G‘o‘labir-miqti Meliboy Bo‘riyev — viloyat firqa qo‘mitasining mafkura kotibi bugun, nihoyat, sobiq sekretarning hovlisiga joylashib oldi, uylar yaqinda ta’mirdan chiqqani ham unga qo‘l keldi: yotog‘i — yotoq, yemakxonasi — yemakxona, kutubxonasi — kutubxona bo‘ldi.Mana, oqibat, u bolalarini yotqizib, choqqina hovlini davomi…
Boqqa kirsam, Stalinning haykalini buzishyapti… Shunday bir kuz kuni edi. Oltmish oltinchi yilmi-ettinchimidi — aniq aytolmayman. Xullas, egnimda mana shu kalominka kitel, mana bu «Za otvagu» ham — ko‘krakda; choy ichgani kirgandim-da boqqa. Eslaysizmi, qanday soya-salqin joy edi! O‘riklari pishib, davomi…
Assalomu alaykum!.. Rahmat. Yo‘lda tushaman. Termizga yetmasdan. Statsionarga boryapman. Rangimni ko‘rib, hayron bo‘ldingizmi? Kasalim yuqumli emas. Ishonavering… Rahmat-e. Avtobusga yetib borgunimcha jo‘nab qoldi… Kuz tushib qoldi-ya. Ah, qanday yaxshi fasl. Shoirlarning sevgan fasli. Abdulla Oripovni yaxshi ko‘rasizmi? Menga juda yoqadi. davomi…
Meni bilasan, birovdan til qisiq joyim yo‘q, hamma narsam bor: mashina, dacha; kitoblarim chiqib turibdi. Hamma unvonlarni olib bo‘ldim. Nimadan qo‘rqaman?.. Faqat ehtiyot bo‘lish kerak: odam og‘ziga ehtiyot bo‘lishi kerak. Til o‘lgur yomon: bejiz tilni «suyaksiz» demaydilar. Har xil gapni davomi…
Avvalo, shuni aytishim kerakki, biz tomonning odamlari ancha serandisha keladi. Buning tarixiy ildizlari bor: biz kattalarga — xususan, yoshi ulug‘lar-u lavozimli shaxslarga ta’zim qilib o‘rganganmiz.Yo‘g‘asam zamonga qaramaysanmi deng. Sotsializmdan putur ketgani aniq: Pribaltikada Mustaqillik uchun namoyishlar bo‘lyapti. Toshkent ham tinchini davomi…
Kozim Puxtayev dam olish uyining zinasida bo‘ynini qisib, qo‘llarini paltosi cho‘ntagiga tiqib turar, qarshisida — kumush rang «xoda»ga qalpoq qilib kiygizilgan neon chiroq yog‘dusida pildirab-o‘ynab yog‘ayetgan qor zarralarini iljayib tomosha qilar edi.U pastga tushishi kerak. Lekin tushsa, tuflisi qorga botadi. davomi…
Boyquvar eshikni asta ochib, boshini suqdi. U yoq-bu yoqqa qarab, to‘rda oqish sharpani ko‘rdi.— Assalom alaykum! — U otilib kirib, yo‘rta ketdi. Shu borishda uzun stol qirrasiga urildi va iljaygancha tislanib, to‘rga tikilgandi, oqish sharpa yorishib, oq kofta kiygan, to‘lagina davomi…
Qamoqdan kelgan paytlarim edi. Ishlab yurgan maktabimga yo‘latishmadi. Ikkinchi klass shofyorlik pravam ham bor edi, harbiyda olgandim. Po‘lat puchuqqa uchrashgandim, — garajda dispetcher edi, — «Jo‘rajon, besh yuz so‘m bermasang, moshin ololmaysan» dedi. Menda sariq chaqayam yo‘q. Puchuq ko‘p gapiravergan davomi…
U o‘zi ham o‘lishi mumkinligini o‘ylamasdi. U o‘ldirishni… hayvonlarni, parrandalarni, xullas, Olatog‘da ov qilishga arzirli o‘lja borki, u qo‘liga miltiqni olishi bilan o‘zi anglamagan holdd, ulardan nimanidir otish — o‘ldirishni o‘ylardi. Ba’zan, masalan, kiyik oviga ketayotgan bo‘lsa, yo‘lida duch kelgan davomi…
Jalil aka deraza tagida yotardi. To‘shakda. Bolishi baland. Unga suyanib, boshini ko‘tarsa, bog‘ni ko‘radi. O‘zi obod qilgan bog‘ u. Eng qari yong‘oq «oltmish»ga kirdi. U bilan bir vaqtda ekilgan tut kesilib ketdi. Kallaklanaverib quridi. Keyin yiqitib, g‘o‘la qilib olishdi.Jalil akaning davomi…