Қалб кишиси бўлмиш Румий нигоҳида кўнгил олами қандай жилваланади?!.. Буни фақат Мавлоно ёзиб қолдирган шеърий байтлардан билиб олсак бўлади. Доктор Жалолиддин Бакир Чалабийнинг “Ҳазрат Мавлононинг асарларида кўнгил” мақоласида “Девони кабир”дан қалбга оид бир қанча сатрлар берилган. Имкон қадар ўзбек тилига давоми…
• Бўрига яхшилик қилсанг, сени ғажиб ташлайди. • Катта бўлак томоққа тиқилади. • Столга ортиқча овқат қўйганинг билан унинг оёқлари толиб қолмайди. • Отангни урган таёғинг кун келиб ўғлингга керак бўлиб қолади. • Ўнг кўз чап кўзни ёқтирмади, натижада ораларидан давоми…
Мавлоно Жалолиддин Румий уйларида ейдиган ҳеч вақо қолмаганини хабар берган аёлларидан қайта-қайта сўрайверибдилар: -Ҳеч нарса қолмадими? -Йўқ. -Оғизга оладиган ҳеч вақо йўқми? -Йўқ. -Ҳеч нарса-я? -Ҳеч нарса… -Ростданми?! Хазрати Мавлоно шодликларидан юзлари гул-гул ёниб, қўлларини дуога очдилар: -Аллоҳим, сенга ҳамду давоми…
Абубакр ибн Абдуллоҳ шундай ҳикоя қилади:Бир подшоҳнинг доно вазири бор эди. Ҳар куни подшоҳнинг ёнига кирганда: «Яхшилик қилганга яхшилик қил, бадкорга ўзининг бадкорлиги кифоя»,— деркан. Подшоҳ у вазирни ҳурмат қиларди. Аммо мулозимлардан бири у доно вазирни кўролмасди. Бир кун у давоми…
Қадим замонда бир шаҳар бошлиғининг хотини шаҳардаги мўътабар одамларнинг хотинларини зиёфатга даъват қилди. Меҳмонлар тайин этилган вақт-да ташриф буюрдилар, ўриндиққа ўтириб, овқат келгунча, ўзларининг қимматбаҳо кийимлари, зирак, узук, зебигардон каби тақинчоқлар ҳақида сўз юритдилар, жуда қимматли зийнат асбобларига зга бўлишлари давоми…
Хорун ар-Рашид кунлардан бир кун Бағдод кўчаларининг биридан ўтиб кетаётиб мактабдан уйларига қайтаётган болаларга учраб қолди. Бир боланинг ўз ўртоқларига қилган хуш муомаласи, доно-доно сўзлари халифанинг диққатини ўзига жалб этди, унинг ақлли, фаросатли ва зийрак бола эканини англаб, дарҳол ёнига давоми…
Бир йигит ўз отасини ҳакорат қилиб урганини кўрган одамлар нафратланиб, у адабсиз ўғилга ҳужум қилмоқчи бўлдилар. Йигитнинг отаси одамларни тўхтатиб:— Биродарлар, ўғлимга ҳужум қилманг, бу ишда ўғлим эмас, ўзим айбдорман. Йигитлик вақтимда кунлардан бир кун худди мана шу ерда отамни давоми…
Бир азизи мўътабар одам бир йигитнинг ота-онасига қилган хизматларини эшитиб уни зиёрат қилмоқчи бўлди. Бу йигит қассоб эди. Мўътабар одам қассобчилик бозоридан у йигитни излаб топди. У билан кўришиб, ҳол-аҳвол сўрашгандан кейин:— Ўғлим, мен мусофир бир кишиман, агар қабул қилсангиз, давоми…
Икки қиз ва бир ўғлимиз бор эди. Қизларимиздан кўра ўғлимизни кўпроқ қадрлаб, эрка қилиб ўстирдик, қариган чоғимизда бизнинг бирдан-бир таянчимиз бўлар, – деб умид қилардик.Фарзандларимиз вояга етдилар. Қизларимизни чиқардик, кейин ўғлимизни уйлантирдик. У оила эгаси бўлди-ю, ўша вақтдан бошлаб турмушимизда давоми…