Сувон Мели. Адабиёт фалсафаси ёхуд кўзга айланган кўнгил

1 Нафис адабиёт, буюк Чўлпон таъбири билан айтганда, “ҳисли кўнгил тарихи”дир. Бу таъбир биз туйқус ўйлагандан анча чуқурроқдир. Тарих фани ўтмишга оид факт ва ҳодисалар мажмуи, кечмиш воқеалар жамулжами экан, ҳисли кўнгил тарихи бундан-да поёнсиз ва тубсиздир. У инсон кўнглида давоми…

Содиқ Норбоев. “Руҳий эврилиш машаққати”

Ўтган ХХ аср адабий-илмий муҳитида кечган жараёнларни пухта таҳлил этиб, шу асосда келажак режаларини тузиш адабиётшуносларимиз зиммасига ҳам катта масъулият юклайди. Зотан, ушбу аср миллий адабиётимизда уйғониш, янгиланиш даврини бошлаб бергани, шу билан бирга, истибдод мафкураси тазйиқу тақиқлари унинг сўнгги давоми…

Марҳабо Қўчқорова. Хуршид Дўстмуҳаммад қиссачилигида метафора ва тимсолли ишоралар

Ҳозирги ўзбек насрининг фаол ёзувчиларидан бири Хуршид Дўстмуҳаммад ҳисобланади. Муаллиф шу кунга қадар прозанинг роман, қисса, ҳикоя, эссе, бадиаъ жанрларида баракали ижод қилди. Қисса насрнинг ўрта жанри бўлиб, роман, ҳикоя, эссе каби бошқа жанрлар орасида унинг алоҳида ўрни бор. Ўзбек давоми…

Дамин Тўраев. Сизиф ривояти ўзбек адиби талқинида

Қадим юнон мифологияси хазинасидан олинган афсона, ривоят, масаллар жаҳон маданияти тарихида жуда кўп адиблар, шоирлар, рассомлар, бастакорларга илҳом берган. Юнон мифлари асосида ёзилган Гомернинг “Илиада” ва “Одиссея”си, Овидийнинг “Метаморфозалар”и, Вергилийнинг “Энеида”си, Эсхилнинг “Занжирбанд Прометей”, Софоклнинг “Шоҳ Эдип”, “Антигона”, “Электра”, Эврипиднинг давоми…

Нурбой Жабборов. Кўнгил ганжинасидаги ҳақиқат

Ўзбек миллий уйғониш адабиётини Зокиржон Фурқат ижодий меросидан айри тасаввур этиш маҳол. Зотан, ХIХ аср иккинчи ярмида миллий ўзликни англаш, истибдодга қарши исён, эрк ва озодлик ғоялари дастлаб унинг асарларида бўй кўрсатди. Шоир юртнинг “куффор банди ичра сонсиз тугунда қолган”идан, давоми…

Наим Каримов. «Ай чарх, эттинг ортуқ жабр бунёд»

ХIХ аср охири – ХХ аср бошларида ҳозирги Ўзбекистонда янги адабиёт майдонга келди. Бу адабиёт жадид адабиёти деб аталди. Тарихий-маданий давр тақозоси билан туғилган жадид адабиёти мумтоз ўзбек адабиётининг энг яхши анъаналарига содиқ қолган ҳолда унинг мазмун ва моҳиятини янгилаб давоми…

Ҳотам Умуров. Истеъдод ва унинг даражалари ҳақида ўйлар

(“Дафтар ҳошиясидаги битиклар” мисолида) Ижодий жараёнда илмий изланишлар олиб борилмаган, ва айни пайтда, қатъий хулосалар қилинмаган мавзулар кўп. Бунинг боиси, ҳар бир шахснинг ўзига хос ва такрорланмас олам эканлиги бўлса, ажаб эмас. Шундай қизиқарли, кўп қиррали, мураккаб муаммолардан бири – давоми…

Акмал Саидов. Улуғ алломалар мероси – мустаҳкам эътиқод асоси

Улуғ аждодимиз Абу Муин Насафий XI асрда яшаган, ислом маданияти ривожига улкан ҳисса қўшган алломалардан биридир. Ушбу улуғ зот 1027 йили[1] Насаф яқинидаги Ибсан (ҳозирги Қовчин) қишлоғида туғилган ва узоқ муддат Бухоро ҳамда Самарқанд шаҳарларида илму ижод билан шуғулланган, 1114 йили давоми…

Илҳом Аҳрор. Шам ва бўрон (Иброҳим Ғафуровга мактуб)

Иброҳим Ғафуровнинг бадиий олами ва фикрий теранлиги бир-бирига шу қадар омухталашиб кетганки, баъзан уни бадиият файласуфи ёхуд фалсафанинг шоири дегинг келади. Нажмиддин Комилов Юқоридаги сарлавҳа “Дил эркинлиги” китобингиздан олинган. Ундаги мақолаларнинг бири шундай номланади. Бунда қандай рамзий маъно юклаганингиз ҳақда давоми…

Шуҳрат Сирожиддин. Навоий кимни севган? (1991)

Бу масала совет даврида Навоий ҳаёти ва ижоди ўрганилишининг илк кунларидан ҳозиргача кўпчиликни қизиқтириб келмоқда. 1959 йил 4 февралда ўтказилган навоийшунослар анъанавий анжуманида улуғ санъаткоримиз, академик Ғафур Ғулом шоирнинг: Ёрдин ҳеч ким манингдек зору маҳжур ўлмасун, Жумлаи оламда расволиққа машҳур давоми…