Камю Альбер (Albert Camus, 1913.7.11, Мондово, Жазоир — 1960.4.1, Вильблевен, Франция) — француз ёзувчиси. Экзистенциализм оқимининг йирик намояндаси. 2-жаҳон уруши йилларидаги Қаршилик ҳаракати қатнашчиси.
Ижодий фаолияти 1937 йилдан бошланган. «Бегона» (1942) қиссаси, «Сизиф ҳақида асотир» (1942) фалсафий очерки, «Англашилмовчилик» (1944) ва «Калигула» (1945) драмалари — инсон ҳаётининг маъноси тўғрисидаги ўйлардан иборат.
«Вабо» (1947) роман-рамзий ҳикояси Қаршилик ҳаракати ҳақида. Асарлари адабиёт ва фалсафани яна ҳам бир-бирига яқинлаштирган.
Камю «Исёнкор одам» (1951) фалсафий очерки, «Тубанлашув» (1956) қиссаси, «Салтанат ва сургун» (1957), «Швед нутқи» (1958) каби ҳикоялар тўплами муаллифи.
Нобель мукофоти лауреати (1957). «Бегона» қиссаси ва «Вабо» романи Аҳмад Аъзам томонидан ўзбек тилига таржима қилинган (1995).
XX аср француз адабиётининг йирик намояндаларидан бири, адабиёт бўйича 1957 йилги Нобель мукофотининг соҳиби Альбер Камю (1913-1960 йиллар) моҳир адиб, драматург, файласуф сифатида инсоният маданиятида ёрқин из қолдирган. “Калигула”, “Ёт киши”, “Тубанлашув”, “Ўлат” каби ва яна бошқа ўнлаб машҳур асарлар давоми…
Луи Жерменга Сизларнинг эркин академиянгиз менга муносиб кўрган мукофот учун менда уйғотган миннатдорчилик ҳисси шунчалар чуқурки, у менинг шахсий хизматларимдан юқори туришини тушунаман. Ҳар қандай одам, айниқса, санъаткор обрў орттиришни истайди. Мен ҳам шуни хоҳлайман. Бироқ, сизларнинг қарорингизни эшитиб, унинг давоми…
Бугунги кун одами учун Прометей ким? Ҳеч шубҳасиз, айтиш мумкин, худоларга қарши чиққан бу исёнчи — бугунги кун одамининг тимсоли, минг йиллар муқаддам Скифия саҳроларида бошланган бу исён, эндиликда бутун тарих кўрмаган-билмаган ларзакор ўзгаришлар билан якунланмоқда. Аммо вақт бизга эслатмоқдаки, давоми…
Биласизми, мени ҳаммасидан кўра нима кўпроқ ҳайратга солади! — деди Наполеон Фонтанга*, — Зўравонлик куч-қудратининг яратувчиликка қодир эмаслиги. Дунёда фақат икки ҳоким бор — қилич ва ақл-идрок; охир-оқибатда ҳар доим ақл-идрок қилич устидан ғалаба қозонади.»Кўряпсизки, жаҳонгирлар ҳам гоҳида маъюсланиб, руҳан давоми…
Альбер Камю. Бегона. Қисса ва роман (Рус тилидан Аҳмад Аъзам таржимаси). Тошкент, “Ёзувчи” нашриёти, 1995. Альбер Камю – нафақат ўз ватани Францияда, балки бутун дунёда шуҳрат топган буюк адиб ва файласуфдир. Унинг роман, қисса, ҳикоя, бадиа ва ҳатто кундаликларидаги ёзувлари давоми…
Асарнинг тўлиқ вариантини сақлаб олинг.
Асарнинг тўлиқ вариантини сақлаб олинг.
ХХ аср инқилоби ва санъати муросасизликнинг асосий таянчи сифатида айнан бир хил қарама-қаршиликни бошдан кечирмоқда. Амалиётда яроқсизлиги тобора ойдин бўлиб бораётган таълимотдан ўзини халос қилишга уринаётган ҳар иккаласи ҳам бебошдоқлик ҳиссидан қутулишга уринаяпти. Кечаги куннинг зиддиятидан пайдо бўлган инқилоб бугунги давоми…
Санъаткорнинг воқеаликка ружу қўйишини айни пайтнинг ўзида инкор қилиш салоҳияти деб ҳам тушуниш керак бўлади. Воқеликнинг қайсидир жиҳатини ўзи яратган бадиий оламда сақлаб қолиш эса у бу зулматни ижод машъали билан ёритганидан дарак беради. Зеро, воқеалик мутлақо инкор этилса, бундай давоми…
Маълум нуқтаи-назарга кўра, адабиёт бошқа турларга нисбатан анча муросачи эканини қайд этиш зарур – бу айблов ўтмиш даҳоларидан тортиб, янги давр даҳрийларининг қарашларигача мос тушади. Аввалги замонларда роман ноёб жанр ҳисобланарди. Унда воқеалик эмас, хаёл кўпроқ акс этарди; “Ҳабаш аёл” давоми…