Turk hikoyachiligining mumtoz vakili, jurnalist va zobit Umar Sayfiddin 1884 yili Turkiyaning Belikesir shahrida dunyoga keldi. Avval Usmoniya maktabida, so‘ngra harbiy bilim yurtlarida o‘qigan Umarning ilk ijod mahsuli 1900 yili “Majmuai adabiyya”da chop etildi. 1906 yili Izmirdagi jandarm maktabiga o‘qituvchi bo‘lib ishga kirdi. Shu yillarda Izmirda chop etiladigan “Sebat”, “Xizmat”, “Sarbast” kabi gazetalarga maqolalar yozdi.Umar Sayfiddin harbiy harakatlarda ishtirok etarkan, ijodni ham tark etmadi. 1911 yili “Yosh qalamkashlar” jurnalida uning “Yangi lison” nomli maqolasi imzosiz chop etildi. Maqolada milliy tilni asrab qolish, boshqa tillardan so‘z olgandan ko‘ra, uning milliy muqobillarini topish, adabiyotni xalq tiliga yaqinlashtirish kabi jiddiy masalalar ko‘tarilgan edi. Uning “Bahor va qaldirg‘ochlar”, “Qo‘zg‘olish xabari”, “Primo Turk bolasi”, “Ont” va “Ishq to‘lqini” kabi hikoyalari ham ayni shu jurnalda bosildi.Leytenant Umar Sayfiddin 1912 yilda Bolqon urushida qatnashdi va Yanya yaqinida yunon armiyasiga asirga tushdi. “Pastkash”, “Mahdiy”, “Hurriyat Bayroqlari” nomlı hikoyalarida asirlikdagi hayotini qalamga oldi. Bu hikoyalar “Xalqqa to‘g‘ri”, “Turk yurti” va “Zako” kabi jurnallarda nashr etildi.Bir yillik asirlikdan so‘ng, 1913 yili Istanbulga qaytdi va harbiylikni tashlab, “Turk So‘zi” jurnaliga muharrirlik qila boshladi. 1914 yildan umrining oxirigacha Kabatash maktabida adabiyotdan dars berdi.Umar Sayfiddin 1920 yili 36 yoshida qand kasalidan vafot etdi.Umar Sayfiddinning “Tarix azaliy takrordir” (1910), “Haram” (1918), “Efruz Bey” (1919), “Qahramonlar”, “Bomba”, “Haram”, “Uzun poshnalar”, “Halollik”, “Yolg‘iz bahodir”, “Iskanja”, “Ishq to‘lqini”, “Oq Lola”, “Sirli amaliyot”, “Forsa”, “Badal” (“Yoshlik” jurnalida chop etilgan), “Pushti durli yoqa” kabi asarlari mashhur.
Agar bermasa Ma’bad Nima qila oladi Mahmud? (Xalq maqoli) Bu yosh, oppoq, sog‘lom xotin xuddi zolim oshig‘ining zulmiga duchor bo‘lgan ilgarigi zamon joriyalariga o‘xshar edi… O‘ngib ketgan chit ko‘ylagi dalva-dalva yirtilgan. Quyuq, jingalak, tilladay sochlari marmar kabi oppoq yelkalariga to‘kilgan, davomi…
Men Go‘nanda* tug‘ildim. Yigirma yildan beri ko‘rmagan bu qasabam xayolimda sarobday tuyulardi. Tug‘ilgan joyimning xayoli ancha avval ko‘rgan tushimday tuyulardi. O‘sha paytlar yuzboshi* bo‘lgan dadam bilan birga har doim yonidan o‘tgan bozor oldidagi masjidni, uning qarshisidagi kichkina, harob shodirvonni,* ichida davomi…
Yong‘in yarim soatdan beri davom etardi. Mahalla aholisi yong‘inning ikkita uydan nariga o‘tmay so‘nishiga ishonishardi. Chunki o‘rtada bir ulug‘ zotning maqbarasi bor edi. Bu yerning yonishi aslo mumkin emasdi! Shiddatli janub shamoli esar, olov va uchqunlarini sochgan taxta parchalari maqbaraning davomi…
Rashot Nuri Guntekinga Shahar tashqarisi… Istambulning tashqarisida o‘tgan hayot, qanchalar hush! Buni faqat boshidan o‘tgan kishi biladi. Bir tarafda nomdor kishilar, ziyolilar! Narigi tarafda esa davlat xizmatchilari, zobitlar, muallimlar…So‘ngra qasabaning yer-mulk egasi, shu yerlik insonlar… Har tabaqaning, har toifaning ayri-ayri davomi…
“…Turklar oz so‘zlab, ko‘p ish qiladilar.”Maqtul Ibrahim Pasha*. Bosniya begi bilan Semendire* begining askarlari mana necha haftadir “Yaycha”ni* o‘rab olgan, qo‘mondonlarining kelishini kutardilar. Tinmas yomg‘irlarning, bo‘ronlarning ura-ura yo‘sinlatgan kulrang devori buyuk qal’a quvvatiga ishonardi. Na eshigida, na ustida birov ko‘rinardi. davomi…
Karamanning* qo‘yini,So‘ngra chiqar o‘yiniTurk maqoli Kichik poytaxtning qorishiq ko‘chalari bugun gavjum edi. Xuddi bahordagi hayit bayramidagi kabi… Yoshi ulug‘ xotinlar, keng oq yengli, kumush jiyakli bozor kiyimlarini kiyishgan, oq potur* shimli baquvvat erkaklarning to‘la ko‘zalarda taqdim etgan sharoblarini ichib jo‘shar davomi…
Hatija Honim juda vaqtli tul qolgan boy bir xonimafandi edi. O‘n uch yoshdaligida oltmish olti yoshli qariyaga tekkani uchun “erga tegish” degan narsadan nafratlangan edi. O‘n yilga yaqindirki, erkak desa uning xayoliga romatizm, balg‘am, paxta, banka, yod yig‘imlaridan iborat kir, davomi…
Men g‘urbat, alam ichida yashagan odamman. Bu qiyinchiliklar o‘zimni tanigan paytimdayoq boshlangan. O‘shanda to‘rt yoshga ham to‘lmagandim. Qilgan yomonligim tufayli vijdonim azobda ― yona boshlagan so‘ngsiz jahannam otashi ichida hamon qovurilaman. Meni tashvishga solgan bu hodisani hamon unutmadim. U xotiramda davomi…
Katta gumbazli devonxona binosi har kungidan sokin, har kungidan salqin edi. Derazalardan kirgan bahorning moviy nurlari koshinlarning yashillikka burkangan teranligiga singib, ko‘zni olardi. Charchoqdan holsizlanib, ipak to‘shaklarga tiz cho‘kkan vazirlar ostlariga solingan gilamning rangin naqshu nigorlariga qarashar, uzun oppoq soqolini davomi…
O‘rta dengizning qahramonliklar makoni bo‘lmish so‘ngsiz ufqlariga qaragan kichik tepalik mo‘jazgina chamanzor edi. Ingichka uzun novdali bodom daraxtlarining olachalpoq soyasi sohilga engan so‘qmoqqa tushar, ko‘klamning mayin shabadalaridan sarxush chag‘alaylar savdoyi chuqur-chuqurlari bilan samoda shovqin solardi. Bodomzorning yoni keng uzumzor edi. davomi…