Рубрика: Абдурауф Фитрат (1886-1938)

Абдурауф Абдураҳим ўғли Фитрат 1886 йил Бухорода зиёли оиласида туғилди.1909-1913 йилларда эса адиб Туркияда, Истанбул доилфунунида таҳсил олади. У ерда замондошлари билан биргаликда «Бухоро таълими (умумий) маориф жамияти» ни тузади.Фитрат 1919-20 йилларда Афғонистон ҳукуматининг Тошкентдаги ваколатхонасида таржимон, «Турон», «Бухорои шариф», «Оина» каби кўпгина газета ва журналларни ташкил этишда бош – қош бўдди, Туркистонда тил, адабиёт, санъат масалалари билан илк бор ташкилий равишда шуғулланган «Чиғатой гурунги» ташкилотига раҳбарлик қилди, Бухоро халқ Республикасининг бир қатор раҳбар лавозимларида ишлади. Бухоро амирига берилган ултиматум ҳам унинг қалами билан ёзилди.1923-1924 йилларда Фитрат маълум муддат Ленинградда, сўнгра Москвада яшади. Унга ўзбек зиёлилари ичида биринчилардан бўлиб профессор илмий унвони берилди. Адиб илк аспирантларга раҳбарлик қилди, Бухорода мусиқа мактаби очди. Ўсмирлик йиллари у Мижмар («чўғдон») тахаллуси билан, сўнгра Фитрат («туғма истеъдод») тахаллуси билан ижод қилди.Фитратнинг «Мухтасар ислом тарихи»(1915), «Рўзалар», «Шайтоннинг тангрига исёни» (1924), «Қиёмат» каби асарлари диний мавзуда ёзилган. Қомусий билим ва бадиий истеъдод эгаси бўлган Фитрат 1938 йил 4 октябрда отиб ташланган.


Абдурауф Фитрат. Ҳиндистонда бир фаранги ила бухоролик мударриснинг мунозараси

ОпубликованоАвторZiyouz.uz

ҲИНДИСТОНДА БИР ФАРАНГИ ИЛА БУХОРОЛИ МУДАРРИСНИНГ ЖАДИД МАКТАБЛАРИ ХУСУСИНДА ҚИЛҒАН МУНОЗАРАСИ МУҚАДДИМАБухоронинг нажиб миллати бўлған ватандошларим, бирмунча вақтдан бери жадид ва қадим ўртасида ихтилоф чиққани баъзи миллат хоинларининг хато ва фасодларидан бошқа нарса эмасдир. Муқаддас ватанимизни парчалаб, унинг аҳли жамоасини давоми…

Абдурауф Фитрат. Мухтасар Ислом тарихи

ОпубликованоАвторZiyouz.uz

МУҚАДДИМА Тарих таърифи Тарих миллатларнинг ўтмишини, тараққиётини ҳамда таназзулининг сабабларини ўргатувчи фандир. Тарих тақсими Тарих икки қисмдан иборат: умумий тарих ва хусусий тарих. Барча миллат ва жамиятларнинг ахволини баён қиладшан соҳа умумий тарих, деб аталади. Хусусий тарих биргина миллат ва давоми…

Абдурауф Фитрат. Ҳинд сайёҳининг қиссаси

ОпубликованоАвторZiyouz.uz

МУҚАДДИМА Бундан анча вақт олдин бухоролик бир киши билан учрашиб қолиб, бу шаҳарнинг қанақалигини сўраган эдим, у шунчалик мақтов сўзларини айтдики, ўша пайтдан бошлаб бу шаҳарни зиёрат қилишни кўнглимга тугиб қўйдим. Бу йил ниҳоят ниятимга етдим. Бухоро сафарига отландим. Шаҳарга давоми…

Абдурауф Фитрат. Юрт қайғуси (она билан ўғил)

ОпубликованоАвторZiyouz.uz

—    Она! Нечунгина йиғлайсан? Бугун саодатга эришдик, яна қайғурасанми? Бугун ўз тилагингга етишдинг, кўз ёшларингни тўкадирсанми?Эмди қайғурмоқ чоғи битди, йиғламоқ палласи йўқ бўлди, роҳат кунларинг етишди, онам!


Мақолалар мундарижаси