Наркоз воситалари ўртасидаги “жанг”

Биз ўзаро мулоқот чоғи “эфир” деган каломни тез-тез тилга оламиз. У аслида юнонча “aither” сўзидан олинган бўлиб, турли маъноларда ишлатилади. Масалан, оддий сўзлашув тилида “осмон”, “кўк”, “фалак”ни, физикада радиотўлқинлар тарқаладиган самовий муҳитни, юнон афсонасига кўра, Олимп тоғи чўққиси етган ва давоми…

Оғриқсизлантиришнинг оғриқли заҳматлари

Инсон яралибдики, унга дард-иллат ҳамиша ҳамроҳ. Ҳатто ўзгалар наздида энг соғлом, бардам-бақувват туюлган одамнинг ҳам гоҳ у, гоҳ бу мучаси оғриб туради. Оғриқ эса, организмда ўта кучли ёки емирувчи таъсирлар туфайли рўй берадиган нохуш руҳий-физиологик ҳолат, тиббий тилда айтганда, ҳимояланиш давоми…

Владимир Филатов — офтальмологиянинг ғурури

Тирик организм, унинг узвлари, яхлитлиги, тўқималари, ҳужайралари, яшаш  фаолияти ва вазифаларини ўрганадиган физиология фани нуқтаи назаридан қараганда эса, барча умуртқали ва баъзи умуртқасиз маҳлуқотлар сингари одам ҳам ёруғ оламни кўзлари орқали кўради. Бу жараён ташқи муҳитдаги нарсалардан қайтадиган ёки сочиладиган давоми…

Физиология фани дарғаси

Буюк физиолог Иван Петрович Павлов 1849 йил 26 сентябрда  Рязанда туғилди. Унинг отаси деҳқонлар сулосасидан чиққан руҳоний эди. Шунданми, Ваня дастлаб диний курсда, кейин шу йўналишдаги билим юртида ўқиди. 21 ёшида эса диндор бўлишдан воз кечиб, Петербург университетининг физика-математика факультетига давоми…

Қандли диабетнинг давоси: олимлар уни топиш учун асрлар оша бош қотиришди

Касалликлар орасида диабет, соддароқ қилиб айтганда, организмда моддалар алмашинуви бузилиши туфайли юза келадиган ва сийдик кўпайиши билан изоҳланадиган касалликлар хавфлилиги ҳамда асорати жиддийлиги жиҳатидан алоҳида ажралиб туради. Булардан қандсиз ва қандли диабет кўпроқ учрайди. Қандсиз диабет миядаги кўрув бўртиғи остки давоми…

Тиббиётнинг Эйнштейни

Тарихда ўзидан ана шундай шарафли ном қолдирган бу заҳматкаш инсоннинг тўлиқ исм-шарифи Ганс Гуго Бруно Селье эди. У 1907 йил 29 январда Венада туғилганди. Онаси австриялик, отаси эса венгер миллатига мансуб бўлиб, ҳарбий шифокор сифатида хизмат қилар, шунингдек, Комарно шаҳридаги давоми…

Замонавий кўз микрожарроҳлиги асосчиси

Мустабид шўролар замонида бизнес билан тиббиёт бир-бирига мутлақо сингишмайдиган тушунчалар ҳисобланарди. Аммо ўтган асрнинг олтмишинчи йилларида фавқулодда ҳолат кузатилди. Ҳали кўпчилик дуруст танимайдиган, юзлари япасқи, сочлари доимо диккайиб турадиган Святослав Фёдоров исм-шарифли кўз доктори баҳс майдонига отилиб чиқиб, тиббиётни тижоратга давоми…

Маҳмуд Ҳасаний. Ўтмишда табобат асарлари қайси усулда ёзилган?

Табобат тарихи — инсоният тарихи билан тенгдошдир. Бундай дейишимизнинг боиси бундан бир неча минг йил аввал яшаган одамлар ҳам ўз соғликлари учун курашиб, илк тиббий кўникмалар ҳосил қилганлар. Баъзи даволаш усуллари, доривор моддаларнинг тавсифи ва 100 та шифобахш ўсимликнинг номи давоми…

Маҳмуд Ҳасаний. Улуғбек даврида табобат

Соҳибқирон Амир Темур ва унинг суюкли набираси Муҳаммад Тарағай Улуғбек даврида бошқа фанлар қатори табобатнинг ривожига ҳам катта аҳамият берилган. Сабаби муттасил бўлиб турган жангларда ярадорларни даволаш учун юзлаб табиблар зарур эди. Соҳибқирон қўл остидаги барча шаҳарларда ҳеч бўлмаганда битта давоми…

Гриппнинг олдини олиш мумкинми?

— Ҳар қандай турдаги гриппдан ҳозирча энг самарали ҳимоя унга қарши эмлаш (вакцинациялаш) ҳисобланади, — дейди профессор М. Костинов. — Грипп штаммлари ҳар йили ўзгариб туришига қарамай уларнинг вируси, одатда, битта бўлади. Гриппга қарши эмланган одам иммунитети вирус билан курашувчи давоми…


Мақолалар мундарижаси