Ingliz yozuvchisi. Frantsiyadagi Britaniya elchixonasida xizmat qilgan. Geydelberg universitetida, keyin Londondagi tibbiyot institutida tahsil ko‘rgan. Moyemning shu yillarda kechirgan hayoti materiallari asosida yozilgan «Lambetlik Liza» (1897) romani mashhur. Shundan keyin Moem vrachlik ixtisosidan voz kechib, yozuvchilik bilan shug‘ullangan. U asosan Frantsiyaning janubiy tomonlarida yashab, 60 yillik adabiy faoliyati davomida ko‘plab roman, hikoya, pesa, adabiy-tanqidiy etyud va memuar asarlar yozgan.Moem 1-jahon urushi yillarida Britaniya razvedkasining xodimi sifatida bir qancha mamlakatlar, shu jumladan, Rossiyada ham bo‘lgan va «Eshenden yoki Britaniya agenti» (1928) hikoyalar to‘plamida shu haqda naql qiladi.Moyem 1-pesasi — «Ledi Frederik» (1907) ning katta muvaffaqiyat qozonganidan rag‘batlanib, «Noma’lumlik» (1920), «Sadoqatli xizmati uchun» (1932) va «Sheppi» (1933) pesalarini yozgan. M. pesalarida 20-asrning 1-yarmidagi ingliz jamiyati hayoti manzaralari aks etgan.«Oy va choychaqa» (1919), «Shirin kulcha va pivo» (1930), «Teatr» (1937) va boshqa asarlar muallifi.Moemning «Insoniy ehtiroslar zalvori» (1915) avtobiografiy romani, ayniqsa, mashhur bo‘lib, unda roman qahramoni — yosh yigit va u bilan to‘qnashgan kishilar talqinidagi nozik psixologizm hayot manzaralarining keng tasviri bilan tutashgan holda asarga o‘zgacha badiiy latofat bag‘ishlagan. «Notanish odam Parijda» romani o‘zbek tiliga tarjima qilingan (2002).
O‘ttiz yildan beri yaqinlarimni o‘rganaman. Men ularni yaxshi bilaman, deb aytolmayman. O‘ylashimcha, biz uchratgan, tanishgan odamlarga ko‘pincha yuziga qarab baho beramiz. Jag‘ining tuzlishi, og‘zining bichimi, ko‘z qarashlaridan xulosa chiqaramiz. Odamlar o‘zlarining inson to‘g‘risidagi ilk taassurotlari har doim to‘g‘ri chiqishini aytishgan davomi…
Men Vera Kruzga Yukatonga boradigan kemaga ilinish uchun Mexikodan kelgan edim. Lekin bir kun avval dokerlarning ish tashlashi bo‘lib, kema portga chiqa olmasligini eshitdim. Xullas, Vera Kruzda qolib ketdim. “Dalijensiz” mehmonxonasidan derazalari maydonga qaragan bo‘lma olib, tongni shaharni kezish bilan davomi…
…Albert Edvard Formen ruhoniylik libosini, xuddi cherkovning ulug‘vor ramzidek, o‘zgacha faxr-g‘urur bilan kiyardi, ularni o‘zi yuvib, o‘zi dazmollardi. Avliyo Pyotr cherkovida o‘n olti yil xizmat qilib, bir qancha ridolarni kiyib to‘zdirganiga qaramay, eskirganlarining birortasini ham tashlab yubormagandi. Ularning hammasi jigarrang davomi…
Kapitan bilan qo‘l siqishimdim, u omad tiladi. Keyin yo‘lovchilarga liq to‘la pastki palubaga tushib, turtina-surtina narvongacha yetib oldim. Kema bortiga qarasam, yuklarimni allaqachon chiqarishibdi. Hamma yoqda qo‘llarini silkitib, allanimalar haqida gap sotishayotgan shu yerlik odamlar. Menga ham joy topildi. Qirg‘oqdan davomi…
Luiza nega meni o‘ziga yaqin olganiga sira aqlim yetmaydi. U meni yomon ko‘rardi. Imkon bo‘ldi deguncha ortimdan xunuk gaplarni gapirishini sezib yurardim. Yoqtirmasligini ochiq aytmasa-da, pichinglari-yu, xo‘rsinishlaridan, chiroyli qo‘llarini silkitishlaridan ham buni tushunib olish qiyin emasdi. Bir-birimizni yigirma besh yildan davomi…
Men uni teatrda uchratib qoldim, imlayotganini ko‘rib, tanaffus paytida yoniga borib o‘tirdim. U bilan oxirgi marta ko‘rishganimga ham ancha bo‘lgandi, agar ismini aytib chaqirishmaganida, o‘ylaymanki, uni tanimagan bo‘lardim. U menga sinchkovlik bilan murojaat qildi:«Ha, birinchi marta uchrashganimizga ham ko‘p yil davomi…
Positano — tepalikda joylashgan xushmanzara shahar. Qishda bu yerdagi uch-to‘rtta odmigina mehmonxona ayolu erkak rassomlarga to‘lib ketadi, lekin shaharga yoz paytida kelsangiz hamma joylar sizniki. Tinch va orasta mehmonxona ayvonida o‘tirib tuni bilan dengizni tomosha qilish mumkin. Pastda, qirg‘oq yaqinida davomi…
Dastlab yuzidagi chandig‘i tufayli u mening e’tiborimni tortgandi. Chandiq enli va qizg‘ish bo‘lib, uning iyagigacha tushgandi. Bu chandiq xunuk jarohatdan dalolat berar va men uni qilich yoki snaryad parchasining ishi bo‘lsa kerak, deb o‘ylagandim. Bu yerlarda uning to‘ladan kelgan, kulimsirab davomi…
Missis Foresterning “Axilles haykali” nomli ilk detektiv asari chop etilganda u 57 yoshni qoralagan, bir qator asarlari bilan ko‘zga ko‘rinib qolgandi. Avvallari uning o‘ziga xos iste’dodi o‘quvchilar nazariga tushmagan, bu esa uning kitoblari sotilmasligi sababli edi. Lekin tanqidchilar Foresterning yangi davomi…