Ilk marta qachon o‘g‘itdan foydalanilgan?

Erni unumdor qilish va o‘simliklar o‘sishini tezlashtirish uchun tuproqqa sepilgan har qanday modda o‘g‘itdir. O‘g‘itlar nima uchun kerak? Aslida ular hosildorlikni oshiradi va oriq tuproqni boyitadi.

Pishib yetilayotgan o‘simliklar tuproqdagi ozuqa moddalarini so‘rib oladi. Ular shu yo‘l bilan tuproqning ozuqa elementlari zaxirasini kamaytiradi. Uni to‘ldirish uchun dehhon o‘g‘itlardan foydalanadi.

Qachondir yashagan tirik mavjudotlar va o‘simliklar chirib, tabiiy o‘g‘itga aylanadi. Ular sirasiga o‘simliklar, yaproqlar chirindisi, hayvonlar suyagi va urug‘lardan tayyorlangan un, shuningdek, go‘ng kiradi. Kimyoviy o‘g‘itlar turli manbalardan olinadi.

Inson qadim zamonlardan beri o‘g‘itlardan foydalanib keladi. Masalan, xitoyliklar bundan ming yillar muqaddam hayvonlar va o‘simliklarning chiqitlarini o‘g‘it sifatida ishlatishgan.

Miloddan oldingi II asrda rimliklar ekinlarni almashlab ekishgan, tuproqqa ohak qo‘shishgan, no‘xat va loviya ekayotib, yerni o‘g‘itlashgan.

XVII asr davomida Yevropaning turli yerlarida go‘ngdan o‘g‘it sifatida foydalanilgan, shaharlardagi chiqitlar dalalarga olib chiqilgan, yerni boyitish uchun yo‘ngichqa ekilgan.

Benjamin Franklin 1748 yili Amerikada so‘ndirilgan ohakning nimalarga qodir ekanini namoyish etdi. U Filadelfiya atrofidagi shosse buylab katta harflar shaklida ohak qatlamini yerga surdirib chiqadi. Harflar «Bu yer ohaklangan» degan so‘zlarni hosil qiladi.

Bir oz vaqt o‘tgach, oq harflar yo‘qolib ketadi, ammo maysalar unib chiqishi bilan yana yozuv paydo bo‘ladi, chunki maydonning o‘g‘itlangan qismidagi maysalar boshqa joylardagiga nisbatan gurkirab, bo‘liq o‘sayotgan edi.