O‘n to‘qqizinchi asrning ikkinchi yarmida mustamlakachilar Turkistonni batamom qo‘lga kiritdilar. Ammo xalqning katta qismi bosqinchilarning asl niyatini yaxshi anglab yetmasdi. Chunki bosqinchilar o‘z maqsadlarini ochiq-oydin namoyon etmas, goh ittifoqchi ko‘rinishida, goho O‘rta Osiyoni G‘arb davlatlaridan qo‘riqlayotgan “do‘st” sifatida maydonga chiqardilar. davomi…
Tarix g‘ildiragi hamisha oldinga qarab aylanadi. Uni hech qachon ortga burib bo‘lmaydi. Biroq ma’lum bir jamiyatda muayyan davrda yuz bergan voqea boshqa bir davrda, boshqa bir jamiyatda qaysidir ko‘rinishda takrorlanishi mumkin. Tarixda bunga misollar ko‘p. Isoni chor mixga tortgan olomon davomi…
Temuriylar, boburiylar sulolalariga oid kitoblarni izlab, Laknov universitetiga bordik. Qatnov tig‘izligidan, tez yurib bo‘lmasdi. Buning ustiga ikki yoni ochiq mashinaning motori traktorniki ekanmi, tarillab quloqlarni qomatga keltirdi. Universitet qoshidagi Robindranat Tokur (Tagor) nomli kutubxonaga kirdik. Bizni direktorning muovini beparvogina kutib davomi…
Shokalonning shohona qurilgan hovlisi. Ayvonda Shokalon bilan xotini Shahriniso atlas to‘shaklarga, par yostiqlarga yaslanishib suhbatlashyapti. Nariroqdagi baland tushgan ravonda o‘g‘li Shoumar uch-to‘rt tengqurlari bilan qarta o‘ynayapti. Xizmatkor ayol er-xotin oldiga so‘yilgan qovun olib kiradi.Ayol – Men endi ketaveraymi?Shahriniso – Yigitlarga davomi…
Qishloq odamlarining samimiyligi, soddaligidan ko‘ngling yayraydi. Turli-tuman hangomalarni o‘zlaridan eshitsangiz, «ichagingiz uzilishi» tayin. Tildan-tilga ko‘chib yuradigan bu latifnamo gaplardan sizlarni ham bahramand qilgim keldi. Ukasi bilan qattiq janjallashib qolgan Rashid buvaning achchig‘i chiqdi. — Ha, senimi, melisaga berib rosa yugurtirmasam, davomi…
Chol qishloq chekkasidagi chog‘roqqina hovlida yolg‘iz kampiri bilan yashardi. Buvimning aytishicha, ular qishlog‘imizga “musofir” ekan. Lekin qachon va qayerdan kelib qolishgani hanuzgacha menga qorong‘u. Har holda, esimni taniganimdan buyon ular shu yerda edi. Tundligidanmi yoki to‘y-hashamlarga kam aralashganidanmi, chol odamlar davomi…
Mehmonlarni korxona tsexlari bilan tanishtirayotgan Sotti Suvonovichning qavatida pildirab yurgan o‘rinbosari Halimjon hovliqqancha xo‘jalik ishlari mudiri Turdiqulni bir chekkaga tortdi.— Turdiqul, tezda bir parcha latta top! — dedi tipirchilab.— Latta?! Qanaqa latta? — dedi Turdiqul peshanasi tirishib.— Oyoq, e, botinka davomi…
Mish-mish tarqaldi. Husanboy ba’zi hamkasblari bilan gaplashmay qo‘yganmish. Eng qizig‘i, o‘sha “ba’zi”lar uning ulfatlarimish. Qizig‘i, Husanboy ular bilan urishmagan, so‘kishmagan, bor-yo‘g‘i choyxonada birga o‘tirgan-u…Bu gaplar, odatdagidek, to‘ppa-to‘g‘ri Sunnat Azlarovichning qulog‘iga yetib keldi. U jamoa inoqligi uchun qattiq jon kuydirguvchi odam davomi…
U onasining qornidanoq tagli-tugli bo‘lib tug‘ildi. Uni «puf-puf»lab boqishdi, tetapoya bo‘lib qad rostlagach, xuddi haykalchadek bog‘chaga olib borib o‘rnatishdi. — Poydevori bormi? — dedi bog‘cha mudirasi Haykalchaning uyoq-buyog‘ini siypalab. — O, bo‘lganda qandoq! Falonchiyevning bolalari bo‘ladi-ya! — deyishdi savolga javoban. davomi…
Q. E.ga.Qurbon akani yaxshi bilmayman. Ko‘pchilik do‘stlarim ham deyarli shu fikrda. Bilganim, ko‘rishganda «Darsingni qildingmi?» deb so‘raydi. Bu uning «bola-chaqang tinchmi, ishlaring yaxshimi, kechagi ishlaring bitdimi», degani. Xayrlashayotib ham, bo‘pti yaxshi bor, sog‘u salomat bo‘l, demaydi. «Darsingni qil!» deydi. Yana davomi…