Нью-Йорк халқ кутубхонаси: асрнинг энг шов-шувли китоблари

Дунёдаги энг катта нодавлат кутубхона – 55 миллион китобни ўзида жамлаган Нью-Йорк халқ кутубхонаси 1995-1996 йилларда ўзининг 100 йиллиги муносабати билан асрнинг энг яхши китоблари рўйхатини эълон қилган эди.

Рўйхат юз йиллик мавзуларини қамраб олган «Замонавий адабиёт дурдоналари», «Табиат салтанати», «Қаршилик ва тараққиёт», «Мустамлакачилик ва унинг оқибатлари», «Тафаккур ва руҳият», «Оммавий вақтичоғлик ва маданият», «Аёллар ҳаракати», «Иқтисодиёт ва технология», «Утопия ва антиутопия», «Уруш, ҳолокост, тоталитаризм», «Некбинлик, шодлик, эзгулик», «Болалар ва ёшлар учун севимли китоблар» туркумларига бўлинган.

Нью-Йорк халқ кутубхонаси рўйхатининг бошқа турдош рейтинглардан фарқли жиҳати бор. Бу рўйхатга фақат бадиий асарлар эмас, тарих, табиий фанлар, фалсафа, санъат, психология, иқтисодиёт, техникага оид машҳур китоблар ҳам киритилган. Мазкур кутубхонанинг Гуманитар тадқиқотлар маркази олимлари тузган ушбу рўйхатдаги айрим китоблар бизнинг тафаккур ва эътиқодимизга тўғри келмаса-да, мутахассислар учун жаҳон маданияти ва тарихини ўрганишда асқатади.

Жами 175 китоб ўрин олган катта рўйхат қўшимча аннотация, қисқа тавсиф ва расмлар билан «Нью-Йорк халқ кутубхонаси: асрнинг энг шов-шувли китоблари» (The New York Public Library’s Books of the Century) номи билан 1996 йили Oxford University Press нашриётида тўплам ҳолида ҳам чоп этилган.

Замонавий адабиёт дурдоналари

1. «Уч опа-сингил», Антон Чехов (Anton Chekhov. The Three Sisters, 1901)
2. «Йўқотилган вақтни қидириб», Марсель Пруст (Marcel Proust. Remembrance of Things Past, 3 vols., 1913-27)
3. «Нозик тугмалар», Гертруда Стейн (Gertrude Stein. Tender Buttons: Objects Food Rooms, 1914)
4. «Метаморфозалар», Франц Кафка (Franz Kafka. The Metamorphosis, 1915)
5. «Уйғониш ва бошқа поэмалар», Эдна Сент-Винсент Миллей (Edna St. Vincent Millay. Renascence and Other Poems, 1917)
6. «Ёввойи оққушлар ва Кулэ», Уилям Батлер Йейтс (William Butler Yeats. The Wild Swans at Coole, 1917)
7. «Муаллифни топишда олти персонаж», Луижи Пиранделло (Luigi Pirandello. Six Characters in Search of an Author, 1921)
8. «Ҳосилсиз замин», Томас Стернз Элиот(T. S. Eliot. The Waste Land, 1922)
9. «Улисс», Жеймс Жойс (James Joyce. Ulysses, 1922)
10. «Сеҳрли тоғ», Томас Манн (Thomas Mann. The Magic Mountain, 1924)
11. «Буюк Гэтсби», Френсис Скотт Фицжеральд (F. Scott Fitzgerald. The Great Gatsby, 1925)
12. «Маёқда», Виржиния Вульф (Virginia Woolf. To the Lighthouse, 1927)
13. «Лўлилар балладаси», Федерико Гарсиа Лорка (Federico García Lorca. Gypsy Ballads, 1928)
14. «Ҳақиқий ўғлон», Ричард Райт (Richard Wright. Native Son, 1940)
15. «Портатив Фолкнер», Уильям Фолкнер (William Faulkner. The Portable Faulkner, 1946)
16. «Хавотир асри», Уистен Ҳю Оден (W. H. Auden. The Age of Anxiety: A Baroque Eclogue, 1947)
17. «Годони кутиб», Сэмюэл Беккет (Samuel Beckett. Waiting for Godot; A Tragicomedy in Two Acts, 1952)
18. «Кўринмас одам», Ралф Эллисон (Ralph Ellison. Invisible Man, 1952)
19. «Лолита», Владимир Набоков (Vladimir Nabokov. Lolita, 1955)
20. «Асарлар тўплами», Хорхе Луис Борхес (Jorge Luis Borges. Collected Fictions, 1944; 2nd augmented edition, 1956)
21. «Йўлда», Жек Керуак (Jack Kerouac. On the Road, 1957)
22. «Ёлғизликнинг юз йили», Габриэл Гарсиа Маркес (Gabriel García Márquez. One Hundred Years of Solitude, 1967)
23. «Портной воқеаси», Филип Рот (Philip Roth. Portnoy’s Complaint, 1969)
24. «Сулаймоннинг қўшиғи», Тони Моррисон (Toni Morrison. Song of Solomon, 1977)

