Abdulla Qodiriy. Birinchi may (1923)

Birinchi may kuni bizning basharamiz irjaygan, ikkinchidan boy, ulamo, ashqiyolarning basharasi tirjaygan kundir. Birinchi may biz o‘ynag‘an, kulgan; mustamlakachi «mushfiq mehribonlarning» qon yig‘lag‘an, kuygan kunidir. Birinchi may butun dunyo mehnatkashlarining birlashkan bayrami, butun dunyo ifloslarining bir-birlari bilan it-mushuk bo‘lub ajrashqan davomi…

Abdulla Qodiriy. Yomon ko‘z (1923)

Yomon ko‘zdan saqlanish kerak Ba’zi-ba’zida «Turkiston» bilan «Yosh sharq» gazetalariga ko‘zim tushub qoladir. Nimalarga yo‘liqasan deng! Xudo ko‘zdan saqlasun. Gazetalarda qiziq-qiziq baytlar bosiladir. «Mamadanalar»ninggina og‘zidan chiqaturg‘an «to‘ti qush» gaplarini o‘shal baytlarda ko‘rasiz. Gapka muncha chechan bu haromilar?! «Falon maktabning falon davomi…

Abdulla Qodiriy. Dardi yo‘q — kessak, ishqi yo‘q — eshshak (1923)

—      Kalnikiga oshg‘a-a-a-a!!! Gur-gur odam kalnikiga tuz yalab chopadir… —      Ayiq polvon kurash tushadir, Jo‘ra qiziq maymun o‘ynatadir, Farg‘onadan Arava polvon keldi, Jizzaxdan It polvon keldi… Ko‘rubsizki, kurash o‘rnini ijaraga olg‘an zarg‘aldoq xo‘jalarning qilg‘an foydalari mindi-mindi… —      Chet ellardagi o‘qug‘uchi davomi…

Abdulla Qodiriy. Sho‘x baytal (1923)

Sho‘x baytal har bir millatda ham bor. Farang sho‘x baytallari[1] haqida ajib rivoyatlar eshitamiz. Angliz siyosiyunlari Lo‘ndo‘n sho‘x baytallarini Sharq amir va shohlarini yovvoshlandirish uchun Arabiston, Eron va Hindistonlarga yo‘llar ekanlar. Lo‘rd Kerzo‘n o‘z siyosatini Sharqda amalga oshirish uchun qizchasini davomi…

Abdulla Qodiriy. Nahs bosqan ekan (1923)

Kashmiridan kelgan romchining oldig‘a o‘lturub: —      Qani bir baxtimizni sinab qarayliq-chi, —dedim. —      Ranjmi, g‘oyibmi, hozirmi? — deb so‘radi. «Ko‘rning tilagani ikki ko‘zi», «Kampirning dardi g‘o‘zada» degandek, manim ham o‘ylaganim sizga o‘xshag‘an «Choti ayri, boshi yumoloq» dardisarlar emasmi, shuning uchun davomi…

Abdulla Qodiriy. Po‘skallasi (1923)

—      Hay aka! Vaqting bo‘lsa gapimga bir oz quloq ber! Qalay, o‘zing tantimisan? Agar tanti bo‘lsang, sanga bir gapim bor. Po‘skallasini aytsam, san o‘zing, yo‘q san emas, saning xalqing bila turib suvga… shunaqa qiladilar-da… —Yo‘q-yo‘q, hovliqma, berdisini aytkuncha kishini belashi davomi…

Abdulla Qodiriy. Taraqqiy (1923)

Batqaldoq xo‘ja: — Hoy eshon, biz ham endi ancha taraqqiy qilibmiz-a?! Lo‘kidon xo‘ja: — Qayoqdan bildingiz? — Xotunlarimiz nos o‘rnig‘a popiro‘s cheka boshlabdurlar. —      Qayoqda ko‘rdingiz? —      Qayoqda ko‘rar edim, sentralniy mo‘nchada ko‘rdim… Shilg‘ay «Mushtum» — 1923 yil, 3-son, 7-bet

Abdulla Qodiriy. Nima qayoqqa ketadir (1923)

Ishchining topqani xo‘jayinning xaltasig‘a ketadi. Sovdagarning topqani o‘g‘ul to‘yisig‘a ketadi. Toshkand ko‘nchilarining topqani qishliq to‘kma bilan yozliq gapka ketadi. Qimorbozning topqani gartkam bilan to‘rtta oshiqqa ketadi. Bedanabozning topqani tariqqa ketadi. Muridning topqani eshonga ketadi. Eshonning topqani sakkizta xotung‘a ketadi. Xotunlarning davomi…

Abdulla Qodiriy. «Tavakkaltu alolloh»ni degan er — na talqonu na qalqonning g‘amin yer (1923)

Mana bu bir juft bayt, o‘zimizning ota-bobodan qolib kelgan halol molimizdur. Ushbuni ham kim maniki, desa boshi o‘lumda, moli talondadur. Agar qo‘ni-qo‘shnilarning ko‘z olaytirishlaridan qo‘rqmay, doirani kengaytiribroq yuborsaq bu baytdan butun Sharqni ham nasibador qila olamiz. Ammo boshqalarg‘a yo‘l-yo‘ruq yo‘qdur. davomi…