Do’iy (taxallusi; asl ism-sharifi Xoja Muhammad Yusuf Oxund) (1824 — Xiva — 1909) — o‘zbek shoiri. Xiva va Buxoro madrasalarida tahsil ko‘rgan. Xivadagi Arab Muhammadxon madrasasida mudarris, shahar jome masjidida voiz (va’z aytuvchi) bo‘lib xizmat qilgan. Chin sevgi va sadoqat, davomi…
Asli ismi Muhammad Sharif bo‘lib, Uzlat (Uzlatiy), Mahjur, Nodir (Nodiriy), Sharif (Sharifiy) taxalluslari bilan o‘zbek va tojik tillarida ijod etgan bu shoir Qo‘qon adabiy muhitidagi so‘z san’atkorlari qatoriga kiradi. Shoir Uzlat hayotiga doir ayrim ma’lumotlar shoirning o‘z asarlarida va Fazliyning davomi…
Shavqiy Kattaqo‘rg‘oniy (taxallusi; ismi Muhammad Sharif) (1785 — Kattaqo‘rg‘on tumani — 1861) — shoir. Buxorodagi Govkushon madrasasida tahsil olgan. O‘zbek, tojik va arab tillarida ijod qilgan. Uning bir devon va turli bayozlardagi lirik she’rlarining umumiy hajmi 3000 misra atrofida. Bular davomi…
Pahlavonquli Ravnaq (1725—Xorazm — 1805) — shoir. Xivadagi Sherg‘ozixon madrasasida o‘qigan. Dastlab Xiva xoni Abulg‘ozi Soniy (1742—47) ni maqtab she’rlar yozgan. 1768 yilda taxtga o‘tirgan G‘oyibxon ta’qibidan qochib, bir necha yil sarson-sargardonlikda yurgan. So‘ng Xiva madrasalaridan birining hujrasida faqirlikda hayot davomi…
Roqim (taxallusi; ismi noma’lum, 1742 — Xorazm — 1814/15) — shoir, xattot. Ijodda Navoiy va Fuzuliyga ergashgan. O‘zbek va fors tillarida, mumtoz badiiyatning deyarli hamma janrlarida ijod qilgan. An’anaviy ishqiy lirikasi va ijtimoiy masalalarga oid she’rlari ijodida muhim o‘rin tutadi. davomi…
Andalib (Bulbul) (asl ismi Nurmuhammad G‘arib; taxminan 1712—Urganch— 1780) — turkman shoiri. O‘zbek va turkman tilida yozgan. Xiva madrasalarida o‘qigan. Andalib mumtoz adabiyotning g‘azal, ruboiy, murabba, muxammas, musaddas, musabba, muvashshax va boshqa janrlarida ijod qilgan. Navoiy, Fuzuliy, Jomiy g‘azallariga muxammaslar davomi…
Gadoiy (taxallusi; asl ismi hozircha noma’lum) (1403/04 — 15-asr oxiri) — shoir. G‘azal janri, aruz ilmi va she’riyat qoidalarini yaxshi bilgan. Asosan turkiy (o‘zbek) va qisman fors tilida g‘azal, qit’a, tuyuq, mustazod, qasidalar yaratgan. Gadoiy o‘z ijodi bilan 15-asr o‘zbek davomi…
* * * Nigoro, ko‘z uchi birla boqing men qul qaroqing‘a,Ko‘zum yoshi oqa tutshu tushubman bu qaro qing‘a. Ko‘zumdin oncha sel oqti, oqindin to‘ldi bu olam,Uzum girda borur cho‘btek, borur bo‘ldum har oqing‘a. Ayo, ey ko‘rk eli xoni, olib olmas davomi…
* * * Dilbarim nechaga tegru, men qulin qinda tutar,Men qilichmuman, ajabkim, meni ul qinda tutar. Bu qilichtek meni qinda tutmasin, qilsin nazar,Kim qilich ko‘p tursa qinda, yuzin pas qinda tutar. Men tururmen bu qin ichra mubtalo ojiz bo‘lub,Ul ulashu davomi…
* * * Nazar qil bizga bir soat, ayo mahbubi ruhoniy,Aningtek bizni xush ko‘rkim, bekansun ahli rux oni. Ko‘zumning bobaki ichra xayoling naqsh erur mutlaq,Yana aqlim sening husnung tangirg‘ab fikri hayroni. Zanaxdoning qudug‘inda ko‘ngul Iskandari tolib,Ajabtur anda bo‘lmasa Xizrning obi davomi…