Табиат салтанати

25. «Асаларилар ҳаёти», Морис Метерлинк (Maurice Maeterlinck. The Life of the Bee, 1901)
26. «Радиоактивлик ҳақида трактат», Мария Склодовская-Кюри (Marie Sklodowska Curie. Treatise on Radioactivity, 1910)
27. «Нисбийлик назарияси моҳияти», Альберт Эйнштейн (Albert Einstein. The Meaning of Relativity, 1922)
28. «Қушлар ҳақида қўлланма», Рожер Тори Петерсон (Roger Tory Peterson. A Field Guide to the Birds, 1934)
29. «Қум салтанати тақвими», Олдо Леополд (Aldo Leopold. A Sand County Almanac, 1949)
30. «Сулаймон подшонинг узуги», Конрад Захарис Лоренц (Konrad Z. Lorenz. King Solomon’s Ring: New Light on Animal Ways, 1949)
31. «Сокин баҳор», Рэйчел Карсон (Rachel Carson. Silent Spring, 1962)
32. «Чекиш ва саломатлик (бош шифокор доклади)» (Smoking and Health, known as The Surgeon General’s Report, 1964)
33. «Қўшалоқ спирал: ДНК тузилишининг кашф қилиниши хотиралари», Жеймс Уотсон (James Watson. The Double Helix: A Personal Account of the Discovery of the Structure of DNA, 1968)
34. «Ҳаёт хилма-хиллиги», Эдвард Осборн Уилсон (Edward O. Wilson. The Diversity of Life, 1992)

Қаршилик ва тараққиёт

35. «Хароба билан жанг», Якоб Август Риис (Jacob Riis. The Battle with the Slum, 1902)
36. «Қора халқнинг қалби», Уильям Эдуард Бёркхардт Дюбуа (W. E. B. Du Bois. The Souls of Black Folk, 1903)
37. «Жунгли», Эптон Билл Синклер (Upton Sinclair. The Jungle, 1906)
38. «Ҳалл-Ҳаусда йигирма йил», Жейн Аддамс (Jane Addams. Twenty Years at Hull-House, 1910)
39. «Ҳенри Стритдаги уй», Лилиан Уолд (Lillian Wald. The House on Henry Street, 1915)
40. «Линколн Стеффенснинг таржимаи ҳоли», Линколн Стеффенс (Lincoln Steffens. The Autobiography of Lincoln Steffens, 1931)
41. «АҚШ» (трилогия), Жон Дос Пассос (John Dos Passos. U.S.A., 1937)
42. «Ғазаб шингиллари», Жон Стейнбек (John Steinbeck. The Grapes of Wrath, 1939)
43. «Келинг, машҳур кишиларни олқишлаймиз», Жеймс Эйжи, Уокер Эванс (James Agee and Walker Evans. Let Us Now Praise Famous Men, 1941)
44. «Ғалати мева», Лиллиан Смит (Lillian Smith. Strange Fruit, 1944)
45. «Абсурднинг юксалиши», Пол Гудман (Paul Goodman. Growing Up Absurd, 1960)
46. «Кейинги сафар — ёнғин», Жеймс Болдуин (James Baldwin. The Fire Next Time, 1963)
47. «Малкольм Икснинг таржимаи ҳоли», Малкольм Икс (Malcolm X. The Autobiography of Malcolm X, 1965)
48. «Гуруҳ ижро этганда», Рэнди Шилтс (Randy Shilts. And the Band Played On, 1987)
49. «Бу ерда болалар йўқ», Алекс Котловиц (Alex Kotlowitz. There Are No Children Here, 1991)

