Тўхтамурод Бобоев. Шеър илми таълими.— Т.: Ўқитувчи, 1996. — 344-б.
Таниқли адабиётшунос олим ва методист, филология фанлари номзоди, доцент Тўхтамурод Бобоев қаламига мансуб мазкур қўлланмада ўзбек шеърияти илми асослари — шеър тузилиши қонуниятлари ва шеърий нутқ бадииятини ўрганиш масалалари чуқур ёритилган. Унда, хусусан, бармоқ ва аруз шеър тизимларн, шеър тузилиши мезонлари — ритм, вазн, қофия, банд ва шеърий нутқ бадиияти воситалари — троплар, шеър санъатларн ва поэтик синтаксис илмидан дидактик сабоқлар берилган.
Китоб умумтаълим мактаблари ўқувчилари, ўрта махсус ва олий ўқув юртлари талабалари, адабиёт муаллимлари ва шеърият мухлислари учун мўлжалланган.
Масъул муҳаррир: Ўзбекистон Республикаси ФА мухбир аъзоси, Ўзбекистонда хизмат кўрсатган фан арбоби, филология фанлари доктори, профессор С. Мамажонов.
Тақризчилар: филология фанлари докторлари, профессорлар Н. М. Маҳмудов, Ҳ. Ҳомидов, Б. Тўхлиев.
МУНДАРИЖА
Сўз боши
Муқаддима
БИРИНЧИ БЎЛИМ
Шеър тузилиши мезонларини ўрганиш
I боб. Бармоқ шеър тизими
Бармоқ шеър тизими асослари
Ритм (зарб)
Вазн
Банд
Ўзга шеър йўллари
II боб. Аруз вазнлари
Аруз
Фонетика
Жузв-ҳижо
Рукн
Вазнларнинг пайдо бўлиши
Баҳр
Доира
Тақтиъ
III боб. Қофия сабоқлари
Биринчи сабоқ. Мумтоз қофия унсурлари
Иккинчи сабоқ. Мумтоз қофия типлари ва турлари
Учинчи сабоқ. Қофия санъатлари
Тўртинчи сабоқ. Қофия тизими
IV боб. Ўзбек шеър тузилиши мезонлари: тақтиъ ва талқин (тажриба: методик маслаҳатлар ва тавсиялар)
I. Бармоқ тизимидаги шеър тузилиши мезонларини аниқлаш (Ҳамид Олимжон лирикаси мисолида)
II. Аруз тизимидаги шеър вазнини аниқлаш (Алишер Навоий ғазаллари мисолида)
ИККИНЧИ БЎЛИМ
Шеърий нутқ бадииятини ўрганиш
I боб. Шеърий нутқ троплари
Троплар ва уларнинг таснифи
Компаратив (ўхшаш) троплар
Контигуал (қоришиқ) троплар
Контраст (зидлов) троплар
II боб. Шеър санъатлари
Лафзий санъатлар
Маънавий санъатлар
Маънавий-лафзий санъатлар
III боб. Шеърий нутқ синтаксиси
Интонация (оҳанг)
Поэтик фигуралар
Кучайтирув фигуралари
Пасайтирувчи фигуралар
Оҳангдош фигуралар
Зидлов фигуралари
Ўзгартирувчи фигуралар
Фонетик усуллар
IV боб. Шеърий нутқ: мустақил ишлар ва назорат усуллари (тажриба: методик маслаҳатлар ва тавсиялар)
I қисм. Шеърий тил бадииятини ўрганишда мустақил ишлар
II қисм. Назорат усуллари
Хотима