Номуссизлик гар илашса никоҳ ипига Аёл қалби шу қадар ҳам қонсирагайки, Тополмайсиз ер юзидан бунақасини! (Еврипид. “Медея”. Асқар Қосим таржимаси) Дугонаси хушхабар айтиб, суюнчи сўради. Латифа буни эшитиб, қувониши лозим эди. Чунки, шу ҳол юз беришини истаб, Худога неча бор давоми…
Бу хунук хабарни айтиш шунчалар осонми? Бундай гапларни айтавериб, дийдаси қотиб қолганми? “Зийрак бўлиб туринглар, жони шу кеча узилади… Тонггача ё боради, ё бормайди…” Бу сўзлар “Энди ёлғиз қоламанми?” деган ваҳимани уйғотиб, юрагига ўқдек қадалди. Хотинини алдади: “касалхонани вақтинча беркитишар давоми…
Бундай воқеалар ҳозир юз бермайди. Замонлар ўзгариб кетган. Эҳтимол бунақа гапларни унутиб юбориш маъқулдир? Балки яқин ўтмишдаги воқеаларни эслайдиганлар ҳам бордир? Шундай мулоҳазалар билан юра-юра, йигирма йил аввалги курорт воқеасини баён этишга қарор қилдик. У раиснинг хонасидан чиқиб, болаларга қанд-қурс давоми…
Болангдан айланай, Иван болам, сен инсофли одам экансан. Ёнингдаги уккикўз шеригинг, хафа бўлмагину, туғилганидан бери инсоф кўчасидан ўтмаган бўлса керак. Борадиган еримни тузукроқ англамасдан туриб отнинг калласидай пул сўради-я! Мен пулдан қочганим йўқ, муомаласидан ранжидим. Кўриб турибсанки, рўпарангдаги одам қария давоми…
Осмон туни билан одамларнинг қайғу-ҳасратларини тинглай-тинглай, ўксиб-ўксиб, юлдузларини кўз ёши мисол дув тўкиб адо қилди-ю, ранги бўзара бошлади. “Қуёш чиққунига қадар бу шўрликларнинг аҳволи не кечар экан, кўриб олай”, деган мақсадда биргина юлдузини қолдирди. Йигиталининг кўзи шу юлдузда. Ёнида икки давоми…
1.Арқон узилди Баҳор… Ёноқларни майин шабада силайди. Дарахтларнинг ёш сурхлари қийғос гуллар ичида – оқ зарга ботириб олингандай… Ҳув анави дўнгликдаги майсазорга бир қўй билан эчки боғлаб қўйилибди. Эчкининг икки улоқчаси дикир-дикир сакрайди. Қўйнинг ҳам қўзичаси бор. Улоқчалар билан яйраб, давоми…
Чимилдиқ кўрмай туриб Сталин замонининг қонсираган аёвсиз қиличидан ўлим топган жабрдийдалар хотирасига атадим. Ё роббимиз Аллоҳ! Биз топган савоблардан уларнинг руҳларини баҳраманд эт. Қамоқхонанинг темир эшиги аввалига юракни эзадиган даражада ғижирлади, сўнг шиддат билан шарақлаб ёпилди. Эркиннинг назарида темир эшик давоми…
Олди ойнабанд, серҳашам бино эшигидан отилиб чиққан Жасур аланглаганича Собирни излади. Дўсти йўлакча бўйидаги ёғоч ўриндиқда ўйчан ўтирган экан.— Собир! — деб қичқирди Жасур мармар зиналардан сакраб-сакраб тушаркан. — Суюнчи бер, мен ўтдим, суҳбатдан зўр ўтдим!
Чорраҳадан ўтиши билан троллейбус тез юриб кетди; энди йўл унчалик гавжум эмасди. Троллейбусни қувлаб ўтаётган енгил машиналар баъзи-баъзида бир-бирини огоҳлантиргандек қувноқ сигнал бериб қўярди. Троллейбусда йўловчилар анчагина; ўриндиқлар тўлган, ўртада ҳам беш-олти йўловчи тик турарди. Завол пайти бўлгани учун троллейбуснинг давоми…
Бу воқеа уч йиллар олдин бўлган эди. Шу кўчадан бир уйни ижарага олиб кўчиб келганимда чолнинг шарти кетиб, парти қолганди, у кўчанинг муюлишида мен эгаллаган уйга қўшни ҳовлида яшарди. Уни биринчи марта уйининг олдидаги эски ўриндиқда чуқур ўйга толган ҳолда давоми…