Мустамлакачилик ва унинг оқибатлари

50. «Лорд Жим», Жозеф Конрад (Joseph Conrad. Lord Jim, 1900)
51. «Ким», Редярд Киплинг (Rudyard Kipling. Kim, 1901)
52. «Сатяграҳа», Моҳандас Карамчанд Ганди (Mohandas K. Gandhi. Satyagraha / Non-Violent Resistance, 1921-40)
53. «Ҳиндистонга сафар», Эдвард Морган Форстер (E. M. Forster. A Passage to India, 1924)
54. «Бегона», Албер Камю (Albert Camus. The Stranger, 1942)
55. «Бирлашган Миллатлар Ташкилоти устави» (United Nations Charter, 1945)
56. «Йиғла, азиз юрт», Алан Патон (Alan Paton. Cry, the Beloved Country, 1948)
57. «Инсон оиласи: Замонавий санъат музейида Эдвард Стейҳен ташкил этган фотокўргазма», Эдвард Стейҳен (Edward Steichen. The Family of Man: The Photographic Exhibition Created by Edward Steichen for the Museum of Modern Art, 1955)
58. «Вайроналик келмоқда», Чинуа Ачебе (Chinua Achebe. Things Fall Apart, 1958)
59. «Замин қарғиши», Франц Фанон (Frantz Fanon. The Wretched of the Earth, 1961)
60. «Бепоён Саргассо денгизи», Жин Рис (Jean Rhys. Wide Sargasso Sea, 1966)
61. «Шимолга ҳижрат мавсуми», Тойиб ал-Солиҳ (Tayeb el-Salih. Season of Migration to the North, 1969)
62. «Партизанлар», Найпол (V. S. Naipaul. Guerrillas, 1975)
63. «Келин нархи», Бучи Эмечета (Buchi Emecheta. The Bride Price, 1976)
64. «Император», Ришард Капушинский (Ryszard Kapuscinski. The Emperor, 1978)
65. «Мен — Ригоберта Менчу», Ригоберта Менчу (Rigoberta Menchú. I, Rigoberta Menchú, 1983)
66. «Маҳбуб», Маргерит Дюрас (Marguerite Duras. The Lover, 1984)

Тафаккур ва руҳият

67. «Худкушлик: социологик этюд», Эмил Дуркҳейм (Emile Durkheim. Suicide: A Study in Sociology, 1897)
68. «Тушлар таъбири», Зигмунд Фрейд (Sigmund Freud. The Interpretation of Dreams, 1900)
69. «Секс психологияси тадқиқотлари», Эллис Ҳевлок (Havelock Ellis. Studies in the Psychology of Sex, 1901-28)
70. «Диний малака турфа хиллиги: инсон табиатини ўрганиш», Уилям Жеймс (William James. The Varieties of Religious Experience: A Study in Human Nature, 1902)
71. «Пайғамбар», Жуброн Халил Жуброн (Kahlil Gibran. The Prophet, 1923)
72. «Мен нега насронийман», Бертран Рассел (Bertrand Russell. Why I Am Not a Christian, 1927)
73. «Самоада вояга етиш», Маргарет Мид (Margaret Mead. Coming of Age in Samoa, 1928)
74. «Турмуш ва ҳеч нима», Жан-Поль Сартр (Jean-Paul Sartre. Being and Nothingness, 1943)
75. «Чақалоқ ва болаларни парваришлаш», Бенжамин Спок (Dr. Benjamin Spock. The Common Sense Book of Baby and Child Care, 1946)
76. «Библия». Қайта кўрилган стандарт версияси (The Holy Bible. Revised Standard Version, 1952)
77. «Бўлиш жасорати», Пол Тиллих (Paul Tillich. The Courage to Be, 1952)
78. «Какку уяси устидан парвоз этиб», Кен Кизи (Ken Kesey. One Flew Over the Cuckoo’s Nest, 1962)
79. «Жазава сиёсати», Тимоти Лири (Timothy Leary. The Politics of Ecstasy, 1968)
80. «Ўлим ва ўлиш ҳақида», Элизабет Кюблер-Росс (Elisabeth Kübler-Ross. On Death and Dying, 1969)
81. «Афсунгарликдан фойдаланиш», Бруно Беттелҳейм (Bruno Bettelheim. The Uses of Enchantment, 1976)

