“Романга қўшилган қисса”. “Чингизхоннинг оқ булути” қиссаси жанрини Айтматов “Асрни қаритган кун” романини назарда тутиб шундай белгилайди: роман етмишинчи йиллар охирида ёзилиб, “1980 йилда Новый мир” журналида эълон қилинган эди. Муаллиф аввал сўзида ёзганди: “Мафкуравий таъқиб-тазйиқ авж олган, ўта ҳушёр, давоми…
Адабиётшунос олим, мунаққид, Ўзбекистон ёзувчилар, журналистлар ижодий уюшмалари аъзоси, Республикада хизмат кўрсатган ёшлар мураббийси, “Олтин қалам” мукофоти совриндори Сайди Умиров 1938 йил 10 февралда Самарқанд вилояти Пайариқ тумани Жўрабой қишлоғида туғилган. У Самарқанд давлат университетининг филология факультетини тамомлаган. Сайди Умиров давоми…
I Тэмпонинг иккинчи йили, сентябрь кунларидан бири. Эрталаб. Конденинг Доботё кўчасидаги “Мацуною” ҳаммоми ҳар қачонгидек гавжум. “Жамоат ҳаммоми…” Бу ерда ҳамма нарса айқаш-уйқаш: худолар шаънига олқиш-мадҳиялару бутларга сиғиниш, муҳаббат ҳангомаларию нотайин хиргойилар…” Сикитэ Самбанинг кулгили асарларидан бирида тасвирлаган манзара ҳозир давоми…
I Хорикавадек яна бир зоти олийлари илгари ўтмагандир, албатта, бундан кейин ҳам ўтмаса керак. Гўё унинг таваллуди олдидан мўътабар волидалари қаршисида авлиё Дайитоку намоён бўлганмиш, деган миш-мишлар юради. Нима бўлганда ҳам у туғилишдан бошлабоқ оддий одамларга ўхшамас эди. Неча марталаб давоми…
Сархуш радист эшигимни очди. – Сенга бошқармадан хат бор, менинг олдимга кир. Шундай деди-ю, қоронғида қор қўйнида ғойиб бўлди. Сафардан олиб келган қуён тўшларини печкадан четга суриб қўйдим. Ўшанда қуён мўл йил бўлганди. Қопқон қўйиб улгурсанг бас эди, илинаверарди. Ярим давоми…
Шоир ўлим ёқасида эди. Очликдан шишиб кетган, катта, қонсиз оқиш бармоқлари, ўсиб кетган кир тирноқлари совуқдан тош қотган ҳолда кўкраги устида ётарди. Авваллари у қўлларини орқасига, яланғоч танасига тиқарди, лекин ҳозир у ерда ҳам иссиқнинг таъсири йўқ эди. Қўлқопларини аллақачон давоми…
Жўнатмани вақтида беришарди. Бригадирлар олувчининг шахсини аниқлашарди. Фанерлар ўзига хос фанерчасига ғичирлайди, синади. Бу ернинг дарахтлари бошқача синади, ўзгача овоз чиқаради. Тўсиқ орқасидаги скамейкаларда жуда шинам, пўрим кийинган ҳарбий одамлар тоза қўллари билан қутиларни очишади, текширишади, қоқишади-силкитишади, узатишади. Кўп ойлик давоми…
Биз янги полигонда учинчи кун қазиш ишлари билан машғул эдик. Ҳар кимнинг ўз қудуғи бўлиб, уч кун ичида нари борса ярим метр чуқур кириб борардик. Ҳали музликкача ҳеч ким етиб бормаганди. Фақат бизнинг бригада ишларди. Ҳамма гап ёмғирда эди. Ёмғир давоми…