Абдулла Қаҳҳор. Янги ер (Шоҳи сўзана) (комедия)
ЯНГИ ЕР (ШОҲИ СЎЗАНА) Комедия 4 парда, эпилоги билан ҚАТНАШУВЧИЛАР: Д е ҳ қ о н б о й — комсомол, фронтовик.Х о л н и с о — унинг онаси.О м о н — Деҳқонбойнинг укаси.Ҳ а ф и давоми…
Абдулла Қаҳҳор 1907 йил 17 сентябрда Қўқон шаҳрида туғилган. Ўзбекистон халқ ёзувчиси (1967). Ўрта Осиё Давлат унверситетининг педагогика факултетини тамомлаган (1930).
Унинг илк «Ой куйганда» (1924) ҳажвий шеъри Норин шилпиқ тахаллуси остида «Муштум» журналида босилган. Ёзувчи «Бошсиз одам» (1929) ҳикоясини эълон килгач, умрининг охиригача насрда самарали ижод қилган. Дастлабки ҳикоялар тўплами — «Олам яшаради» (1935). Шундан сўнг унинг «Ҳикоялар» (1935, 1936) тўпламлари кетма-кет нашр этилган. Бу даврда у «Сароб» (1935) романини ҳам ёзган. «Қўшчинор чироқлари» (1951) романи, «Синчалак» (1958), «Ўтмишдан эртаклар» (1965), «Муҳаббат» (1968) қиссалари ўзбек насри тараққиётига муҳим ҳисса бўлиб қўшилган. У ўзининг «Шохи сўзана» («Янги ер», 1949—53), «Оғриқ тишлар» (1954), «Тобутдан товуш» (1962), «Аяжонларим» (1967) саҳна асарлари билан драматург сифатида ҳам танилган. А. С. Пушкин, Л. Толстой, Н. В. Гогол, Чехов асарларини ўзбек тилига маҳорат билан таржима қилган.
Абдулла Қаҳҳор 1968 йил 25 майда Москва шаҳрида вафот этган.
Ҳамза номидаги Ўзбекистон Давлат мукофоти (1966) лауреати. Вафотидан сўнг «Буюк хизматлари учун» ордени билан мукофотланган (2000).
ЯНГИ ЕР (ШОҲИ СЎЗАНА) Комедия 4 парда, эпилоги билан ҚАТНАШУВЧИЛАР: Д е ҳ қ о н б о й — комсомол, фронтовик.Х о л н и с о — унинг онаси.О м о н — Деҳқонбойнинг укаси.Ҳ а ф и давоми…
Ҳавонинг қовоғи солиқ. Битта-иккита ёмғир томчилаб турибди.Кимсан Қорабоев қўғирчоқдеккина қизчаси Лолани етаклаб, хотини билан ажрашгани судга кетаётибди. Унинг сочлари тўзиган, ранги не аҳволда, кийим-боши ғижим, шимининг почалари лой…Лола дадасининг қаёққа кетаётганидан бехабар, лекин шундай яхши дада ҳар куни қаёққадир бир давоми…
Учинчи сигнал бўлиб, чироқ ўчадиган пайтда залга ҳиқичоқ тутган бир маст кириб келди. У, бўш жой излаб, шомда қолган товуқдай бўйнини чўзиб, у ёқ-бу ёққа қаради, афтидан, ҳеч нарсани кўрмас эди. Контролёр унинг қўлидан билетини олиб кўрди-ю, бўш жойга йўллади. давоми…
— Аёл киши эркакка қўл бериб сўрашдими — бас!.. Рўза тутган киши оғзини чайқаса, сув томоғига кетмаса ҳамки, рўзаси очилади — шу оғиз чайқашдан баҳра олади-да! Абдулҳакимнинг қизига уста Мавлоннинг ўғли бир ҳовуч майиз берганини ўз қўзим билан кўрганман. Ҳаё давоми…
Республикамизга чет элдан келадиган баъзи туристларга тушуниб бўлмайди.Мелибой ака, пенсионер, партизан Жияним туристлар идорасида ишлайди, ўтган шанба куни уйга келиб: “Бу йил турист кўп, одам етишмаяпти, шаҳримизда икки кун тўхтайдиган бир меҳмон бор, қарашиб юборинг”, – деб қолди.Пенсияга чиққанимга энди давоми…
Хотин-қизларнинг бурун замонда кўрган кунини билмайсизлар, қизларим, айтган билан ишонмайсизлар!.. Тўрахон ойи Яқин икки ҳафтадан бери кўз очирмаётган кузак шамоли яйдоқ дарахтлар шохида чийиллайди, ғувиллайди; томларда вишиллайди, ёпиқ эшик ва дарчаларга бош уриб уф тортади. Бундай кечаларда одамзод қўймижоз ғуж давоми…
Осмон йироқ, ер қаттиқ. Мақол Сотиболдининг хотини оғриб қолди. Сотиболди касални ўқитди — бўлмади, табибга кўрсатди. Табиб қон олди. Бетобнинг кўзи тиниб, боши айланадиган бўлиб қолди. Бахши ўқиди. Аллақандай бир хотин келиб толнинг хипчини билан савалади, товуқ сўйиб қонлади… Буларнинг давоми…
Ола қарға қағ этади, Ўз вақтини чоғ этади.Мақол Николай замонида майиз қиммат, кўкнор арзон эди, ҳозирги замонда майиз арзон, кўкнор қаҳат. Эсизгина ўша вақтда чала сиқиб ташланган кўкнорлар!Мулла Саид Жалолхон шуни кўнглидан ўтказиб деворга суянди ва кўзларини юмди; бурнига қўнган давоми…
-Туринг, Назирбуви! Туринг, Тўхтабувиникига чиқамиз!Назирбуви сандалнинг четида, деразадан тушиб турган эрта баҳор офтобига шўрвада пишган олмадек юзи-ни товлаб, тўйган қўзичоқдай ухлаб ётар эди; бу товуш қулоғига кириб, худди пашша қўригандай, бир лунжини қимирлатди; кўзини очмоқчи бўлган эди, фақат биттаси очилди.-А? давоми…
Уйлар тўла нон, оч-наҳорим болам, Ариқлар тўла сув, ташнаи зорим болам. Ўтмишдан Туробжон эшикдан ҳовлиқиб кирар экан, қалами яктагининг енги зулфинга илиниб тирсаккача йиртилди. Унинг шашти қайтди. Жўхори туяётган хотини унинг қўлидаги тугунчани кўриб, келисопни келининг устига қўя чопди. Кели давоми…