Оммавий вақтичоғлик ва маданият

82. «Дракула», Брэм Стокер (Bram Stoker. Dracula, 1897)
83. «Мурватни бураш», Ҳенри Жеймс (Henry James. The Turn of the Screw, 1898)
84. «Баскервиллар ити», Артур Конан Дойл (Arthur Conan Doyle. The Hound of the Baskervilles, 1902)
85. «Тарзан», Эдгар Райс Берроуз (Edgar Rice Burroughs. Tarzan of the Apes, 1912)
86. «Донишманд Бинафшанинг отлиқлари», Зейн Грей (Zane Grey. Riders of the Purple Sage, 1912)
87. «Стайлздаги ғайриоддий ҳодиса», Агата Кристи (Agatha Christie. The Mysterious Affair at Styles, 1920)
88. «Дўст орттириш ва одамларга таъсир кўрсатиш», Дейл Карнеги (Dale Carnegie. How to Win Friends and Influence People, 1936)
89. «Шамолларда қолган ҳисларим», Маргарет Митчелл (Margaret Mitchell. Gone with the Wind, 1936)
90. «Мангу уйқу», Рэймонд Чандлер (Raymond Chandler. The Big Sleep, 1939)
91. «Чигиртка куни», Натанаэл Уэст (Nathanael West. The Day of the Locust, 1939)
92. «Пейтон-Плейс», Грейс Металиус (Grace Metalious. Peyton Place, 1956)
93. «Шляпали мушук», Доктор Сюз (Dr. Seuss. The Cat in the Hat, 1957)
94. «Ёт юртдаги келгинди», Роберт Ҳайлайн (Robert A. Heinlein. Stranger in a Strange Land, 1961)
95. «Ҳийла-22», Жозеф Ҳеллер (Joseph Heller. Catch-22, 1961)
96. «Совуққон қотиллик», Труман Капоте (Truman Capote. In Cold Blood: A True Account of a Multiple Murder and Its Consequences, 1965)
97. «Тўртинчи тўп: менинг ҳаётим», Жим Бутон (Jim Bouton. Ball Four: My Life and Hard Times Throwing the Knuckleball in the Big Leagues, 1970)
98. «Кэрри», Стивен Кинг (Stephen King. Carrie, 1974)
99. «Манманлик гулхани», Том Вулф (Tom Wolfe. The Bonfire of the Vanities, 1987)

Аёллар ҳаракати

100. «Маъсумлик асри», Эдит Уортон (Edith Wharton. The Age of Innocence, 1920)
101. «Аёлларнинг сайлов ҳуқуқи ва сиёсати», Кэрри Чепмен Кэтт, Нетти Рожерс (Carrie Chapman Catt and Nettie Rogers Shuler. Woman Suffrage and Politics: The Inner Story of the Suffrage Movement, 1923)
102. «Туғилишни назорат қилишга қарши курашим», Маргарет Сэнгер (Margaret Sanger. My Fight for Birth Control, 1931)
103. «Йўлдаги чангли излар», Зора Нил Херстон (Zora Neale Hurston. Dust Tracks on a Road, 1942)
104. «Иккинчи жинс», Симона де Бовуар (Simone de Beauvoir. The Second Sex, 1949)
105. «Олтин дафтар», Дорис Лессинг (Doris Lessing. The Golden Notebook, 1962)
106. «Назокат жумбоғи», Бетти Фридан(Betty Friedan. The Feminine Mystique, 1963)
107. «Қафасдаги қуш нега куйлайди?», Майя Энжелу (Maya Angelou. I Know Why the Caged Bird Sings, 1969)
108. «Опа-сингиллик кучи: Аёллар озодлик ҳаракати асарлари антологияси», Робин Морган, муҳаррир (Robin Morgan, editor. Sisterhood Is Powerful: An Anthology of Writings from the Women’s Liberation Movement, 1970)
109. «Иродамизга қарши: Эркаклар, аёллар ва зўравонлик», Сюзан Браунмиллер(Susan Brownmiller. Against Our Will: Men, Women and Rape, 1975)
110. «Қирмизи ранг», Элис Уолкер (Alice Walker. The Color Purple, 1982)

