Абдулла Қодирий. Биз ким ва нималардан қўрқамиз? (1923)

Ҳар кимнинг ўзига яраша қўрқатурған нарсаси бўладир. «Иштонсизнинг чўпдан ҳадуги бор», дегандек, шу вақтда иштонлик инсон — ҳадуксиз одам эҳтимол йўқдир. Туркистон истатистиқа идорасининг кейинги йиқған ҳисобига қарағанда, иштонсизлар банаъжи[1] кўпайибдирларки, биз уларни айнан қуйида кўчирамиз: Мустамлакачи — аччиғланған чоғида давоми…

Шамсуддинхон Бобохонов. Сўнмас зиё

Шамсуддинхон Бобохонов. Сўнмас зиё. Шайх Зиёвуддинхон ҳазратларининг ҳаёт ва фаолиятлари / Сўзбоши: А. Баҳромов; Масъул муҳаррир: А. Мансур. — Т.: «Маънавият», 1998. Дунёда шундай инсонлар бўладики, уларнинг қалбини ҳамиша иймон ёғдуси ёритиб, иродаларини эътиқод бардам қилиб туради. Ана шундай кишилар давоми…

Алиназар Эгамназаров. Сургун ёки 30-йиллар бошидаги қулоқлаштириш қурбонлари (1997)

АСТРАХАНДАН КЕЛГАН МАКТУБ «Миллатим ўзбек. Астрахань шаҳрида яшайман. Ёшим 61 да. Тахминан 1935 йилда Украинанинг Каховка шаҳридаги болалар уйига келиб қолганман. Бу ерда ўзбек болалари тарбияланишар, бизга Ўзбекистондан ўз она тилимизда дарсликлар келиб турарди. Икки нафар ўзбек муаллими бизга дарс давоми…

Қуш-пашша нима?

Қуш-пашша жуда ёрқин ва жуда митти қушдир. У номини беҳудага олмаган. У ўрмон гулларидан нектар йиғади. Кўпинча у чангалзорларда яшайди. Қушчанинг гул устида туриши сизу бизга капалакни эслатади. Қуш-пашша қанотларини ғоят қаттиқ қоқадики, ҳавода унинг ғув-ғуви ҳатто визиллаган товуши эшитилади.

Колибрилар ҳавода муаллақ тура оладими?

Сиз қачонлардир колибрининг бир неча дақиқа гул устида муаллақ турганини кўрганмисиз? Уни ҳеч нарсани ушлаб турмасдан, майда тумшуқчасини гулга тиқади ва тўсатдан яна пайдо бўлади. Қушча қанотларини жуда тез қоқади, бу унинг ҳавода муаллақ туришига имкон беради. Бу жимитдай қушлар давоми…

Қайси қушнинг ҳаракати зодагонча?

Биламизки, ҳамма қушлар тумшуғи билан овқатини ердан топади ёки учаётиб ҳашаротларни тутиб олиб ейди. Аммо овқатини панжаси билан олиб, оғзига соладиган ғаройиб қуш ҳам бор. Бу султон товуғидир. Аслида, бу қуш сира товуққа ўхшамайди, у саҳро қушлари оиласига мансубдир. Унинг давоми…

Жаннат қушлари қаерда яшайди?

Бу қушларни биринчи бор кўрган одамлар уларни жаннат қушлари деб аташган ва шундай ўйлашган. Бу қадар чиройли қушлар яна қаерда яшаши мумкин? Бу қушлар ҳақиқатан ҳам эртаклардагидек гўзал: турли бой, ёрқин патларида ҳар турли зангори, оч пушти, сариқ, оҳ, қўнғир… давоми…

Тўти ва какку ўртасида қандай ўхшашлик бор?

Тўти ва каккуни бир-бирига ўхшатиб турадиган бош аломатни ҳар ким ўзича айтиши мумкин. Агар айтолмаса, ушбу ҳикоямизни охиригача ўқиган киши билиб олишига шубҳа йўқ. Тўти ва какку қандай яшашини, уларнинг одати қанақалигини, уларнинг нима билан овқатланишини бир кўз олдимизга келтирайлик. давоми…

Какку ҳақида нималарни биламиз?

Жуда кўп турлари бўлган каккулар қушларнинг яхлит бир оиласидир. Улар кўпгина мамлакатларда, айниқса иссиқ мамлакатларда яшайди. Совуқ мамлакатларда яшайдиганлари ҳам, қишда иссиқ мамлакатларга учиб кетади. Масалан, Европа каккулари Африкага йўл олади. Европа каккуси катта қуш, баландлиги тахминан 30 сантиметр келади. давоми…

Оляпка нима учун дарё тубида чопиб юради?

Балки сиз қайси бир дарё бўйида кичкинагина кулранг-қўнғир қушчанинг шиддатли оқим ўртасида тошдан тошга сакраб юргани, кейин тўсатдан сув тагига чўмиб кетганини кўрган бўлсангиз керак. Агар сиз унинг нима қилаётганини кўрмоқчи бўлсангиз, сувга боқинг, у чўкиб кетмаган, тирноқчалари билан тошларга давоми…