XVI—XVII asrlar sayyohlarining hikoyalariga qaraganda, bunday toshbaqalar Madagaskarda juda ko‘p uchragan. Ular 2000—3000 tadan bo‘lib, poda bo‘lib yurgan. Hindistonga yo‘l olgan kemalar toshbaqalardan g‘amlab olish uchun albatta, mana shu orolga to‘xtab o‘tgan, bu bahaybat jonivorlarni bosib tutib, Yevropa bozorlariga olib davomi…
Uzoq Sharqda, Vetnamda va Tayvan orolida trioniks degan toshbaqalar yashaydi. Bu yunonchadan tarjima qilinsa, «uch tirnoq» degan ma’noni anglatadi. Cho‘zinchoq xom blinga o‘xshagan trioniks toshbaqasi uchta o‘tkir tirnoqli pardali panjalarini asta-asta qo‘yib, havzalar tubida bamaylixotir sudralib yuraveradi. Bu toshbaqalarni «yumshoq davomi…
Dengiz toshbaqalari bir joyda muqim yashamaydi. Har mavsum qirg‘oqqa chiqib, tuxum qo‘yishdan oldin urg‘ochi dengiz toshbaqalari albatta issiq joyini tashlab, boshi oqqan tomonga suzib ketadi. Goho faqat o‘zlariga tanish bo‘lgan orollarni izlab minglab kilometr masofa bosadi. Ularning sayohati, albatta, maqsadsiz davomi…
Ham yerda, ham suvda yashagan toshbaqalarning eng yirigi arxelondir, afsuski u bugunga qadar yetib kelmagan. U mezozoy davrida yashagan, uzunligi 3,05 metr bo‘lgan. Burungi zamonlardagi toshbaqa go‘shti shinavandalari arxelon toshbaqasining boshiga yetgan. Mavjud toshbaqalarning eng yirigi terili dengiz toshbaqasidir. Uning davomi…
Dengiz toshbaqalari hayotining asosiy qismini suvda o‘tkazadi. Shuning uchun ham ularning tana tuzilishi suv ofatlariga moslashgan. Agar toshbaqalarning chaqqon va chiroyli suzishini kuzatsangiz, ularni hech qachon beo‘xshov va imirsiragan deb o‘ylamaysiz. Odamlar esa ularga xuddi shunday laqab taqishgan. Toshbaqalar yo‘nalishini davomi…
Dengiz, chuchuk suv va quruqlikda yashaydigan toshbaqalarning hammasi tashqi zirh bilan qoplangan, tangachasimon terisi va dag‘al, qotib ketgan burni bo‘ladi. Ularning hammasi o‘pkasi bilan nafas oladi va ikki: tashqi va ichki qismdan iborat zirhga ega. Mana shu oraliqda toshbaqa boshi davomi…
Mavjud hayvonlarning shu bugunga qadar yetib kelgan qadimiy turlaridan biri toshbaqalardir. Hozirgi kunda ularning 250 ta har xil turi bor. Ular orasida og‘irligi 500 kilogramm keladigani ham va juda kichkintoyi ham mavjud. Birlari suvda yashasa, boshqalari quruqlikda yashaydi. Toshbaqalar asosan davomi…
Reptiliyalar (sudralib yuruvchilar) sovuq qonli mavjudot, aksariyatining terisi muguzsimon tangachalar bilan qoplangan. Ular o‘pkasi yordamida nafas oladi, tana harorati o‘zgarib turadi. Tuxum qo‘yib ko‘payadi. Reptiliyalarning to‘rt turi bor: toshbaqalar (dengiz va quruqlikdagi), timsohlar, gatteriylar (tumshuqboshlar) va kaltakesak hamda ilonlar (tangachali). davomi…
«Sudralib yuruvchi» deganda odam darrov ko‘z oldiga ilonlarni keltiradi. Aslini olganda, hayvonlarning bu guruhi o‘ziga bir talay sudralib yuruvchilarni jam etgan. Hayvonot saltanatida sudralib yuruvchilar ham yerda, ham suvda yashovchilar va parrandalar o‘rtasidagi o‘rinni egallaydi. Olimlarning fikricha, parrandalar bir necha davomi…