Чех ёзувчиси. Прага университетининг фалсафа факултетини тугатган (1915). 1921 — 22 йилларда Прага театрида режиссёр, кейинчалик бутунлай ёзувчилик ва журналистика билан шуғулланган.«Краконот боғи» (1918) ҳамда «Шуълавор тубсизликлар» (1916) тўпламларига кирган дастлабки ҳикояларини акаси Иосиф Чапек (1887-1945) билан ҳамкорликда ёзган. «Чормихга тортиш» (1917) ва «Ғамгин ҳикоялар» (1921) тўпламларидан жой олган ҳикояларида уруш йилларининг серташвиш муҳити, кишилараро муносабатлардаги зиддиятли манзаралар акс эттирилган. «Қароқчи» лирик комедияси (1920) да ўзи эътиқод қўйган «ҳар ким ўзича ҳақ» фалсафасини бадиий ёритишга ҳаракат қилган.Чапек номини, асосан, ижтимоий-фантастик мазмундаги асарлари дунёга ёйган. Темиртан (робот; «робот» сўзини Чапек ўйлаб топган)лар қўзғолонидан ҳикоя қилувчи «Р. В. Р.» (1920), «Микропулоснинг қуроли» (1922) драмалари, «Абсолют фабрикаси» (1922) ва «Кракатит» (1924) романларида юксак инсонпарварлик борасидаги ўй-мушоҳадаларини баён этган.«Адамсавдогар» пьесаси (1927; акаси билан ҳамкорликда), «Чўнтакдаги ҳикоялар», «Бошқа чўнтакдаги ҳикоялар» (1929) ўтмишдаги адабий ва диний сюжетлар асосида ёзилган. «Апокрифлар»да ана шу ҳолат сезилади. «Гордубал», «Метер», «Оддий ҳаёт» (1933—34) романларини қамраб олган трилогияси ноинсоний урф-одатлар, фашизм реакциясига қарши кураш ғоялари билан йўғрилган.«Саламандрлар билан жанг» (1916) романи Чапек ижодининг чўққиси ҳисобланади. Унда умуминсоний қадриятлар фашизмнинг ирқий назарияси ва сиёсатига, ғайриинсоний муносабатларга қарамақарши қўйилган. Айни шу ғоялар «Оқ касаллик» (1937), «Қутқарувчи» (1937), «Она» (1938) каби қисса ва драмаларида ҳам давом эттирилган.Чапек ҳозирги замон ижтимоий фантастикасига самарали таъсир кўрсатган, унинг бадиий оламини бойитган.
– Ҳеч қачон судга ишим тушмаган, – гап бошлади Костелецкай, – аммо сизга айтсам, ҳаммасидан ҳам менга улардаги синчковлик, арзимаган иш кўрилаётган бўлса-да, амал қиладиган ҳар хил расмиятчиликлар ва тартиблар ёқади. Бу одил судловга ишонч уйғотади. Фемиданинг қўлида тарози бор давоми…
— Ҳамонки комиссар Бартошек ҳақида гап очилган экан, — деди пан Кратохвил, — унинг бошидан кечган, аммо матбуотда унча ёритилмаган бир воқеа эсимга тушиб кетди; мен чақалоқ воқеасини айтмоқчиман. Хуллас, воқеа бундай бўлган эди. Бир куни полиция маҳкамасига, комиссар Бартошекнинг давоми…
ЧУМОЛИБу галварслар айнан бизнинг йўлимиздан бошқа ерга уй қуришга жой топишолмаган, шекилли. ШИЛЛИҚУРТЧумолилар — қаланғи-қасанғи. Буни қарангки, улар дунёни Буюк шиллиқурт бошқараётганига ҳатто ишонишмайди. ХЎРОЗҲали тонг отмаган, чунки мен ҳали хабар берганим йўқ-да. ЧУМЧУҚБулбул — буюк қуш. Аммо биз чумчуқлар давоми…
Бу воқеани менга анча йиллар илгари бир князнинг уйида хизмат қилган ашаддий гул шайдоси кекса Фулинус айтиб берганди. -Мен сизга ўзимнинг Кларам қандай дунёга келгани ҳақида ҳикоя қилиб берсам. У пайтларда Лубенцда, князь Лихтенберг исмли кимсанинг боғида хизмат қилардим. Кекса давоми…
– Виждон, – дея сўз бошлади пан Лацина. – Менимча ҳозир бу сўз сал бошқачароқ маънода ишлатилади. Балким, уни эндиликда “мавҳум тасаввурлар” тоифасига киритса бўлар, ҳайтовур, сизу бизга барибир эмасми?. Билмадим, сизлар фабрикант Гирке воқеасини эшитганмисизлар, йўқми, уни жудаям бой давоми…
Асарнинг тўлиқ вариантини сақлаб олинг.
Эрталаб соат тўртларда Житная кўчасида автомашина ширакайф кампирни уриб юборди, ҳайдовчи тезликни ошириб, кўздан ғойиб бўлди. Ёшгина полиция амалдори д-р Мейзлик олдида ушбу жиноятни очиш вазифаси турарди. Ёш полиция амалдорларининг ўз ишига нақадар жиддий ёндашиши эса ҳаммага маълум. — Ҳм… давоми…
Артист Бенда иккинчи сентябр куни дом-дараксиз ғойиб бўлди. Театр санъатининг чўққисига ҳайратомуз шиддат билан кўтарилган бу артистни маэстро Ян Бенда деб атай бошлаган эдилар. Сирасини айтганда, иккинчи сентябрда ҳеч қандай воқеа содир бўлгани йўқ: уй ходимаси Марешова хола эрталаб соат давоми…
Тунги соат учда гарнизон комендатурасидаги телефон қулоқни қоматга келтириб жиринглай бошлади. — Бош штаб полковниги Ҳампл гапиряпти. Ҳузуримга зудлик билан ҳарбий полициянинг иккита мансабдор зобитини юборинг ҳамда подполковник Врзалга айтингки… ҳа, у разведка ва контрразведка бўлимида… бунинг сизга дахли йўқ, давоми…