“…Meni shu o‘ldirdi, shu!..”Sami Renchber Keng, hayhotday dalaning qoq o‘rtasida qo‘riqchi qaqqayib turar edi. Uzoqdan qaralsa odamga o‘xshab ko‘rinardi. Ustiga eski-tuski, yirtilib uvadasi chiqqan paxtalik kiydirilgan, boshida quloqchini ham bor. Oyoq-qo‘llariga bir nimalar osib qo‘yilgan, ular quyoshda yiltirab, shabadada qo‘rqituvchi davomi…
Senu men tengdosh edik, do‘st. O‘tloqlarda o‘ynar edik. O‘shanda… rosa chopar edik-da. Oyog‘imiz ostida quyun o‘ralashardi. Qirda shamoldan o‘zib ketardik. To‘kilgan o‘rik gullari chopishimizdan paydo bo‘lgan shiddatlarda yerdan ko‘tarilib, uchib-uchib yana yerga qayta qo‘nardi. Dunyo biz uchun mana shu kichkina davomi…
Bir do‘stim gapirib berdi.Bo‘lim boshlig‘imizning momosi o‘lib qolib, janozasiga ketar chog‘i mendan iltimos qildi. – Akajon, iltimos, kechqurun mening o‘rnimdan hokimiyatda bo‘ladigan majlisga qatnashib kelsangiz. -Biron narsa so‘rab qolmaydimi?-He, sizdan hech narsani so‘ramaydi. Bizda ish yaxshi ketyapti. Faqat yo‘qlama vaqti davomi…
Kichkina xonada baqaloq, tepakal, ko‘zoynakli odam-kasaba uyushma raisi nimanidir yozib-chizib o‘tiribdi. Oldiga och sariqdan kelgan, o‘rta bo‘yli, sochlariga oq oralagan, kichkina qorinchasi bor odam asta salom berib kiradi. Rais bosh ko‘tarmay so‘raydi:-Xo‘sh xizmat?!-Tafsifnoma bersangiz degan edim. Tez olib kel deyishyapti.– davomi…
Ular avval kichkina bir xonaga yig‘ilishdi. Eshikni ichkaridan tambalashdi. So‘ng shu korxonada qirq yildan beri ishlayotgan, sochlariga oq tushgan, afti g‘ijimlangan qog‘ozday Darozov ping‘illab gap boshladi. -Shu desangizlar, men juda yaxshi bilamanki, obuna bo‘lish ixtiyoriy! Masalan chet ellarda… obuna qilishga davomi…
Yo‘g‘-e deysizmi? Ha, deyavering. Men bir narsani bilmasam aytmayman. Mana, deylik siz tumanning bosh arxitektorisiz, yoki deylik, iste’molchilarni himoya qiluvchi allaqanday uyushma raisisiz. Bu dunyoda kutilmaganda har narsa bo‘lishi mumkin. Deylik, siz loyihasini chizgan imoratingiz bir tiyinga qimmat ekanligi aniq davomi…
Uzoq yillar bosh hakimning muovini bo‘lib ishlagan va keyingi ikki yilda “o‘z arizasiga binoan bo‘shatilib”, Eshako‘ldi qishlog‘idagi ambulatoriyaga terapevt qilib ishga jo‘natilgan Turdiyevning jikkakina tanasini bir vahima o‘rgamchak turiday o‘rab olgan. Besaramjon.Uyqusizliqdan qizargan ko‘zlarining tagi xalta. Lunji, baq-baqalari battar osilgan. davomi…
Musiqa yangraydi.Tog‘lar. Dala. Eshak mingan bola. Qishloq. O‘rtada qora to‘n, telpak kiygan basavlat, ikki beti qip-qizil kishi tilla tishlarshsh ko‘rsatib turibdi. Jikkakgina, qorachadan kelgan, sochi qirqilgan, shim kiyib olgan qiz uning tumshug‘i tagiga mikrofon tutib turibdi.— Rais bova. Marhamat qilib davomi…
Ishga besh minut kech kelganim uchun boshlig‘imiz 20 foiz ish haqidan ushlansin deb buyruq chikaribdi. Ba’zi odamlar soatlab, kunlab ishga kelmay qoladi-yu… O‘zingiz bilasiz, mening jahlim tezroq. Birdai qizishib ketdim. Kotiba qizning “xay-hay”lashiga qaramasdan shartga eshikni ochib, ichkariga bostirib kirdim. davomi…
Kitobim chiqdi. Bir donasini “Muallifdan” deb yozib, unga taqdim etdim. Uning ko‘zlari porlab ketdi. Meni quchoqlab oldi. Qo‘llarimni uzoq qisib turdi.— Tabriklayman. Tabriklayman. Juda xursandman. Ijodingizga baraka… – derdi hayajonlanib. Kitobni varaqladi.— O‘h-ho‘. Zo‘r, zo‘r. Jildini qarang-a. Qanday chiroyli. Rasmlari davomi…