Abdulla Qahhor. Yangi yer (Shohi so‘zana) (komediya)
YaNGI YeR (ShOHI SO‘ZANA) Komediya 4 parda, epilogi bilan QATNAShUVChILAR: D ye h q o n b o y — komsomol, frontovik.X o l n i s o — uning onasi.O m o n — Dehqonboyning ukasi.H a f i davomi…
Abdulla Qahhor 1907 yil 17 sentyabrda Qo‘qon shahrida tug‘ilgan. O‘zbekiston xalq yozuvchisi (1967). O‘rta Osiyo Davlat unversitetining pedagogika fakultetini tamomlagan (1930).
Uning ilk «Oy kuyganda» (1924) hajviy she’ri Norin shilpiq taxallusi ostida «Mushtum» jurnalida bosilgan. Yozuvchi «Boshsiz odam» (1929) hikoyasini e’lon kilgach, umrining oxirigacha nasrda samarali ijod qilgan. Dastlabki hikoyalar to‘plami — «Olam yasharadi» (1935). Shundan so‘ng uning «Hikoyalar» (1935, 1936) to‘plamlari ketma-ket nashr etilgan. Bu davrda u «Sarob» (1935) romanini ham yozgan. «Qo‘shchinor chiroqlari» (1951) romani, «Sinchalak» (1958), «O‘tmishdan ertaklar» (1965), «Muhabbat» (1968) qissalari o‘zbek nasri taraqqiyotiga muhim hissa bo‘lib qo‘shilgan. U o‘zining «Shoxi so‘zana» («Yangi yer», 1949—53), «Og‘riq tishlar» (1954), «Tobutdan tovush» (1962), «Ayajonlarim» (1967) sahna asarlari bilan dramaturg sifatida ham tanilgan. A. S. Pushkin, L. Tolstoy, N. V. Gogol, Chexov asarlarini o‘zbek tiliga mahorat bilan tarjima qilgan.
Abdulla Qahhor 1968 yil 25 mayda Moskva shahrida vafot etgan.
Hamza nomidagi O‘zbekiston Davlat mukofoti (1966) laureati. Vafotidan so‘ng «Buyuk xizmatlari uchun» ordeni bilan mukofotlangan (2000).
YaNGI YeR (ShOHI SO‘ZANA) Komediya 4 parda, epilogi bilan QATNAShUVChILAR: D ye h q o n b o y — komsomol, frontovik.X o l n i s o — uning onasi.O m o n — Dehqonboyning ukasi.H a f i davomi…
Havoning qovog‘i soliq. Bitta-ikkita yomg‘ir tomchilab turibdi.Kimsan Qoraboyev qo‘g‘irchoqdekkina qizchasi Lolani yetaklab, xotini bilan ajrashgani sudga ketayotibdi. Uning sochlari to‘zigan, rangi ne ahvolda, kiyim-boshi g‘ijim, shimining pochalari loy…Lola dadasining qayoqqa ketayotganidan bexabar, lekin shunday yaxshi dada har kuni qayoqqadir bir davomi…
Uchinchi signal bo‘lib, chiroq o‘chadigan paytda zalga hiqichoq tutgan bir mast kirib keldi. U, bo‘sh joy izlab, shomda qolgan tovuqday bo‘ynini cho‘zib, u yoq-bu yoqqa qaradi, aftidan, hech narsani ko‘rmas edi. Kontrolyor uning qo‘lidan biletini olib ko‘rdi-yu, bo‘sh joyga yo‘lladi. davomi…
— Ayol kishi erkakka qo‘l berib so‘rashdimi — bas!.. Ro‘za tutgan kishi og‘zini chayqasa, suv tomog‘iga ketmasa hamki, ro‘zasi ochiladi — shu og‘iz chayqashdan bahra oladi-da! Abdulhakimning qiziga usta Mavlonning o‘g‘li bir hovuch mayiz berganini o‘z qo‘zim bilan ko‘rganman. Hayo davomi…
Respublikamizga chet eldan keladigan ba’zi turistlarga tushunib bo‘lmaydi.Meliboy aka, pensioner, partizan Jiyanim turistlar idorasida ishlaydi, o‘tgan shanba kuni uyga kelib: “Bu yil turist ko‘p, odam yetishmayapti, shahrimizda ikki kun to‘xtaydigan bir mehmon bor, qarashib yuboring”, – deb qoldi.Pensiyaga chiqqanimga endi davomi…
Xotin-qizlarning burun zamonda ko‘rgan kunini bilmaysizlar, qizlarim, aytgan bilan ishonmaysizlar!.. To‘raxon oyi Yaqin ikki haftadan beri ko‘z ochirmayotgan kuzak shamoli yaydoq daraxtlar shoxida chiyillaydi, g‘uvillaydi; tomlarda vishillaydi, yopiq eshik va darchalarga bosh urib uf tortadi. Bunday kechalarda odamzod qo‘ymijoz g‘uj davomi…
Osmon yiroq, yer qattiq. Maqol Sotiboldining xotini og‘rib qoldi. Sotiboldi kasalni o‘qitdi — bo‘lmadi, tabibga ko‘rsatdi. Tabib qon oldi. Betobning ko‘zi tinib, boshi aylanadigan bo‘lib qoldi. Baxshi o‘qidi. Allaqanday bir xotin kelib tolning xipchini bilan savaladi, tovuq so‘yib qonladi… Bularning davomi…
Ola qarg‘a qag‘ etadi, O‘z vaqtini chog‘ etadi.Maqol Nikolay zamonida mayiz qimmat, ko‘knor arzon edi, hozirgi zamonda mayiz arzon, ko‘knor qahat. Esizgina o‘sha vaqtda chala siqib tashlangan ko‘knorlar!Mulla Said Jalolxon shuni ko‘nglidan o‘tkazib devorga suyandi va ko‘zlarini yumdi; burniga qo‘ngan davomi…
-Turing, Nazirbuvi! Turing, To‘xtabuvinikiga chiqamiz!Nazirbuvi sandalning chetida, derazadan tushib turgan erta bahor oftobiga sho‘rvada pishgan olmadek yuzi-ni tovlab, to‘ygan qo‘zichoqday uxlab yotar edi; bu tovush qulog‘iga kirib, xuddi pashsha qo‘riganday, bir lunjini qimirlatdi; ko‘zini ochmoqchi bo‘lgan edi, faqat bittasi ochildi.-A? davomi…
Uylar to‘la non, och-nahorim bolam, Ariqlar to‘la suv, tashnai zorim bolam. O‘tmishdan Turobjon eshikdan hovliqib kirar ekan, qalami yaktagining yengi zulfinga ilinib tirsakkacha yirtildi. Uning shashti qaytdi. Jo‘xori tuyayotgan xotini uning qo‘lidagi tugunchani ko‘rib, kelisopni kelining ustiga qo‘ya chopdi. Keli davomi…