-Ehtiyot bo‘ling, birinchi yo‘ldan «Nukus-Toshkent» poyezdi kirib kelmoqda!U cho‘chib uyg‘ondi va ko‘zlarini xiyol ochdi. Nigohiga eng avvalo urilgan narsa shu bo‘ldi: oldingi qatorda bozorchi xotinlar ko‘tarib yuradigan katta-katta ikkita yuk sumkasiga boshini qo‘yib, yonboshlagancha o‘tirgan odamning, aslida unga ko‘rinmagan, (yonbosh davomi…
Miriqib xurrak otayotgan general Najot Olloyor o‘ng tomonidagi yaltiroq javonchaga qo‘yilgan qirmizi telefonning asabiy jiringidan uyg‘onib ketdi. Derazadan oppoq tong mo‘ralay boshlagan, xonaga subhidamning kumush yog‘dulari bamisoli shaffof shaloladay oqib kirayotgan edi. General aftini tirishtirib, o‘lganining kunidan dastakni qulog‘iga tutdi-da, davomi…
Hovlimizdan oqib o‘tadigan ariq labidagi bu daraxt qishlog‘imizda yagona hisoblanardi. Daraxtning bo‘yi uyimiz tomi bilan teng edi. U eniga uncha tarvaqaylab ketmagan, xuddi butalganday qaddi tik, tanasi va shoxlari esa rahmatli bobomning hassasiday sipsilliq edi. Daraxtning kishini hayratga soladigan bir davomi…
Ey jo‘ralar-ey, ey yoronlarim-ey, bir gapning gali keldi, gapning gali keldima o‘zi, aytinglar. Birodarim haqida aytib berayin, birovingiz bilasiz uni, birovingiz bilmaysiz. Bilmaganingizga qiziq, bilmaganlarga aytayin — bosh gurung bo‘lmasam qaytayin. Uzim orqasi yer iskamas jaydari tabilchi bo‘lsam, xullasi, — davomi…
Subhi kozibda qo‘nalg‘a-multajolarini tark etib bemavrid maskan-tumanli tog‘ sari yo‘l olishgan besh nafar otliq — guruhning boshida qovogidan qor yog‘ib Xolbo‘ta borardi. Yalang tovoni bilan axlat bosib olgandek benihoya tirriqlangan, ichiga chiroq yoqsa yorimasdi. Buning boisi, yaqinginada lak-lak sherdil yigitlari davomi…
Uyqusi buzildi. Ko‘zlarini ochmadi, lekin negadir bemahalda uyg‘onganiga taajjublandi… Shu asnoda allaqanday anglab bo‘lmas tovushlar qulog‘iga chalina boshladi, kimlardir uvvos solib yig‘layotgandekmi-ey, kimlardir qahqaha urib kulayotgandegu, tag‘in kimlardir tinmay balabonu surnay chalayotgandekmi-ey!..Ko‘zlarini ochmay, battar taajjublandi.… qiziq, tush ko‘rayapmanmi-yo? Uyg‘oq holda-ya!.. davomi…
— E, bo‘ldi-da, ota, odamni nomuslarga o‘ldirdingiz-ku! Shu yerdan ko‘chib ketsam qutulamanmi sizdan?!Dadamatov axiyri shunday dedi. Sanoqul bobo majbur qildi. Dadamatov jahl ustida shunday dedi-yu, endi pushaymon bo‘lib o‘tiribdi. Pushaymon bo‘lgani sari esa battar achchig‘i chiqmoqda.Aslida, nega shunchalik tutaqqaniga o‘zi davomi…
Ko‘hna qipchoq dashtlarinn bahor tanqis gullari bilan bezagan. Qontalash rangdagi ulkan quyosh barkashi choratrofga ayovsiz tig‘ uradi. Uncha katta bo‘lmagan qum tepaliklar, barxanlar orasida yangi chiqqan to‘rtta o‘tov qad rostlagan O‘tovlarning atrofida to‘qson ikki bovli o‘zbek urug‘laridan biri odatdagi kundalik davomi…
Odamning o‘z jonini ham tikishga tayyor turgan biror narsasi bo‘lishi kerak. . .Lev Tolstoy Martning boshlari edi. Dashtlarga etagini yoza boshlagan bahor adirlar va tog‘ yonbag‘irlariga o‘tlardi. Kordan so‘ng yer betida qoladigan yupqa pardani yorib chiqqan ilk boychechaklar hali ochilib davomi…
“Olmay qadr qon bo‘lsin, bermay otasi o‘stirmay onasi o‘lsin!… ”Cho‘lpon. «Oydin kechalarda». Naqshinkor ustunlarning tilloviy tovlanishidan ko‘z qamashadi. Turli xil yaltiroq toshlar bilan bezalgan mehrob shaklidagi pechlar, xayoliy tasavvurlar jo bo‘lgan gulchin devorlar, aqlni o‘g‘irlaydurgon qon rangli gilamlar, mitti shamdonlardan davomi…