* * * Dilbarimning ul sadaftek og‘zida dur bor erur,La’lining shavqinda tun-kun diydalar durbor erur. Zulfi sunbultek, bo‘yi sarv, englari gulzor erur,Yuzini ko‘rmakka birdam bulbulu gul zor erur. Jon olib husnin sotar, bu ne ajab bozor erur,Yo magar oshiqlaring‘a noz davomi…
Xorazmiy (14-asr) – o‘zbek adabiyotining Navoiygacha bo‘lgan atoqli vakillaridan, noma janrining asoschisi. Hayoti va ijodi haqida ayrim ma’lumotlar uning bizgacha saqlanib qolgan yagona asari «Muhabbatnoma» orqali yetib kelgan. «Muhabbatnoma» Oltin O‘rda xoni Jonibekning hukmdorlaridan Muhammad Xo‘jabekning taklifi bilan 1353 yilda davomi…
Sayfi Saroyi (1321, Xorazm viloyati Sariqamish qishlog‘i — 1398, Iskandariya) — shoir, tarjimon. Markaziy Osiyoda mo‘g‘ullar istilosi davrida yashagan, o‘z vatanini tark etishga majbur bo‘lgan, umri darbadarlikda kechgan. Keyinchalik Oltin O‘rda (Saroy shahri), Misr va Turkiyada yashagan. Fors, arab tili, davomi…
Hoziq (taxallusi; asl ism-sharifi Junaydullo Islomshayx o‘g‘li) (18-asrning oxiri, Hirot — 1843, Shahrisabz) — shoir, tarjimon. 19-asr o‘zbek adabiyoti namoyandalaridan biri. 1793— 1800 yillarda Buxoroga kelgan va madrasada tahsil ko‘rgan, tib ilmini o‘rgangan, she’rlar mashq qilgan. «Hoziq» taxallusini ham shu davomi…
Joniyning nomi Mulla Qurbon bo‘lib, uning yashagan va ijod etgan vaqti XVIII asrning oxirgi choragi va XIX asrning birinchi yarmiga to‘g‘ri keladi. U Buxoroda yashadi va ijod etdi. Sayfiy degan shoir Joniyning vafotiga bag‘ishlab yozgan tarix — marsiyasida: Xirad piri davomi…
Maxmur (taxallusi; asl ism-sharifi Mahmud Mulla Shermuhammad o‘g‘li, ?—Qo‘qon — 1844) — o‘zbek mumtoz adabiyoti namoyandalaridan biri. Shoir Mulla Shermuhammad Akmal Ho‘qandiyning o‘g‘li. Qo‘qondagi Madrasai Mirda tahsil olgan. Umarxon qo‘shinida sarbozlik, sipohiylik qilgan. Maxmur yoshligidan she’riyatga havas qo‘yib, Sa’diy, Hofiz, davomi…
Ma’dalixon Umarxon o‘g‘li 1808 yilda Qo‘qonda tug‘ilgan. Uning onasi mashhur shoira Nodiradir. Ma’dalixon yoshligidan boshlab Umarxon saroyining dabdabali muhitida tarbiyalandi. Aysh-ishrat majlislariga, adabiy o‘tirishlarga qatnashib o‘sdi. Bu adabiy majlislar unga jiddiy ta’sir qoldirgan va yosh Ma’dalixonni «majnun sifat», shoir tabiat davomi…
Fazliy Namangoniy (taxallusi; asl ismi Abdulkarim, 18-asr 2-yarmi — 19-asr 1-yarmi, Namangan) — shoir, adabiyotshunos. 19-asr boshlarida To‘raqo‘rg‘on va Namanganda turli mansablarda ishlagan. Umarxon hukmronligi yillari (1810—22) Qo‘qonga kelgan. She’riy iste’dodi tufayli xonning marhamatiga sazovor bo‘lib, tez orada saroy shoirlarining davomi…
Sayid Muzaffar Xo‘ja Kiromiyning biografiyasi va ijodi hali to‘la o‘rganilgan emas. Xorazm shoirlaridan Nishotiy o‘zining «Husnu dil» nomli dostonining 10-bobida bu asarni yozishda Kiromiydan ilhomlanganini aytib o‘tadi. «Husnu dil» 1778 yilda yozilgan. Xorazmda 1791 yilda tuzilgan bir bayozga Kiromiyning ikkita davomi…
Shoira Hakima Abdurahim qizi 1840 yilda Kattaqo‘rg‘onning Alijon qishlog‘ida maktabdor domla oilasida tug‘ildi. U bolaligidayoq ota-onadan yetim qolib, kichik akasi Abrorqulning qo‘lida tarbiyalandi. Zamonasining talantli shoiri va olimi Muhammad Sharif Shavqiy bilan qo‘shni va do‘st bo‘lgan shoirtabiat Abrorqul yosh Hakimaning davomi…