Kundalik hayotimizda qo‘llanilayotgan texnika asboblari hayotimiz mazmuniga aylangan. Ularsiz tashqi muhitdan ajralib qolamiz, go‘yo. Hordiq chiqarish uchun ham, biror bir yangilikdan xabardor bo‘lish niyatida ham albatta televizor, radio, uyali aloqa vositasi yoki internetdan foydalanamiz. Ular bizning turmush tarzimizga shu darajada shiddat bilan kirib keldiki, ularsiz hech bir ishimiz bitmaydi.
Elektron asbob uskunalarning jamiyatimizga keltirayotgan foydasi juda katta.
Ammo bunday texnika jihozlari sog‘ligimiz uchun zararli ekanligini ham unutmasligimiz lozim.
Saraton, xafaqon, kariyes kasalliklari bugungi kunda aholi o‘rtasida keng tarqalgan. Kasalikka davo topsak va bemor oyoqqa turib ketsa, juda xursand bo‘lamiz, lekin ular hayotdan ko‘z yumsachi?
Men o‘z maqolamda kasallikning oldini olishni dori-darmonlarsiz va biz uchun foydali bo‘lgan jihatiga to‘xtalmoqchiman.
Bu tahorat olishdir.
Tahoratdan keyin organizmda muhim tibbiy o‘zgarish yuz berishini olimlar isbotlashgan. Organizmga singib qolgan elektronlar chiqarilib, tanada ular ta’sirida bo‘lgan jismoniy og‘irlashuv yo‘qoladi. Butun tanada va miyada qon aylanishi yaxshilanadi, qarish sekinlashadi. Burundagi va og‘iz bo‘shlig‘idagi yallig‘lanish tufayli kelib chiqadigan kasalliklarning oldi olinadi.
Normal organizm negizida elektronlarning katta ahamiyati bor. Salomatlik ko‘p jihatdan uning muvozanatiga bog‘liq. Havoda elektr kuchlanishlar va magnit bo‘ronlarining bo‘lib turishi va ta’siri ko‘p bo‘lgan sun’iy tolali kiyimlar kiyishimiz, elektr aloqa vositalari, televizor, kompyuter, uyali aloqa vositalari statik-elektrik muvozanatni buzadi. Ular biz uchun jiddiy muammolarni keltirib chiqaradi.
Issiq kunlarda esa konditsioner kabi ashyolar ta’sirida ortiqcha elektronlarga to‘lib ketamiz. Bundan tashqari chekish ham odamzotni tez qaritadi, juda ko‘plab asab kasalliklarini keltirib chiqaradi. Bu salbiy holatlarning chorasi tahoratdir.
Payg‘ambarimiz Muhammad (S.A.V) «Tahorat namoz kaliti, namoz jannat kalitidir» deb aytganlar.
Tanamizga tegadigan turli issiqlikdagi suv bir jihatdan tomirlarni kengaytiradi va u yerdagi qon almashinuvini yaxshilaydi.
Qur’oni Karimda «Ey, imon keltirgan zotlar, agar namoz uchun o‘rinlaringizdan tursangiz bas, yuvingiz yuzlaringizni va ikki qo‘llaringizni chig‘anoqlari bilan va boshingizni to‘rtdan biriga masx tortingizlar va ikki oyoqlaringizni oshiqlaringiz bilan qo‘shib yuvinglar» («Moida» surasi, 6-oyat), deb aytilgan.
Agar oyati karimani tahlil qiladigan bo‘lsak, quyidagi xulosaga kelishimiz mumkin. Bunda Alloh o‘z bandalarini shunday go‘zal ehtirom bilan chaqirmoqda va birinchi bo‘lib yuviladigan a’zoni yuzdan boshladi. Negaki insonning yuziga suv tegsa, u bir muncha tetiklashadi va hushyor tortadi. Insonlarning yuzidagi qizillikka ham doimo tahoratli yurish sababdir.
Ikkinchi bo‘lib yuviladigan a’zo qo‘l. Sunnatga muvofiq qo‘l panjalari yuviladi. Ko‘cha-ko‘ydan kelganimizda hamma mikroblar kaftimizda, tirnoqlar tagida va albatta yuzimizda bo‘ladi. Shu sababdan ham Qur’onda yuvilish ketma-ketligi ko‘rsatib berilgan. Rasululloh (S.A.V.) aytadilar: «Uyqudan turgan odam qo‘lini uch marta yaxshilab yuvsin. Ovqatdan oldin yuvilgan qo‘llar kasallikni ketkazadi, ovqatdan keyin yuvilgan qo‘llar esa faqirlikni». Uchinchi bo‘lib boshning to‘rtdan biriga masx tortinglar, bunda boshda qon aylanishi yaxshilanadi.
Charchagan paytimizda boshimizga masx tortsak dunyo tashvishlaridan yengil tortgandek bo‘lamiz. Alloh Taolo boshda bo‘ladigan ba’zi kasalliklarni hisobga olib, tahoratda boshni to‘rtdan biriga masx tortishni farz qildi. Bu joy peshona va tepa suyagi sohalaridir.
To‘rtinchisi, oyoqlaringizni oshiqlari bilan qo‘shib yuvingiz. Yurak ishemik kasalliklarida, xafaqonda oyoqlarga vanna qilishlik tavsiya etiladi. Bu bilan mahalliy tsirkulyatsiyani yaxshilashga erishiladi. Shuning uchun Alloh Taolo tahoratda oyoq yuvishni buyurdi, shu bilan yakunladi.
So‘zimiz yakunida bir sahih hadis keltirmoqchimiz.
Abu Hurayra (r.a.) aytdilar: «Bir kuni Rasululloh (S.A.V) bomdod namozi paytida Bilolga «Ey, Bilol! Islomda qilgan pok amalingni menga ayt, chunki shu kecha men jannatda kovushingning tovushini eshitdim» dedilar. Bilol: «Men Islomda umidlik bir ish qilganim yo‘q, lekin kechasimi, kunduzmi, qachon tahorat olsam kam bo‘lsa-da, qodir bo‘lganimcha namoz o‘qiyman» deb javob qaytardi.
Niyatimiz, ibodatlarimiz va solih amallarimiz hayotimiz mazmuniga aylansin.
Mastura Ahmedova