Маҳмуд Ғазнавий (967-1030)

Маҳмуд Ғазнавий, Абулқосим Маҳмуд ибн Сабуқтегин (967— Ғазна, 1030) — давлат арбоби ва ҳарбий саркарда, Ғазнавийлар давлати ҳукмдори (998—1030). Сабуқтегиннинг ўғли. Ғазнавийлар давлатининг Нишопурдаги ноиби (994—997). Отаси вафотидан сўнг тахтни эгаллаган (998 й.дан). Маҳмуд Ғазнавий қорахонийлар билан ўз мавқеини мустаҳкамлаб, давоми…

Василь Биков. Тонггача яшаса… Қиссалар

Василь Биков. Тонггача яшаса… Қиссалар (Русчадан X. Эргашев таржимаси). — Тошкент, Адабиёт ва санъат нашриёти, 1976. Белорус ёзувчиси, СССР Давлат мукофоти лауреати Василь Биковнинг мазкул китобига “Альп қиссаси”, “Тонггача яшаса…” қиссалари киритилди. Бу асарлар Иккинчи жаҳон уруши йилларидаги қаҳрамонликлар, сабот-матонатлар давоми…

Шақилдоқ илонлар ҳужум қилишдан олдин шақиллайдими?

Шақилдоқ илон ҳақиқатан ҳам қўрқинчли илон. Одамлар у ҳақда ажойиб тарих яратишган, эмишки, илон чақишдан олдин думлари билан шовқин солади, айни вақтда уни унчалик хавфли деб ҳисоблашмайди. Афсуски, ҳамма вақт ҳам шундай эмас. Шақилдоқ илон шақиллаган пайти у ростдан ҳам давоми…

Гадюка нима?

Илонларнинг бир тури гадюка деб номланади. У Ер юзидаги бир қанча заҳарли илонлардан иборат бўлган випера (гадюкасимон илонлар) оиласига мансубдир. Илонларнинг бу гуруҳига шақилдоқ илонлар, мокасинли сувилонлар, япалоқбошлар, Жанубий Америка бушмейстерлари, Европа оддий гадюкаси ва мугузли Африка гадюкаси киради. Клеопатрани давоми…

Нимани Ҳиндистоннинг рамзи ҳисоблашади?

Кўзойнакли шоҳилон гарчи Жанубий Хитой, Ҳиндихитой ва Филиппинда яшаса-да, уни Ҳимолай ва Ганг каби Ҳиндистоннинг рамзи ҳисоблашади. Дунёдаги энг катта заҳарли илон (унинг бўйи беш метргача етади) ботқоқзор чакалакларда, тоғларда, чой ва кофе плантацияларида учрайди. У ақлли ва эҳтиёткор бўлиб, давоми…

Қайси илонлар заҳарли?

Одам ҳамма вақт илондан қўрқув ва ижирганиш туйиб келган. Уларнинг ташқи кўриниши, ҳаракатланиш усули ва илонлар заҳридан одамлар ўлгани ҳақидаги маълумотлар мана шу қўрқув туғилишига сабаб бўлган омиллардир. 2000 дан ошиқ илонлар тури мавжуд. Улар ерда, тупроқ қатламида, сувда ва давоми…

Илонлар тухум қўядими?

Кўпчилигимиз илонларнинг ҳаммасини бир деб биламиз. Улар орасида фарқ борлигини эшитган бўлсак-да, лекин бу фарқ унчалик катта эмаслигига шубҳа ҳилмаймиз. Ана шундай фарқларнинг бири турли турдаги илонларнинг турли йўсинда кўпайишидир. Айтайлик, шақилдоқ илон, япалоқбош илон ва сувилонлар тухум қўймасдан болалайди. давоми…

Илонга тангачалар на ҳожат?

Илонлар рептилияларга мансуб, ҳамма рептилиялар сингари уларнинг териси тангачали ва қуруқ бўлади. Калтакесаклар, аллигаторлар, тимсоҳлар, денгиз ва қуруқлик тошбақалари илонлар оиласига мансубдир. Дунёда илонларнинг 2000 дан зиёд тури бўлиб, улар: қутблар ва айрим ороллардан ташқари ерда ҳам, еростида ҳам, дарахтлар давоми…

Илонларнинг суяги борми?

Илонлар ҳаракатига назар солганингизда, биринчи навбатда икки нарсадан ҳайрон қоласиз. Биринчиси, у қандай ҳаракатланади: оёқлари кўринмайди, унинг танасини ҳеч нарса олдинга сураётгани ҳам, тортаётгани ҳам йўқ — барибир ҳаракат қилмоқда! Иккинчиси, илон танаси ер бўйлаб сузиб боради, гўё суяксиздай! Шунга давоми…

Илонларнинг юраги қаерда жойлашган?

Илонларга қараганимизда, биз узун ва силлиқ, оёқсиз, боши узун думига бирикиб кетган ҳайвонни кўрамиз. Бироқ боши ва думи орасида катта, мураккаб гавдаси мавжуд. Илонларнинг бошқа умуртқали ҳайвонларга хос умуртқаси, овқат сингдирадиган системаси, жигари ва юраги, мушаклари, безлари ва бошқа аъзолари давоми…