Hidlar tili nima?

Hayvonlar hidlar tilini bilgan holda tug‘iladimi yoki uni vaqti kelib o‘rganadimi? Bu masalada biologlar o‘rtasida yakdil fikr yo‘q. Tajriba ko‘rsatishicha, masalan, oddiy sichqonda feromon xotira g‘oyat darajada kuchli, u oilaning o‘nlab a’zolari to‘g‘risidagi axborotni yodida qattiq tutadi. Shu o‘rinda qiziqarli davomi…

Feromonlar nima?

Olimlar dunyo oddiygina hidlar bilan emas, balki hid-signallar bilan to‘laligini aniqlaganlar. Har soniyada havoda son-sanoqsiz da’vatlar, va’dalar, e’tirozlar, ogohlantirishlar har tomonga tarqaladi. Aytish lozimki, axborot almashishning kimyoviy yo‘li — qadimiylardan biri, balki hatto eng qadimiysidir. Hozirgi kunda tirik organizmlar o‘ziga davomi…

Hayvonlar tanasida harorat qancha bo‘ladi?

Biz bir joydan ikkinchi joyga ko‘chganimizda atrofimizdagi harorat qanday o‘zgarayotganligini sezishimiz mumkin, ammo tanamiz harorati ham o‘zgarishi mumkinligini xayolimizga ham keltirmaymiz. Chunki u o‘zgarmaydi ham. Biz «gomeotermik» mavjudot hisoblanamiz va bu tur barcha issiq qonli hayvonlarni, barcha sut emizuvchilarni, uy davomi…

Nima uchun mushuklardan mushuk bolasi, toshbaqalardan toshbaqa bolasi dunyoga keladi?

Rostdan ham, nima uchun? Axir, faqat toshbaqa va mushuklargina o‘ziga o‘xshash nasllarini dunyoga keltirmaydi-ku! Kungaboqar urug‘idan faqat kungaboqar, momoqaymoqdan — momoqaymoq unib chiqadi. Odamlarning bolalari o‘z ota-onalariga ikki tomchi suvdek o‘xshash bo‘lishi ajablanarli emasmi? Buning sababi nimada ekan? Bu jumboq davomi…

O‘rinli maslahat

Bir kuni ko‘chada sayr qilib yurgan kishi yo‘l chetida o‘tirgan keksa odamni ko‘rib qoldi. U mo‘ysafidning qarshisiga kelib, murojaat qildi: – Otaxon, ulug‘ yoshli inson ekansiz, anchagina uzoq hayot yo‘lini bosib o‘tgansiz. Shubhasiz, juda dono bo‘lsangiz kerak. Ayting-chi, mana, men davomi…

Qor qo‘ynida lolalar (qatag‘on kilingan ayollar xaqida ocherklar)

Qor qo‘ynida lolalar (qatag‘on kilingan ayollar xaqida ocherklar). /Mas’ul muharrir: B.Sharipov/. Davlat va jamiyat qurilishi akademiyasi. «Shahidlar xotirasi» xayriya jamg‘armasi. — Toshkent, «Akademiya», 2001. Yillar va davrlar o‘tadi. Ammo mustabid sovet tuzumining o‘zbek xalqiga keltirgan jabru jafolari aslo unutilmaydi. Frantsiyada davomi…