Shohrux Mirzo (1377-1447)

Shohrux Mirzo Amir Temurning to‘rtinchi o‘g‘li bo‘lib, 1377 yil 20 avgust, payshanba kuni olamga kelgan. Tarixchi Xondamirning bergan ma’lumotiga qaraganda, Shohruxning onasi Tag‘oy Turkon og‘o Sohibqironning xos kanizaklaridan bo‘lib, Amir Temur keyinchalik uni o‘z nikohiga kiritgan. Shunday bo‘lsa ham Shohruxni davomi…

Taftazoniy (1322-1390)

Sohibqiron Amir Temur Markaziy Osiyo va unga qo‘pshi bo‘lgan yurtlarni birlashtirib, feodal tarqoqlikka barham bergach, Samarqandga tasarruf etilgan barcha mintaqa va viloyatlardan mashhur olim va hunarmandlarni to‘play boshlagan. Uning maqsadi IX—X asrlarda bo‘lgani kabi islom dunyosining ilmiy markazlari sifatida tanilgan davomi…

Qozizoda Rumiy (1364-1436)

XV asr boshlarida Movarounnahrda shuhrat qozongan ulkan matematik va astronomlardan biri Qozizodadir. Olimning to‘liq nomi Salohiddin Muso ibn Muhammad ibn Mahmud. Qozizoda aslida hozirgi Turkiyaning shimoli-g‘arbidagi Marmara dengizidan janubroqdagi Bursada tavallud topgan. Uning otasi Muhammad “Xoja Afandi” laqabi bilan ma’lum davomi…

Ahmadjon Meliboyev. Tarixning shafqatsiz saboqlari

Iste’dodli yozuvchi Alisher Ibodinovning “Xudoyorxonning so‘nggi kunlari” asarini qiziqish bilan o‘qib chiqdim. Muallif tinimsiz izlanayotgani, e’ti­borga molik tarixiy manbalarni sinchiklab o‘rgangani yaqqol ko‘rinib turibdi. Qo‘qon xonligi tarixiga doir ilmiy tadqiqotlar, xotiralar, Ahmad Zaki Validiy, V.Nalivkin, N.Ostroumov, Ibrat domla, toshkentlik qozi davomi…

Nosir Muhammad. Navoiy va shatranj

Alisher Navoiy serqirra iste’dod sohibi sifatida shatranj(shaxmat)ni ham mahorat bilan o‘ynagan, bu qadimiy o‘yinning nazariy jihatlaridan yaxshi xabardor bo‘lgan. Zamondoshlarining xotiralari, shoirning turli mavzudagi asarlarida keltirilgan shatranjga oid misollar, shatranj muhralari bilan bog‘liq timsollar ana shundan dalolat beradi. Shuni ta’kidlash davomi…

Xoja Muhammad Porso (1348-1420)

Tasavvuf ilmining Naqshbandiya maktabi islom olamiga mutasavvuf shayxlar bilan bir qatorda yetuk olimlarni ham yetishtirib bergan edi. Ana shunday zotlardan biri Xoja Muhammad Porso al-Buxoriydir. Uning ismi-sharifidagi “al-Buxoriy” qo‘shimchasiga asoslanib aytish mumkinki, Porso Buxoroda tug‘ilgan. U madrasalarda o‘qib, Qur’on, hadis, davomi…

Sakkokiy (XV asr)

O‘zbek mumtoz adabiyotida yorqin iz qoldirgan, betakror g‘azallar va qasidalar yaratgan yetuk iste’dod egasi, lirik shoirlardan biri Sakkokiydir. Sakkokiyning hayoti va faoliyati haqida bizgacha juda kam ma’lumot yetib kelgan. Uning tarjimai holi to‘g‘risida o‘zining devoni va Alisher Navoiyning “Majolis un-nafois” davomi…