Иқтисодиёт ва технология

111. «Ҳордиқ синфи назарияси», Торстейн Веблен (Thorstein Veblen. The Theory of the Leisure Class: An Economic Study of Institutions, 1899)
112. «Протестант этикаси ва капитализм руҳи», Макс Вебер(Max Weber. The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism, 1904)
113. «Ҳенри Адамс таълими», Ҳенри Адамс (Henry Adams. The Education of Henry Adams, 1907)
114. «Бандлик, фоиз ва пулнинг умумий назарияси», Жон Мейнард Кейнс(John Maynard Keynes. The General Theory of Employment, Interest and Money, 1936)
115. «Қулдорликка йўл», Фридрих Август фон Ҳайек (Friedrich A. von Hayek. The Road to Serfdom, 1944)
116. «Истеъмол функцияси назарияси», Милтон Фридман (Milton Friedman. A Theory of the Consumption Function, 1957)
117. «Фаровон жамият», Жон Кеннет Гэлбрейт (John Kenneth Galbraith. The Affluent Society, 1958)
118. «Америка катта шаҳарларининг ўлими ва ҳаёти», Жейн Жейкобс (Jane Jacobs. The Death and Life of Great American Cities, 1961)
119. «Суперйўл — суперёлғон», Ҳелен Левитт (Helen Leavitt. Superhighway – Superhoax, 1970)
120. «Кичик мўъжизалар: Одамларга фойдали иқтисодиёт», Эрнст Фридрих Шумахер (E. F. Schumacher. Small Is Beautiful: A Study of Economics as if People Mattered, 1973)
121. «Интернет ҳақида: фойдаланувчи қўлланмаси ва каталог», Эд Крол (Ed Krol. The Whole Internet: User’s Guide & Catalog, 1992)

Утопия ва антиутопия

122. «Вақт машинаси», Герберт Уэллс (H. G. Wells. The Time Machine, 1895)
123. «Яҳудий давлати», Теодор Ҳерцл (Theodor Herzl. The Jewish State, 1896)
124. «Оз мамлакатилик ажойиб сеҳргар», Фрэнк Баум (L. Frank Baum. The Wonderful Wizard of Oz, 1900)
125. «Питер Пэн Кенсингтон боғларида», Жеймс Мэтю Барри (J. M. Barrie. Peter Pan in Kensington Gardens, 1906)
126. «Ҳэрланд», Шарлотта Перкинс Гилман (Charlotte Perkins Gilman. Herland, 1915)
127. «Ҳайратли янги дунё ҳақида», Олдос Хаксли (Aldous Huxley. Brave New World, 1932)
128. «Йўқотилган уфқ», Жеймс Ҳилтон (James Hilton. Lost Horizon, 1933)
129. «Уолден Иккинчи», Беррес Фредерик Скиннер (B. F. Skinner. Walden Two, 1948)
130. «1984», Жорж Оруэлл (George Orwell. Nineteen Eighty-four, 1949)
131. «Фаренгейт бўйича 451°», Рэй Брэдбери (Ray Bradbury. Fahrenheit 451, 1953)
132. «Атлант елкасини қисди», Айн Рэнд (Ayn Rand. Atlas Shrugged, 1957)
133. «Мурватли апелсин», Энтони Бержесс (Anthony Burgess. A Clockwork Orange, 1962)
134. «Хизматкорнинг ҳикояси», Маргарет Этвуд (Margaret Atwood. The Handmaid’s Tale, 1985)

Уруш, ҳолокост, тоталитаризм

135. «Арман ваҳшати: Бир миллатнинг таназзули», Арнолд Тойнби (Arnold Toynbee. Armenian Atrocities: The Murder of a Nation, 1915)
136. «Дунёни ларзага солган 10 кун», Жон Рид (John Reed. Ten Days That Shook the World, 1919)
137. «Уруш шеърияти», Зигфрид Сэссон (Siegfried Sassoon. The War Poems, 1919)
138. «Шоввоз аскар Швейкнинг жаҳон урушидаги саргузаштлари», Ярослав Гашек (Jaroslav Hasek. The Good Soldier Schweik, 1920-23)
139. «Майн Кампф», Адолф Ҳитлер (Adolf Hitler. Mein Kampf, 1925-26)
140. «Ғарбий фронтда ўзгариш йўқ», Эрих Мариа Ремарк (Erich Maria Remarque. All Quiet on the Western Front, 1928)
141. «Реквием», Анна Ахматова (Anna Akhmatova. Requiem, 1935-40)
142. «Мотам қўнғироғи», Эрнест Хемингуэй (Ernest Hemingway. For Whom the Bell Tolls, 1940)
143. «Уйқудаги зулмат», Артур Кестлер (Arthur Koestler. Darkness at Noon, 1941)
144. «Хиросима», Жон Ҳерси (John Hersey. Hiroshima, 1946)
145. «Ёш қиз кундалиги», Анна Франк (Anne Frank. The Diary of a Young Girl, 1947)
146. «Яқинлашаётган тўфон», Уинстон Черчилл (Winston Churchill. The Gathering Storm, 1948)
147. «Тун», Эли Визел (Elie Wiesel. Night, 1958)
148. «Раис Маонинг иқтибослари», Мао Цзедун (Mao Zedong. Quotations from Chairman Mao, 1966)
149. «Юрагимни Вундед-Нига кўминг», Ди Александр Браун (Dee Alexander Brown. Bury My Heart at Wounded Knee: An Indian History of the American West, 1970)
150. «ГУЛАГ архипелаги», Александр Солженицин (Aleksandr I. Solzhenitsyn. The Gulag Archipelago, 1918-1956: An Experiment in Literary Investigation, 1973-75)
151. «Жўнатмалар», Майкл Ҳерр (Michael Herr. Dispatches, 1977)
152. «Маус: омон қолиш ҳикоялари», Арт Шпигелман (Art Spiegelman. Maus: A Survivor’s Tale, 2 vols., 1986-91)

