Amerikalik yozuvchi, adabiyot yo‘nalishida Nobel mukofoti sovrindori. Birinchi prozaik acari “Ackarlik mukofoti” (1926) romanidir. “Shovqin va g‘azab” (1929), “Avguctdagi yog‘du” (1932), “Men o‘layotganimda” (1930), “Abcalom, Abcalom!” (1936), “Qishloq” (1940) “Muco, yerga tush” (1942), “Rohibaga o‘qilgan motam kuyi” (1951), “Shahar” (1957), “Qo‘rg‘on” (1959) kitoblari mashhur.
I Ikkala hindu ekinzordan uning narigi chekkasiga, qabilaga tegishli qullar yashaydigan yerga o‘tishdi. Bu yerda xom g‘ishtdan qurilgan ikki qator kulbalar joylashgandi; ular hammasi ohak bilan yaxshilab oqartirilgandi. O‘rtadan torgina ko‘cha tushgan bo‘lib, yalang oyoqlarning izlariga to‘la edi. Bolalarning bir davomi…
I Endi Jeffersonda dushanba haftaning boshqa kunlaridan hech nimasi bilan farq qilmaydi. Ko‘chalarga tosh yotqizilgan, telefon hamda elektr kompaniyalari kundan-kunga soya-salqin daraxtlar – emanlar, akaslar, zaranglar, qayrag‘ochlarni tag-tubidan qirqib – o‘rniga to‘lg‘in, shaffof, tussiz uzum boshlari osilgan temir ustunlar o‘rnatishadi; davomi…
Sud ishi ko‘rilayotgan xonada pishloq hidi anqirdi. Odamlar liq to‘la xonaning burchagidagi to‘ntarib qo‘yilgan kichikroq bochka ustida g‘ujanak bo‘lib o‘tirgan bolaning dimog‘iga pishloq va yana allanarsalarning hidi urilardi; o‘tirgan joyidan u yapasqi, dumaloq, do‘mpaygan tunuka idishlar qator qilib terilgan tokchalarni davomi…
Tushunib turibman: mukofot menga emas, asarlarimga — shu paytgacha mavjud bo‘lmagan, inson qalbiga tayanib, peshana teri va qalb to‘lg‘oqlari bilan yaratilgan, shon-shuhratni ham, manfaatni ham ko‘zlamagan ishlarimga berilayapti. Shuning uchun mukofotni ishonchli vakil sifatida qabul qilaman. Uning pul qismini bu davomi…
Miss Emili Grirson o‘lganda, uni ko‘mish uchun butun shahar yig‘ildi: erkaklar qulagan ma’budga e’zoz-ikrom yuzasidan, xotinlar esa kamida o‘n yil inson qadami yetmagan xonadonni o‘z ko‘zlari bilan ko‘rgani ichlari oshiqib keldilar, chindan ham bu eshikka ham bog‘bon, ham oshpaz bo‘lgan davomi…
I Bu qismatning arzandasi, xudo siylagan banda Uilfred Mijlstonning boshdan kechirganlari. Bir parchagina etu suyakdan iborat bo‘lgan bu sho‘ring qurg‘ur doim soatlar va qo‘ng‘iroqlarning qistalang zabtida yashar, ellik olti yildan beri ko‘rimsiz tosh ko‘chalardan qatnagani qatnagan, uvoq va bechorahol, dildiragan davomi…
Men oq saman ot ustidaman, uning ko‘zlari xuddi yashinning zangori chaqinlari kabi, yollari esa – xuddi o‘rlagan alanga tillariday, u tepalik uzra yuksakka sakrab, tasirlab chopadi va ufqlar osha sarbaland ko‘klar sari ko‘tariladi. Uning suyak loshi jimgina yotadi. Balki u davomi…
1 Endi Jeffersonda dushanba kuni haftaning boshqa kunlaridan zig‘ircha ham farq qilmaydi. Chunki shaharga son kirib qoldi — ko‘chalarga tosh yotqizilgan; telefon va elektr kompaniyalari eman, akas, qayrag‘och kabi sersoya daraxtlarni kesib, o‘rniga g‘uj chiroqli temir ustunlar o‘rnatyapti. Shaharda kir davomi…