Qunduz tog‘ani sakson bilan to‘qson orasida desangiz, hech kim ishonmaydi. Juda daroz ekanligiga qaramay suyagi yengil bu odam bir joyda o‘tirolmaydi, soyu qirlar, hatto tog‘u toshlargayam chiqib tushaveradi. Chillaning ayni jazirama pallasida tuproqli ko‘chalarni popillatib yalangoyoq kezgani kezgan. “Aziz jonni davomi…
Laylakqor erinibgina yog‘ar, Ortiqali ikkimiz katta-katta odim tashlab, bir maromda ketib borardik. Baland bo‘yli, chayir va ko‘rkam gavdali bu yigitning ota-bobosi mergan o‘tgan, o‘zi ham tabiatning tanti o‘g‘li edi. Miltiq ko‘tarib dalagami yo toqqa chiqsa, uning ovi o‘ngidan kelmagan kun davomi…
Yil juda og‘ir kelgan edi. Qish yarimlamasdan yem-xashak tugadi. Chorvadorlar qamish, ajriq ildizi, yantoq qidirishib, har kuni izg‘ib yurishardi. Shermat aka ham shularning biri edi. U o‘shanda tentiray-tentiray, tunga qolib ketdi. Endi qo‘raga tezroq qaytish kerak: ochqab yurgan yirtqichlar qo‘ylarni davomi…
Taqdirimdan nolimayman. Diyorimiz markazida chiqadigan, jamiki ijodkorlar orzusidagi mo‘tabar dargohlarda mas’ul vazifalarda mehnat qildim. Baxtimizga elektr poyezdi bor ekan, azonda jo‘nayman, kechga tomon yana ikkinchi vagonda qaytaman. Diltortar odamlar uyushib, davra tashkil etgan ekanlar, shularga qo‘shilib olganman. Fayzulla aka davraboshi. davomi…
O‘rmon mergan ko‘zi ilindimi-yo‘qmi, tong bo‘zara boshlaganini ko‘ra solib o‘rnidan turib ketdi. O‘g‘ilchasining harorati baland, tuni bilan ingrab chiqqan edi. Uyquga qonmagan ovchining boshi sirqirab og‘riydi, ko‘ngli g‘ash. Buning ustiga, kech kuz havosi emasmi, qibladan izg‘irin aralash sovuq tuman yopirilib davomi…
Mashhur merganlar haqida antiqa rivoyatlar eshitganmiz, ko‘plarining uy-joylarida bo‘lib, tongotar suhbatlarini olganmiz. O‘zimiz ham yoshlikda ovchilikning ko‘chasidan o‘tgan edik-da…Qadimda ko‘pchilik o‘z podasini o‘zi boqardi. O‘n-o‘n bir yoshga to‘lgan paytlarim. Qo‘y-echkilarimni qori erib ketgan kungay qiyaliklarda aylantirib kelaman. Bir kun obdan davomi…
Dadajonim-ey, siz bu ahvolda turib, men qanday qilib?… Yo‘q! Men to‘yni to‘xtataman!!.Shashqator yoshlari gulyuzlarini jaladay yuvib borayotgan, qalin sochlari to‘zg‘ib ketgan Oygul ahvoli nochor otasi ko‘ksiga bosh qo‘ygancha faryod urib yig‘lardi. Shu damlargacha boshi yostiqqa tegmagan, hech narsadan tap tortmaydigan davomi…
Qiz anchadan beri yuragida saqlab, o‘zini qiynab yurgan gaplarini yigitning betiga ochiq aytolmadi-yu, yaqin dugonasidan maktub orqali jo‘natdi. Tog‘ yonbag‘rida yonariq kavlab, bog‘ yaratayotgan yigit horib-tolib uyi tomon kelayotganda jini suymaydigan qiz yo‘lini to‘sib chiqdi. – Mashkuraxon berib yubordi, – davomi…
Bu voqea Toshkentda yer qimirlagan o‘sha dahshatli unutilmas yilda bo‘lib o‘tgandi. Biz, yer qimirlashning qoq markazida, mashhur Qashqar mahallasida istiqomat qilardik. Yuz bergan tabiiy ofat tufayli uyimizning hamma yog‘i buzilib-yorilib ketib, bunday qaraganda xonalar but-butun turgan bo‘lsa-da, lekin yashash uchun davomi…
Mana, bir oydirki, Xurshidbekning oromi yo‘q. Yursa ham, tursa ham onasining ma’yus, mehribon nigohi ko‘zidan ketmaydi. Avvaliga ta’ziyaga kelgan odamlar bilan ovunib yurgan ekanmi, ularning oyog‘i tovsilgandan keyin ko‘ngilni ezadigan bir jimjitlik ichida qolgandek edi. Onasi bir tomondagi kichkina uychasida davomi…