Муҳаммаджон Холбеков. Бобур ва “Бобурнома” француз шарқшунослиги саҳифаларида

Заҳириддин Муҳаммад Бобур адабиёт, санъат, тарих ва илм-фаннинг турли жабҳаларида бебаҳо асарлар яратди. Унинг энг йирик асари “Бобурнома”дир. Европалик шарқшунос олимлар П. де Куртейль, Ҳ.Вамбери, Эльфинстон бу асарни қадимги рим императори Юлий Цезарнинг “Хотиралар” (асар “Галлия уруши тарихи” ва “Фуқаролар давоми…

Муҳаммаджон Холбеков. Ҳазрат Навоий мероси Францияда

Ўзбек халқининг буюк шоири ва мутафаккири Алишер Навоий ижоди жаҳон адабиёти намояндалари Ҳомер ва Данте, Фирдавсий ва Ҳофиз, Шекспир ва Руставели, Пушкин ва Толстой, Гёте ва Бальзак мероси каби мўътабардир. Шу боис ҳам ҳазрат Навоийнинг шоҳ асарлари фақат Шарқда машҳур давоми…

Имом ал-Бухорий (810-870)

Ҳадис илмининг ривожида олтин давр ҳисобланган ҳижрий, учинчи (милодий тўққизинчи) асрда ҳадисшуносликда катта муваффақиятлар қўлга киритилган. Чунончи, бутун ислом дунёсидаги энг нуфузли манбалар деб тан олинган олтита ишончли ҳадислар тўпламининг (ас-сиҳоҳ ас-ситта) муаллифлари яшаб ижод қилганлар. Яна шуниси диққатга сазоворки, давоми…

Валиуллоҳ Ковусий. Санъат ва маданият ҳомийси

Темурийлар даврида адабиёт ва санъат гуллаб-яшнади. Санъат ҳомийларидан бири мутафаккир шоир Амир Алишер Навоийдир. У барча соҳалардаги санъаткорлар билан бевосита алоқада ва уларни ўз ҳимоясига олган бўлиб, истеъдод учқунларини юзага чиқарарди. Унинг ҳимояси остида жуда кўплаб санъаткорлар – адиблару меъморлар, давоми…

Зуҳра Мамадалиева. Мунда рамзедур дақиқ…

(“Сабъаи сайёр” достонидаги ҳикоятлар ва “Лисон  ут-тайр”даги водийлар образлари орасидаги боғлиқлик) Алишер Навоийнинг “Сабъаи сайёр” асари “Хамса” таркибига кирувчи тўртинчи достон бўлиб, 1484 йилда ёзиб тугатилган. Навоий унинг муқаддимасида бир куни тушида етти ғаройиб гумбазни кўрганлигини, унинг ҳар бири ўзгача давоми…

Иван Дзюба. Бажан ва Навоий

Вақт ҳам турлича бўларкан, бири – қисқа муддатли, “кичик” вақт бўлса, яна бири “тарихий”, “катта” вақт. Замонавийлик деб аталувчи бизнинг “кичик” вақтимизда кўплаб шахслар поймол этилди ёки қадр топмади. Катта тарихий вақтда Николай  (Микола) Платонович Бажан оғир тарихий вазиятларда, гарчи давоми…

Отабек Жўрабоев. Тарихда Навоий сиймоси

Улуғ инсонларнинг қиёфаси, феъл-атвори ва ҳаётига қизиқиш ҳар доим ҳам кучли бўлган. Жумладан, Алишер Навоий сиймосига. У зотнинг сурати акс этган бир неча миниатюра маълум. Бири XV аср охирроқларига мансуб, Маҳмуд Музаҳҳиб ишлаган машҳур расм. Яна бирини бироз кейинроқ номаълум давоми…

Сергей Иванов. Алишер Навоийнинг “Лисон ут-тайр” достони

(Таржимоннинг асл нусхани­ шарҳлаш тажрибаси) Ўтган асрнинг етмишинчи йиллари бошлари эди, “Гулистон” журналида ишлардим. Кунлардан бирида устозим Ғайбулла ака Саломов қўнғироқ қилиб: “Абдуллажон, сизга таржима учун иккита мақола юбораман, зудлик билан тайёрлаб беринг, “Таржима санъати”нинг навбатдаги китобига киритамиз”, – дедилар. давоми…

Абдулҳамид Қурбонов. Кўнгил кўзгуси

Маълумки, Фарҳод “Шопур даштпаймолиғи, балки раҳнамолиғи била Арман кишвариға азимат қилиб”, Ширин билан учрашганига қадар бутун бир саргузаштлар силсиласини бошидан кечиради. Бу саргузаштларга сабаб Оинаи Искандарий деб аталган кўзгудир. Оинаи Искандарий солинган сандиқнинг қопқоғига шундай деб ёзиб қўйилган эди: кимки давоми…

Султонмурод Олим. Ийҳомангиз санъатлар (“Фарҳод ва Ширин”да маънодошлик ва шаклдошлик)

Кўпмаънолилик Шарқ мумтоз шеъриятининг бош хусусиятларидан. Лирикадаги анъанавий тимсолларнинг деярли ҳаммаси мажозий маънога эга эканини, кўпчилиги ҳатто тасаввуфий истилоҳ даражасига кўтарилганини биламиз[1]. Лиро-эпик шеъриятда эса воқеа муаллиф учун кўпинча бир баҳона, мақсадни ифодалашнинг бир воситаси бўлган холос. Аслида эса воқеалар давоми…