Некбинлик, шодлик, эзгулик

153. «Ўткир арчалар мамлакати», Сара Орн Жюитт (Sarah Orne Jewett. The Country of the Pointed Firs, 1896)
154. «Ҳаётим ҳикояси», Ҳэлен Келлер (Helen Keller. The Story of My Life, 1903)
155. «Ғафлатда қолган Браун ота», Гилберт Кийт Честертон (G. K. Chesterton. The Innocence of Father Brown, 1911)
156. «Андалусия элегияси», Хуан Рамон Хименес (Juan Ramón Jiménez. An Andalusian Elegy, 1914)
157. «Пигмалион», Жорж Бернад Шоу (George Bernard Shaw. Pygmalion, 1914)
158. «Жамият, бизнес, сиёсат ва уйдаги этикет», Эмили Пост (Emily Post. Etiquette in Society, in Business, in Politics, and at Home, 1922)
159. «Мисли йўқ Живс», Пелам Вудхаус (P. G. Wodehouse. The Inimitable Jeeves, 1923)
160. «Винни-Пух», Алан Милн (A. A. Milne. Winnie-the-Pooh, 1926)
161. «Қоядаги соялар», Уилла Кесер (Willa Cather. Shadows on the Rock, 1931)
162. «Қувноқ пишириқлар: ишончли рецептлар», Ирма Ромбауэр (Irma S. Rombauer. The Joy of Cooking: A Compilation of Reliable Recipes with a Casual Culinary Chat, 1931)
163. «Хоббит», Жон Толкин (J. R. R. Tolkien. The Hobbit, 1937)
164. «Хайрли тун, оймомо», Маргарет Браун (Margaret Wise Brown. Goodnight Moon, 1947)
165. «Масхарачини ўлдириш», Харпер Ли (Harper Lee. To Kill a Mockingbird, 1960)
166. «Оддийнинг зўри», Лэнгстон Ҳюз (Langston Hughes. The Best of Simple, 1961)
167. «Сайланма», Элизабет Бишоп (Elizabeth Bishop. The Complete Poems, 1927-1979, 1983)

Болалар ва ёшлар учун севимли китоблар

168. «Питер қуён ҳақида эртак», Беатрис Поттер (Beatrix Potter. The Tale of Peter Rabbit, 1901)
169. «Дарахт Бруклинда ўсади», Бетти Смит (Betty Smith. A Tree Grows in Brooklyn, 1943)
170. «Шер, Жодугар ва Сеҳрли шкаф», Клайв Стейплз Люис (C. S. Lewis. The Lion, the Witch and the Wardrobe, 1950)
171. «Занг остида йўқ бўлиб», Жером Сэлинжер (J. D. Salinger. The Catcher in the Rye, 1951)
172. «Шарлоттанинг ўргимчак ини», Элвин Брукс Уайт (E. B. White. Charlotte’s Web, 1952)
173. «Қорли кун», Эзра Жек Китс (Ezra Jack Keats. The Snowy Day, 1962)
174. «Махлуқ яшайдиган жой», Морис Сендак (Maurice Sendak. Where the Wild Things Are, 1963)
175. «Оддий ва новча Сара», Патриция МакЛахлан (Patricia MacLachlan. Sarah, Plain and Tall, 1985)