Акутагава Рюноскэ (芥川 龍之介, 1892.1.3, Токио — 1927.24.7) — япон ёзувчиси. Ўз асарлари билан япон адабиётини жаҳон миқёсига чиқишини бошлаб берган. У ижодида ғарб ва япон адабиёти анъаналарини ўзаро уйғунлаштириб, япон анъанавий тасвир ва ифода усулини янги йўналишга бурган.
Инсон онгининг «жумбоқ»лиги, олдиндан айтиб бўлмаслик хусусияти ифодаланган ҳикоялари — «Рёсман» (1915), «Бурун» (1916) унга шуҳрат келтиради. «Куз» (1920), «Совуқ» (1924) психологик ҳикояларида эса ижтимоий ёвузлик дунёсида эзгуликнинг фожиавий қисмати акс этган. «Сув алвастилари мамлакатида» (1927) ижтимоий-фантастик мажозий асардир.
Инсоннинг ёлғизлиги, унинг вақт, тарих олдида ожизлиги панд-насиҳатдан иборат «Тентакнинг ҳаёти» (1927) номли сўнгги асарининг мавзуидир. Япон маданиятида беқиёс ўрин эгаллагани учун «Акутагава» миллий мукофоти таъсис этилган.
Кузнинг ёмғирли оқшоми эди. Мени олиб кетаётган рикша Онори қишлоғи тепаликларидан гоҳ кўтарилиб, гоҳ тушиб борарди. Ниҳоят у бамбук дарахтлари панасига яширинган европача услубдаги кичкинагина уй рўпарасида тўхтади. Эшик тепасида япон ёзувида битилган «ҳинд Матирам Мисра» деган ёзувга кўзим тушди.Мисра-кун давоми…
Бу воқеани руҳий касалликлар шифохонасининг бирида йигирма учинчи рақамли бемор ҳаммага гапириб беради. У, чамаси, ўттизни қоралаб қўйган, аммо зоҳиран жуда ёш кўринарди. У нималарни кўрган-кечирган… умуман олганда, нима фарқи бор кўрган-кечирганларининг? Мана, у мен ва шифохона директори шифокор С.нинг давоми…
Маҳкама тўраси терговида ўтинчининг айтганлари Худди шундай. Мурдани мен топдим. Бугун эрталаб ҳам, ҳамишагидек ўтин чопиш учун тоққа, узоқроққа чиққан эдим. Ўлик шу тоғ тагидаги чакалакда ётган экан. Аниқ қаерда? Ямасинга ўтадиган қатнов йўлидан тахминан тўрт-беш тё* ичкарида бамбук билан давоми…
Бир куни эски ошнам Мураками билан бирга сайр қилиб юрган эдим.Мураками бирданига Сасебода яшайдиган синглисини аниқ тасодифан эслаб, гапириб қолди.– Яқинда Тиэкодан хат келди. Сенга салом айтибди.– Тиэко-сан соғ-саломатми?– Ҳа, кейинги пайтлари анча яхши бўлиб кетди. Токиода яшаган вақтлари асаблари давоми…