Barcha tirik organizmlar nafas oladi. Ular kislorodni yutadi va uning yordamida energiya ishlab chiqaradi, so‘ngra inson uchun ham, boshqa tirik mavjudotlar uchun ham zararli bo‘lgan karbonat angidrid gazini chiqaradi. Shuning uchun ham biz biror xonani shamollatmay, uzoq o‘tirib qolsak, havo davomi…
Qazilma o‘simliklar va hayvonlarni o‘rganish tariximizni, million yillar oldin qanday hayvonlar yashaganini bilishimizga yordam beradi. Bu bilan «paleontologiya» fani shug‘ullanadi. Ayrim odamlar qazilma organizmlar juda qadim zamonda yashagan hayvonlarning qoldig‘i, deb o‘ylashadi. Aslini olganda, qazilma organizmlarning uch turi mavjud. Birinchi davomi…
Olimlar jamiki jonivorlarni organizm deyishadi. Inson ham sichqon, baliq, hasharot, daraxt, moychechak singari organizmdir. Bakteriyalar va boshqa ko‘zga tashlanmaydigan mavjudotlar ham organizmlarga kiradi. Barcha jonivorlar ayrim o‘xshashliklarga egadir. Shu bois olimlar barcha tirik jonzotlarni bir so‘z bilan ifodalash uchun «organizm» davomi…
Fanda turli kashfiyotlar qilingan. Ayrim tabiat hodisalari laboratoriya sharoitlarida takrorlanmoqda. Ammo protoplazma takrorlab bo‘lmaydigan yoki sun’iy ravishda qayta hosil bo‘lmaydigan moddadir. Protoplazma barcha jonivorlar va o‘simliklarning tirik qismidir. Barcha o‘simlik va jonivor organizmlari hujayralardan tarkib topgan. Ayrim mavjudotlar, jumladan, odam davomi…