Макнуна – Нодира (1792-1842)

Таниқли шоира, маърифатпарвар Моҳларойим Нодира Андижонда туғилган. Қўқон хони, Амирий тахаллуси билан ижод қилган завжи Амир Умархон вафотидан сўнг, гарчи тахтга расман 14 ёшли ўғли Муҳаммад Алихон (Мадалихон) ўтирган бўлса-да, давлатни, асосан, Нодиранинг ўзи идора қилади. У адабиётни, санъатни ривожлантиришга давоми…

Маҳмуд Ғазнавий (967-1030)

Маҳмуд Ғазнавий, Абулқосим Маҳмуд ибн Сабуқтегин (967— Ғазна, 1030) — давлат арбоби ва ҳарбий саркарда, Ғазнавийлар давлати ҳукмдори (998—1030). Сабуқтегиннинг ўғли. Ғазнавийлар давлатининг Нишопурдаги ноиби (994—997). Отаси вафотидан сўнг тахтни эгаллаган (998 й.дан). Маҳмуд Ғазнавий қорахонийлар билан ўз мавқеини мустаҳкамлаб, давоми…

Абдураҳмон Жомий (1414-1492)

Жомий (عبدالرحمن جامی) (тахаллуси; асл исм-шарифи Нуриддин Абдураҳмон ибн Аҳмад) (1414.7.11, Жом – 1492.8.11, Ҳирот) — форс-тожик шоири, нақшбандийлик тариқатининг йирик вакили. Жомийнинг ота-боболари асли Даштдан бўлиб, Жомда, кейинчалик Ҳиротда ҳаёт кечиришган. Жомий Мадраса ёшидан анча эрта Ҳиротдаги «Дилкаш» (Навоий давоми…

Калим Кошоний (1585-1651)

Абутолиб Калими Кошоний (کلیم کاشانی) (1585, Кошон — 1651, Лоҳур) Ҳиндистонда бобурийлар салтанатининг давомчилари бўлмиш Жаҳонгир Мирзо ва Шоҳжаҳонлар саройининг маликуш-шуароси ҳисобланади. Маълумки, ғазалнависликнинг Рўдакий ва бошқалар томонидан яратилган «сабки Самарқанд», Камол Хўжандий, Абдураҳмон Жомий ва Алишер Навоийлар юксалтирган “сабки давоми…

Абу Абдулло Рудакий (858-941)

Форс-тожик адабиётининг асосчиси Абу Абдулло Жаъфар бинни Муҳаммад Рудакий (ابو عبد الله رودکی) Самарқанд яқинидаги Панжрудак қишлоғида туғилган. Унинг тахаллуси шу қишлоқ номидан олинган бўлиб, руд деган чолғу асбоби билан боғлиқлиги тўғрисидаги фикрлар ҳақиқатдан йироқ. У алоҳида қобилият соҳиби бўлиб, давоми…

Абу Али ибн Сино (980-1037)

Буюк даҳо Абу Али ал-Ҳусайн ибн Абдуллоҳ ибн ал-Ҳасан ибн Али ибн Сино (ابو علی حسین بن عبدالله بن سینا‎) ҳижрий 370 (милодий 980) йилда Бухоронинг Афшона, ҳозирги Исфана қишлоғида туғилган. У ёшлигиданоқ ўткир зеҳни ва илмга қизиқииши билан ҳаммани давоми…

Абусаид Абулхайр (967-1049)

Абусаид Фазлуллоҳ ибн Абулхайр Муҳаммад ибн Аҳмад Майҳаний (ابوسعید ابوالخیر) Хуросондаги Ховарон вилоятининг Майҳана қишлоғида туғилган. Султон ул-орифин — Орифлар султони деган шарафли унвонга сазовор бўлган бу улуғ инсон Абусаид Абулхайр, Шайх Абусаид Майҳаний номлари билан мусулмон оламида шуҳрат қозонган. давоми…

Амир Хусрав Деҳлавий (1253-1325)

Хусрав Деҳлавий (ابوالحسن یمین‌الدین خسرو‎) 1253 йилда Ҳиндистон шимолдаги Патёли шаҳрида, шаҳрисабзлик Амир Сайфуддин Муҳаммад оиласида дунёга келдн. Асли лочин уруғидан бўлган бу хонадон мўғуллар босқини даврида Ҳиндистонга кўчиб, шу ерда турғун бўлиб қолган эди. Амир Хусравдан буюк адабий мерос давоми…

Бобо Тоҳир (980-1055)

Бобо Тоҳир Урён (بابا طاهر) — Эроннинг шимолий-ғарбидаги Ҳамадон шаҳрида туғилган. У ирфон соҳиби, ўз таъбири билан айтганда, самовот илмининг донишманди эди. Мусиқадан яхшигина хабардор бўлиб, ўз тароналарини куйга солиб айтиб юрган. «Урён» сўзининг луғавий маъноси «ялашғоч» бўлиб, шоир ўзига давоми…

Фаридиддин Аттор (1145-1221)

Жаҳон сўз санъатининг забардаст намояндаларидан бири, йирик мутасаввиф шоир Фаридиддин Абуҳомид Муҳаммад ибн Абубакр Иброҳим Нишопурий (فريد الدين العطار) Нишопур атрофидаги Кадкани қишлоғида туғилган. Отаси Абубакр ибн Иброҳим аттор ва табиб эди. Бу касб ўғлига ҳам мерос бўлиб ўтган. Шоирнинг давоми…


Мақолалар мундарижаси