi. Ota-bola bog‘chada keza-keza davomi…
Havo qish o‘ldig‘indan g‘oyat sovuq edi.Ko‘chalar bilchirab bitg‘an, butun atrofni balchiqlar iflos qilib tashlag‘an edi. Shul balchiqlarning o‘rtasindan, balchiqlarg‘a botg‘an, kiyimlari yirtilg‘an, ikki ko‘zi nobajo bir yetim bola qo‘lida aso ushlab kelmoqda edi. Lekin bu yetim bolani ko‘rg‘an inson har davomi…