Анна Бронте (Anne Brontë) опа-сингил шоираларнинг энг кенжаси ҳисобланади. Унинг “Агнес Грэй” (1847) ҳамда ўлимидан атига бир йилгина аввал нашр этилган “Уайлдфел уйидаги ижарачилар” (1848) номли романлари Англия адабиётида энг дурдона асарлар қаторида эътироф этилади. Анна Бронте бетакрор шоира сифатида ҳам алоҳида эътибор қозонади. Шоиранинг “Фарёд”, “Қўй, йиғлама”, “Алвидо!”, “Раббим, изн бергил сени севмоққа!”, “Мадҳия” каби жарангдор шеърлари инглиз шеъриятининг энг бебаҳо меросларидан бири бўлиб қолган.
ЭЪТИҚОД
Эзилган, гуноҳкор, зор кўнгил билан
Ўзимга кўмилиб яшаётирман.
О, шу-унча ғанимлар, зўрлар дастидан
Мен қандай соғ-омон келаётирман?..
Яраланган, куйган шу қалбим билан
Ҳузурингга аста бораётирман.
Фақат сенинг улуғ карамингдир кенг,
Фақат Ўзинг, Ўзинг қўлла, Худойим!
Нетайки, мен ожиз, осий бир қулинг
Билиб-билмай гоҳо қиляпман гуноҳ.
Валек сенинг кучли, мададкор қўлинг
Бўлур бошим узра ҳар нафас паноҳ!
Бўлса ҳамки минг бор шу кенг ер юзи
Бу юлдузли кўкдан қанчалар йироқ.
Дилимдаги ҳар ўт, ғуссали сўзим
Шаксиз, тўғри Сенга етгайдир бироқ.
Мен қўрқмасман шу-унча ғанимларимдан,
Ва қилмасман ортиқ жоним ҳимоя.
Тангрим, ахир Ўзинг мудом мен билан –
Ахир асрайсан-ку мени ҳамиша!
Ўзгалар чоҳ қазир бекор, беҳуда –
Олсанг, бу жонимни Ўзинг оларсан.
Яшай олсамгина мўмин бандадай –
Художоним,
мени яхши кўрарсан!
ФАРЁД
Оҳ, қанчалар чарчадим, толдим,
Ҳатто йиғлагулик ҳолим йўқ.
Кўзларим ҳорибди йиғидан,
Юрагим тўладир найза, ўқ.
Қанчалар ҳаётим ёп-ёлғиз,
Кунларим ўтадир судралиб.
Чарчадим,
чарчадим яшашдан,
Наҳот бир дўст келмас ҳол сўриб?
Оҳ, қисмат, билмассан ўйларим,
Мен увол бўляпман сен учун.
Батамом сўнмасдан умидим –
Ҳеч йўқса, ҳол сўраб кел бугун.
АЛВИДО!
Алвидо, севгилим!
Алвидо, севгим!
Видо айтаяпман сенга чорасиз.
Ҳолбуки, юрагим такрорлар исминг,
Ҳолбуки, муҳаббат – топганим ёлғиз.
О, сен чиройлигим, хушсуратлигим!
Қайта топарманми олов кўзларинг,
Қайта туташарми сенга йўлларим –
Нетай энди олис бўлди изларинг.
Гар тақдир ҳеч қачон кўрмаса раво
Шу азиз суратинг, қадрдон чеҳранг,
Майли, узоқ кетар овозинг, илло,
Илло, юрагимда қолгай хотиранг.
Ўша сас, ўша сир тўла товушинг
Садо бераверар кўксимда ҳар он.
Туйғуларим тамом бўлмас ҳеч қачон,
Руҳим сени, сени қидирар, ишон!
Ёдимдадир, ўша ўтли нигоҳинг,
Ҳар дам кўз олдимда этадир жилва.
О, сенинг ўша пок, оқ табассуминг!…
— Табассуминг қандай этай ифода?
Алвидо, севгилим!
Алвидо, севгим!
Лек ҳамон севарман,
этгил ижозат.
Ҳамон йўқлайверар сени ўйларим,
Ҳамон нафас олар дилда муҳаббат.
Кўз-ёшга алишиб бахтли кулгуни
Қандай бағри тўкис яшар бу ҳаёт?
Айтинг, ким топгайдир ишққа ўлимни,
Ҳувилла-аб қолмасми бутун коинот?
РАББИМ, ИЗН БЕРГИЛ СЕНИ СЕВМОҚҚА!
Раббим, изн бергил сени севмоққа,
Борлигим, йўқлигим – танҳо Ўзингсан!
Қақшаган забоним зордир айтмоққа –
Сенинг пок номингни ишқ ила ҳар дам.
Сенинг пок номингни ишқ ила ҳар дам –
Айтсам, айтаверсам…тугамаса ишқ.
Кўнглимни ҳарсангдай босади бир ғам,
Юрагимни пора этар шу оғриқ –
Бир куни руҳим бу жонни тарк этар!
Бир куни руҳим бу жонни тарк этар,
Мен айта олмасман муҳаббатимни,
Журъат этолмасман баён этмоққа,
Фақат севадирман Ўзингни якка,
О, Раббим, васлингдан этма бенасиб!
О, Раббим, ишқингдан этма бенасиб!
Олдингда қарздорман, кўп гуноҳкорман,
Барчаси учун шу жонимни олгин.
Мен осий бандангга халоскор бўлгин;
Сен-чун қурбон бўлсин шу ширин умрим!
Сенга фидо бўлсин айланай жоним!
Инглиз тилидан Қандилат Юсупова таржималари