Qrim yo‘llarida bo‘lganmisiz? Qator tizma tog‘lar orasidan o‘tgan past-baland bu yo‘llar kishining bahri dilini ochadi. Yo‘lning ikki betidagi qoramtir, oq, qizil daraxtlarning tanga-tanga barglari iliq quyosh nuridan marvariddek tovlanadi. Olisda esa, ufqqa tutashgan zangori dengiz…O‘tgan yili shu tomonga yo‘lim tushib davomi…
Har kuni saharda, hali quyosh chiqmasdan sayr qilish odatim bor. Ko‘chaga chiqaman, anhor labida aylanaman, keyin boqqa o‘taman.Erta tongda bog‘ning husni o‘zgacha bo‘ladi. Havo muzdek, buning ustiga tiniq. Qushlar shoxdan-shoxga o‘tib sayraydi, goh olisda, bog‘ning orqa tomonida, goh shunday tepangizda davomi…
G‘ulomqodir ota ayvonning burchagidagi ustunga suyanib o‘tirardi. Uch kundan beri u shunday, oqshom bo‘ldimi, tamom, o‘zi birinchi g‘ishtini qo‘ygan boloxonali uyning oldidagi ochiq ayvonga o‘tirib olib xayol suradi. Ilgarilari bunday emas edi, qorong‘i tushdimi, bo‘ldi, eshikni orqasidan zanjirlab choyxonaga chiqib davomi…
— Mana, siz rayonda yangi odamsiz. Hali qishlog‘imizdagilarning hammasi bilan tanishib chiqqaningiz yo‘q. Ammo lekin, Ma’piratimni tanib olgan bo‘lsangiz kerak. Uni, men sizga aytsam, tanimagan odam yo‘q, oblastda. Oblast qayoqda? Butun, O‘zbekistonda deyavering. Gazetalardan nomi tushmaydi. Radioda ham ikki gapning davomi…
Toshkent — Namangan poyezdi yo‘lga chiqqanda, qosh qoraya boshlagan edi. Boyagina ko‘zga tashlanib turgan past-baland imoratlar, daraxtlar asta-sekin qorong‘ilik ichiga g‘arq bo‘la boshladi. Shahardan chiqilganda esa, hech narsa ko‘rinmay ketdi. Faqat olislarda tup-to‘p bo‘lib chiroqlar miltillar va vagon derazasi ortida davomi…
Tunda mashina haydashning o‘ziga xos gashti bo‘ladi. Hamma yoq suv quygandek jimjit. Olis-olislarda chiroqlar miltillab ko‘rinardi. Yo‘l yuqorilab borgan sari ko‘kda goh yonib, goh so‘nib turgan son-sanoqsiz yulduzlardan farq qilib bo‘lmaydi ularni. Yulduzlar… Yulduzlar… Yulduzlar porlab turgan tunda yo‘ling sira davomi…
Shirinsoy oqshomlari! Naqadar jozibador, naqadar orombaxsh!.. Quyosh qizil baxmal singari tovlanib, o‘zini azim chinorlar panasiga olganda, bu oqshomlar ko‘hna tabiat ko‘rki — tongdan ham musaffo bo‘lib ketadi. Go‘yo butun qishloqqa atlas poyandoz solinganday… Keng ko‘chalar ham, qator ok uylar ham, davomi…
Markaziy xirurgiya klinikasining bosh vrachi Mirsidiq Jalilov bir haftadan beri Namanganda dam olardi. Shu yerlik hamkasbi, urush yillari bir qismda xizmat qilgan qadrdon oshnasi: «otpuskangni bir gal bizning shaharda o‘tkaz, Namangan ham kurort joylardan qolishmaydi», deb chaqirtirib kelgan edi.Mirsidiq do‘stining davomi…
Osmonni bir tekis bulut qoplagan, yomg‘ir maydalab, ezib yog‘ardi.Xodivoyning do‘koni bozorga kiraverishdagi savdo chakqon yerda joylashgan, ammo havo past bo‘lgani uchun bugun xaridor siyrak. Xodivoy esnab o‘tirgandi, bir mahal sinfdosh o‘rtog‘i shitob bilan bostirib kirib qoldi.— Ha, oshna, shahding pastroq davomi…
Qo‘qon shamoli qishda qutirib ketadi. Tomlarda, daraxtlarda, simyog‘ochlarda uvillaydi, o‘kiradi, chiyillaydi. Daraxtlarni egadi, bukadi, «qars-qars» sindiradi. Elektr simlarini uzadi, o‘t chiqaradi. Hammayoqqa dahshat soladi. Shivalab yog‘ayotgan qorni o‘z mayliga qo‘ymay to‘zg‘itadi, olis-olislarga uchirib borib pastqamliklarga, zovurlarga, burchak-burchaklarga tiqib tashlaydi…Ayozli kun davomi…