Ham yerda, ham suvda yashovchilarning yana bir nomi amfibiyalardir. Bu so‘z yunonchada «ikki hayotda ham yashaydiganlar» ma’nosini beradi. Ham yerda, ham suvda yashovchilar hayotining avvalini suvda, keyin quruqlikda o‘tkazadilar. Ham yerda, ham suvda yashovchilarning uch guruhi mavjud: ular qurbaqalar, salamandrlar davomi…
Bo‘yi 15 metrga yetadigan eng uzun chuvalchang Atlantika okeanining Yevropa sohillarida yashaydi. Uni uzun lineus deyishadi. U odatda yolg‘iz emas, butun boshli oilasi bilan birga yashaydi. U binafsharang shu’la taratuvchi to‘q qo‘ng‘ir tusda bo‘lib, silliqlanganday tuyuladi. Yelkasidan uzunasiga bir nechta davomi…
Chuvalchanglarning turi bisyor, ammo bizga yer chuvalchangi juda yaxshi tanish. Chuvalchangning tanasi kichkina to‘garaklar — taram-taram bo‘g‘imlarga bo‘lingan. Shu sababli yer chuvalchanglari bo‘g‘im-bo‘g‘im chuvalchanglar guruhiga kiradi. Yer chuvalchanglari asosan yerning yumshoq yuqori qatlamida yerosti yo‘li qazib, ana shu yo‘llar orqali davomi…
Chuvalchangning nima ekanini aniq belgilashga olimlar qiynalishadi. Ularni cho‘zinchoq, bosh qismi sal-pal ajralib turadigan, sudralishga qobil, umurtqasiz hayvon, deb tasniflasa xato bo‘lmaydi. Chuvalchanglarning muhim xususiyati shundaki, ular ikkita bir xil-chap va o‘ng qismga ajralishi mumkin. Yuqoridagi xususiyatlarga ega hayvonga duch davomi…