Kech kira boshladi. Tobora kuchayib borayotgan shamol kunbotar yoqdan xas-cho‘plarni uchirib olib kelaverdi, samo maydoniga bulutlarni qatma-qat to‘dalashtirib uyaverdi. Ko‘p o‘tmay, olam rutubat va tahlika ichida qoldi.Ko‘chada o‘ynab yurgan bolalar birin-ketin tarqalishdi. Hamma yoqni chang-to‘zon tutib ketgan edi. Ko‘ziga qum davomi…
(Iqbol Mirzoga) Bu yo‘limizning chek-chegarasi ko‘rinmaydi. Mo‘jazgina karvonimiz goh taram-taram tog‘lar silsilasiga duch keladi, goh buloqlaridan ko‘z yoshi singari tiniq suvlari oqib yotgan go‘zal bog‘li vohalarga kirib boramiz. Goh esa qarshimizda yastanib yotgan bepoyon sahro namoyon bo‘ladi. Ulovlarimiz toliqqan, o‘zimiz davomi…
Yurtning qizil toshlari qondan qizargan, uzorida ungan gullar elning yigitlarining qonidan qontalashday.Bundan chapga qarasangiz qirmizi olmayu qora uzumlarini ko‘z-ko‘z qilib Naxchivon, Shusha yastanib yotadi. O‘ngga qarasangiz, uzoqlarda Shirvon, Tabriz, Xuroson nozlanadi.Bir mahallar dovruqli Shohrux Mirzoning izlari qolgan bu ajib yurtda davomi…
“Etim bola, hoy bola, Singling qani, boy bola?..” R. Rahmatdan Dang‘araning dashtida, shamolli kechada aka va singil buvilarinikiga ketib borishmoqda edi. Qorong‘i tusha boshlagan bo‘lsa-da, hali tevarakni enlab ulgurmagan edi. Qarama-qarshidan esayotgan shamol shiddati ostida och kulrang tusli notanish butalar davomi…
Farg‘onaning chekka bir qishlog‘ida, er-xotin to‘ydan kech qaytishayotgan edi. Terakzorlar adog‘ida, chakalakzor boshlangan joyda ko‘rib qolishdi uni. Kichkinagina ekan. Oyoqchalari ham mittigina. Tuproqni changallab olibdi, yelkasida ikkita qanotchasi ham bor, uchidagi parlari shundoqqina loyga belanib, shalvirab tushibdi. Bir qanoti g‘ayrioddiy davomi…
“Yo‘qol, yo‘qol!” Shamol shiddat uradi. Ko‘lmaklar osmonning bir parchasini xira akslantiradi. Yaproqsiz yalang‘och shoxlar chayqaladi, havo to‘lqini ko‘lmaklarning suvlarini chayqatib, bulturgi nam xazonlarni xiyol siljitib o‘tadi.Nam tuproq ustida yunglari ho‘l bir kuchuk panjalariga boshini qo‘yib yotibdi. Pir etib zag‘cha uchib davomi…
Shom qo‘na boshladi. Darvozaxonada kimdir tomoq qirdi, keyin qadam tovushi eshitildi.– Hoy, otang keldi, qara, – dedi ishkom ostida, qozon boshida kuymalanayotgan ona. Uning yoshi taxminan qirq beshlarda, yuzi och jigarrang, shu bois ko‘zi atrofidagi ajinlari yanada chuqurroq ko‘rinadigan, ammo davomi…
Qaydam, bundan ikki yil burunmidi, falsafaga qiziqqan paytlarim edi. Bu g‘aroyib fan aqlu hushimni shu qadar egallab olgandiki, har bir narsadan falsafiy xulosa chiqaraverardim. Falsafa esa, asli Olmoniyada rosa rivojlangan emasmi, qay bir kitobda o‘qiganim «Der Todd immer gewinnt» degan davomi…
Qon sachramagan faqat quyosh qoladi va tulpor chavandozsiz chopib boradi. Lo‘li ayolning folidan. I Samolyotni pastdan to‘plar shiddatli olov purkayotgan zonadan olib chiqar ekan, uchuvchi otishma joyidan keragicha uzoqlasha olganiga ishonch hosil qilish uchun pastga nazar soldi, – pastdagi xo‘rpayib davomi…
Bir kecha-kunduz poyezdda silkina-silkina toriqqan Juzeppe Korte martning yarimyorug‘ sahar-mardonida o‘sha mashhur klinika joylashgan shaharga yetib keldi. Issig‘i jinday baland esa-da, biroq shunga qaramasdan, vokzaldan kasalxonagacha bo‘lgan yo‘lni jomadonini ko‘targancha piyoda bosib bordi. Juzeppe Korte kasallikning yengil shakli bilan og‘rigandi, davomi…