Уша Акелла (1967)

Уша Акелла 1967 йили Ҳиндистонда туғилган. Унинг ижодидан илк намуналар АҚШ ва Ҳиндистоннинг кўплаб газета ва журналларида чоп этилди ва ижодкорни китобхонларга танитди. Ушанинг биринчи китоби “Кали рақслари” деб номланиб, у Ҳиндистонда нашрдан чиққан. Ушбу асар ўқув қўлланмаси сифатида Смит коллежининг Осиё-Америка адабиёти курсларига киритилган. Уша Акелла ижодида тасаввуф шеърияти етакчи ўринни эгаллайди. У инглиз тилида тасаввуфона шеърлар битувчи саноқли шоиралардан биридир. Уша Акелла таниқли мусиқачи Стив Гон билан доимий ҳамкорликда ишлайди. Улар биргаликда “Мулоқот” деб номланган CD-альбомни тайёрлаб тингловчиларга тақдим этишган.

КЎЛГА САДОҚАТ

Қарайман, Охрид кўлин митти мавжлари унга садоқатин этар намоён
тасдиқлайман шоир каби демасман ёлғон, ҳақиқатни айтгум

бу тош йўлу кўк гумбазни келинчакнинг хиносидай
чаплаштирган қуёш, кафтим излари –
яширин иероглиф ҳақида, бори ҳақиқатни айтгумдир

ким мен орқали нафас олаётгани, ушбу япроқ,
хитой атиргулин жасорати ва унинг қироличалардай

қандай тахтга ўтириши бу коинотда, келиб чиқишиму
юрак дупури, муносабатларим ҳақда бор гапни айтгум,

одам борки бир пайтда ҳам кўзгу ҳам соя,
шеърият – маъшуқа, Худолигию

азобкаш эканин, мен эса бир қул, қўлда патқалам,
бир нуқтадан наргиси томон,

қаёқдандир онамникига сўнгра уйдан
уйсизликкача ўтишимга оид ҳақиқату

ғалтакдаги ип мисоли ўзини менга ўраётган
коинотни нимагаям севишим ҳақда борини айтгум…
буларнинг баридан ҳеч хабарим йўқ.

БАҲОР

Бу баҳордир. Япроқлар сўлғин.
У баҳордир. Тўкилади барг.
Осмон мовий рангда. Ул баҳор.
Заминнинг қўллари чўзилган. Гулбаҳор.

Бу баҳордир. У эмин-эркин.
Шу баҳордир. Қабул қилмас хотираларни.
Дўсту ёрга дўн. Бул баҳор.
Сенга айланади ёру дўст. Гулбаҳор.
Бир из қолдирмасдан учгил қуш. БАҲОР.

ҚУРОЛЛАРИНГ ҚАЁҚДА, ИРОҚ?

1.

Дунё унинг хаёлида ўргимчак уясининг толаси мисол,
унутмиш ул воқеликнинг пучмоқларида
асл ёшини, аммо севги ўжар – милтиллар чўғи,
пингвин ёхуд тошбақанинг калта-култа қаричидек
етим қондошларин қамчи ила йўналтирар у.

Бу барча нур ғойиб бўлур зимистон макон,
гуноҳларимизни ювиш учун сувга шўнғир гўдаклар,
улар буни туширолмас қоғозга – бирикмалар муз қотмиш,
масхарабозлар байрамидаги ниқоблар каби;

на ҳукм, на тушунча ичра,
кўнгиллари сўлди – гулбарглар қоғозга қарар мўлтираб,
пайғамбарга ҳеч товуш эшитилмас бу чўлда.

2.

Нари ё берида юрган эркин зот, эркин учяпсанми,
Қуёш қизир қўлларингда, қайноқдир кул, куйган жиш хотира.

Чалиняпган қўнғироқми бомабаларнинг ўрнида?
Кийганингиз Худо терисининг рангими?
Тунги юлдузлардай кўкни қоплар митти қўлчалар,

Барча туғларнинг ранги, бизга рангли қоғоз тангачалар от,
Онага ухлаш-чун кўмаклаш, биз унутилгунга қадар қўшиқ айт бизга.

ТАШЛАНМАГАН ПЎСТ

Гоҳо овоз қайтарар товуш,
Шеърдан нурли сўзлар берар акс,
Ота-онасини даволар гўдак,
Янги уйқу чиқар рўёдан,
Дунё пўст ташлайди, чуваланар у.

Шу дунё оғзидан чиқар қирғинлар,
Бўлинган бошлардан янги ўлкалар,
гуллар янги яра, учар қузғунлар,
паст Худолар, Эрос қолдиради из.

Дунёнинг бу қалтироқ қўли
Бир пул қилиб қайтарар қалбни,
Махлуқ берар одам ўрнига,
Ҳаёт учун мурда, каптарга калхат,
Ягона тил, минг битта забон.

Ким нимани қайтарар кимга?

Инглиз тилидан Аъзам Обид таржималари