Мен талабаларга Ўзбекистон журналистикаси тарихидан дарс берарканман, Бухоро матбуоти ва матбааси тарихига оид манбалар етарли эмаслигини англадим. Журналистикамиз тарихига бағишланган мақола ва китобларда бу борада маълумотлар кам. Чунончи, Абдулла Авлонийнинг 1924 йили эълон қилинган «Бурунғи ўзбек вақтли матбуотининг тарихи» мақоласида давоми…
Туркистон озодлиги учун қурбон бўлган машҳур жадид бобомиз Маҳмудхўжа Беҳбудийнинг публицистик фаолияти бўйича диссертация ёқланаётган эди. Ушбу илмий иш, жумладан, Беҳбудий шахси ҳақида аллома Иззат Султон фикр билдирар экан, жадидчилик ҳаракати намояндаларининг ҳаёти ва ижоди тадқиқ қилинаётганидан мамнунлигини изҳор этиб, давоми…
Жадидчилик ҳаракатининг йирик намояндаларидан бири, давлат ва сиёсат арбоби, ўзбек матбуотининг илк ташкилотчиларидан бири Убайдуллахўжа Асадуллахўжа ўғли (Убайдулла Хўжаев) 1878 йили Тошкент шаҳрида туғилган. Рус-тузем мактабини тамомлагач, давлат муассасаларида таржимонлик билан шуғулланган. Кейинчалик Саратов университетининг ҳуқуқшунослик факултетини муваффақият билан тамомлаган. давоми…
1946 йил. Қишнинг аёзли кечаси. Марзия бувим: «Юлдузла-а-р, жигаргўшам Акбарга салом айтингла-а-р!» дея илтижо қилиб, ҳаётдан кўз юмганлари ҳамон кўз олдимда. Бундан кейин яна ўн йиллар ўтди, лекин ундан дом-дарак бўлмади. Акбарбек ким эди? Энди 31 ёшни қоралаган, аммо ўз давоми…
Саъдуллахўжа Турсунхўжаев (1891, Тошкент – 1938.4.10) – давлат ва жамоат арбоби. Туркистондаги жадидчилик ҳаракатининг намояндаларидан бири. Рус-тузем мактабида ўқиган (1898 — 1901). «Тараққийпарвар» ташкилотининг аъзоси сйфатида жадидчилик ҳаракатида фаол катнашган (1908 — 17). Абдулла Авлоний, Мунавварқори, Низомиддин Хўжаев ва бошқа давоми…
Комилбек Норбеков (1880 – Тошкент – 1943) — ўзбек маърифатпарвари. Тошкентнинг маърифатли бойларидан Муҳаммадаминбекнинг ўғли. Укаси Каримбек (1882—1970) билан бирга чарм ишлаб чиқаришни йўлга қўйган. Австрия ва Германия фирмалари билан тери-чарм савдо алоқасини ўрнатган. Тараққийпарвар дўстлари Мунавварқори Абдурашидхонов, Абдулла Авлоний, давоми…
“Маънавиятсизлик-охир замон нишоналаридан биридир”, -деб ёзган эди Чингиз Айтматов. Биз ҳар қадамда маънавият-маърифат, деб жар солаяпмиз-у, аслида амалда ҳеч нарса қилмаяпмиз. Маънавият-маърифат марказлари совет тузуми давридаги “Билим” жамиятига ўхшаб қолди. Ҳокимият бошқарув тизимида ижтимоий соҳа бўйича ҳоким ўринбосари лавозими тугатилганидан давоми…
Туркистонда илмий-адабий уйғонишнинг бошланишиға йигирма беш йил тўлиб ўтди. Бу муддатнинг ўктабр инқилобиғача бўлғон даврида ҳар бир шаҳарда янги мактаблар, баъзи жойларда жамияти хайрия ва кутубхоналар очидди. Турли мактаб ва мутолаа китоблари ёзилиб босилди. 1901нчи йилдан эътиборан Кўқон ва Тошкантда, давоми…
Ўзбек совет шеъриятининг баҳор фаслида чақмоқдек ярқираб, «Ҳаёт учун биз гўё кўкдан отилган юлдуз», деб эркаланган шоир Усмон Носирнинг ижодий парвози тарихимизнинг «қаноти куйган», «умр тепасида мушт туйган» даврига тўғри келди. Шоир «Сўзла, тарих — чол» шеърида бор ҳақиқатни «сочлари давоми…
ХХ аср бошларида жадид-маърифатпарвар арбоблари Туркистонда миллий тараққиёт асосларини ҳар томонлама ишлаб чиққанликлари маълум. Бу борада бир гуруҳ олимлар ва ёш тадқиқотчилар томонидан билдирилган фикр-мулоҳазаларни таҳлил қилишнинг ўзи алоҳида тадқиқотни тақозо этади. Аммо, жадидшунос олимлар бу масалада шундай бир якдил давоми…