Umarxon, Amir Umarxon, Amiriy (1787— Qo‘qon — 1822) — Qo‘qon xoni (1810—1822), zullisonayn shoir. Norbo‘tabiyning o‘g‘li. O‘zbeklarning ming urug‘idan. Boshlang‘ich savodini oilada chikarib, keyin madrasada tahsil olgan. Yoshligidan saroy xizmatiga jalb qilingan: akasi — Qo‘qon xoni Olimxonnnng davlatni boshqarish ishlarida davomi…
Turdi, Turdiy (asl ismi va taxallusi; forstojik she’rlaridagi taxallusi esa Farog‘iy) (17-asr, Buxoro — taxm. 1699/1700, Xo‘jand) — shoir. Buxoro madrasalarida ta’lim olgan. Abdulazizxon davrida saroyning amaldorlaridan, yuz urug‘ining ko‘zga ko‘ringan siyosiy arboblaridan bo‘lgan. Subhonqulixon taxtga chiqqach, saroydan uzoqlashtirilgan. Ashtarxoniylarga davomi…
Yusuf Amiriy (15-asr, Hirot) — shoir. Boysunqur Mirzo himoyasida yashagan. Turkiy va forsiyda ijod qilgan. Alisher Navoiy «turk erdi va turkcha she’ri yaxshi voqe bo‘libtur» («Majolis un-nafois») deb yozsa, Davlatshoh Samarqandiy «Shohrux davrida katta shuhrat qozondi» («Tazkirat ush-shuaro») deb ta’riflaydi. davomi…
Sakkokiy (15-asr)ning ismi, tug‘ilgan va vafot etgan yillari noma’lum. Samarqandda Xalil Sulton (1405-09) va Ulug‘bek hukmronligi davrida yashab, ijod etgan. Alisher Navoiy Sakkokiy ijodiga yuksak baho bergan: «Turkiy alfozining bulag‘osindin Mavlono Sakkokiy ham Lutfiylarkim, birining shirin abyotining ishtihori Turkistonda bag‘oyat davomi…
Lutfiy (1366- Hirot – 1465), Mavlono Lutfiy — o‘zbek shoiri, orif va mutafakkir. O‘z zamonining «malik ul-kalomi». Yaqin vaqtlargacha Lutfiyning tavallud topgan va vafot etgan joyi Hirotning Deqikanor mavzei deb ko‘rsatib kelingan. Shayx Ahmad Taroziyning Mirzo Ulug‘bekka bag‘ishlab yozilgan «Funun davomi…
Ahmad Yugnakiy (12-asr oxiri, Samarqand, Yugnak qishlog‘i — 13-asr 1-yarmi, ?) — shoir, mutafakkir. Tarjimai holi haqida deyarli ma’lumot yo‘q. «Hibat ul-haqoyiq» («Haqiqatlar tuhfasi») asari bizgacha yetib kelgan. Uning oxirida Adib Ahmad ismi tilga olinadi. Asar nusxalaridan biriga temuriy amaldorlardan davomi…
Yurtboshimiz o‘zbek davlatchiligi tarixida buyuk rol o‘ynagan Sohibqiron to‘g‘risida so‘zlab: “Amir Temur — xalqimiz dahosining timsoli, ma’naviy qudratimiz ramzidir”, deb aytgan edi. Ushbu haq so‘zlardan kelib chiqqan holda aytishimiz mumkinki, Amir Temur uzoq asrlar mobaynida xalqimiz jangovar jasorati va ma’naviy davomi…
“Stop!” komanda berdi politsiyachi jiddiy ohangda.Biz xuddi harbiylardek, itoatkorlik bilan to‘xtadik va men, beixtiyor o‘girilib, ortga qaradim. Turli yoshdagi oq va qora tanli, erkak, ayollarning oxiri ko‘rinmasdi.Inglizcha, hindcha, nemischa, turkcha kalomlar quloqqa chalinardi. Oldingi qatordagilar sarosimalanib, foto apparatlari va kino davomi…
Yaqinda bir tanishimning “Boburnoma”dagi ba’zi ifoda yoki jumlani tushunmasam, asarning Salye tomonidan rus tiliga o‘girilgan nashriga murojaat qilaman” deganini eshitib qoldim. Bu menga g‘alati tuyuldi, to‘g‘risi, og‘ir botdi: o‘z tilimizda yozilgan buyuk asarni, garchi ayrim ifoda va jumlalarini bo‘lsa-da, boshqa davomi…
Alisher Navoiy g‘azaliyotida mukammal ishlangan mavzulardan biri may mavzusidir. May Navoiy lirikasida yorga yetishtiruvchi vosita sifatida talqin etiladi. “Xazoyin ul-maoniy”ga kirgan 2600 g‘azalning yetmishga yaqini boshdan oxirigacha may mavzusidadir. Bundan tashqari, yana 800ga yaqin g‘azalda may mavzusi qalamga olingan. Odatda, davomi…