Guardian: XXI асрнинг энг яхши 100 та китоби

2019 йилнинг охирида — XXI асрнинг иккинчи ўн йиллиги тугаш арафасида Буюк Британиянинг The Guardian кундалик газетаси янги юз йилликнинг 100 та энг яхши китобини эълон қилди. Рейтингга 2000 йилдан кейин чоп этилган турли жанрлардаги асосан инглиз тилидаги адабиётлар киритилган бўлса-да, улар орасида таржима асарлар ҳам талайгина.

Рейтингнинг топ-3 талигидан белорус адибаси, Нобель мукофоти совриндори Светлана Алексиевичнинг «Утопия овози» бадиий-ҳужжатли сериясидаги «Секонд ҳэнд вақти» китоби ҳам ўрин олган. Асарда ГУЛАГ лагерларида яшаган инсонларнинг тақдири ва СССРнинг қулаши ҳикоя қилинади. Рейтингда Боб Дилан, Кадзуо Исигуро, Олга Токарчук, Элис Манро каби Нобель мукофоти совриндорларининг асарлари ҳам ўрин олган.

XXI асрнинг энг яхши китоблари

1. «Бўрилар зали», Ҳилари Мантел (Wolf Hall by Hilary Mantel, 2009)
2. «Гилеад», Мерилинн Робинсон (Gilead by Marilynne Robinson, 2004)
3. «Секонд ҳэнд вақти», Светлана Алексиевич (Secondhand Time by Svetlana Alexievich, 2013)
4. «Мени қўйиб юборма», Кадзуо Исигуро (Never Let Me Go by Kazuo Ishiguro, 2005)
5. «Аустерлиц», Винфрид Георг Макс Зебальд (Austerlitz by WG Sebald, 2001)
6. «Қаҳрабо телескопи», Филип Пулман (The Amber Spyglass by Philip Pullman, 2000)
7. «Мен ва дунё аро», Та-Неҳизи Коатес (Between the World and Me by Ta-Nehisi Coates, 2015)
8. «Куз», Али Смит (Autumn by Ali Smith, 2016)
9. «Булутли атлас», Дэвид Митчелл (Cloud Atlas David Mitchell, 2004)
10. «Сариқ Қуёшнинг ярми», Чимаманда Нгози Адичи (Half of a Yellow Sun by Chimamanda Ngozi Adichie, 2006)
11. «Менинг ажойиб дўстим», Елена Ферранте (My Brilliant Friend by Elena Ferrante, 2011)
12. «Америкага қарши фитна», Филип Рот (The Plot Against America by Philip Roth, 2004)
13. «Nickel ва Dimed», Барбара Эренрейх (Nickel and Dimed by Barbara Ehrenreich, 2001)
14. «Нозик бармоқчалар», Сара Уотерс (Fingersmith by Sarah Waters, 2002)
15. «Олтинчи инқироз», Элизабет Колберт (The Sixth Extinction by Elizabeth Kolbert, 2014)
16. «Тузатишлар», Жонатан Франзен (The Corrections by Jonathan Franzen, 2001)
17. «Йўл», Кормак Маккарти (The Road by Cormac McCarthy, 2006)
18. «Шок доктринаси», Наоми Клейн (The Shock Doctrine by Naomi Klein, 2007)
19. «Тунда итнинг сирли ҳалокати», Марк Ҳеддон (The Curious Incident of the Dog in the Night‑Time by Mark Haddon, 2003)
20. «Ҳаётдан кейинги ҳаёт», Кейт Аткинсон (Life After Life by Kate Atkinson, 2013)
21. «Sapiens: инсониятнинг қисқа тарихи», Ювал Нуҳ Ҳарари (Sapiens by Yuval Noah Harari, 2011)
22. «Ўнинчи декабр», Жорж Сондерс (Tenth of December by George Saunders, 2013)
23. «Тушки демон», Эндрю Соломон (The Noonday Demon by Andrew Solomon, 2001)
24. «Охирги бўлиб вақт кулади», Женнифер Иган (A Visit from The Goon Squad by Jennifer Egan, 2011)
25. «Нормал одамлар», Салли Руни (Normal People by Sally Rooney, 2018)
26. «XXI асрдаги Капитал», Томас Пикетти (Capital in the Twenty First Century by Thomas Piketty, 2013)
27. «Нафрат, дўстлик, учрашув, севги, никоҳ», Элис Манро (Hateship, Friendship, Courtship, Loveship, Marriage by Alice Munro, 2001)
28. «Завқ», Кэрол Энн Даффи (Rapture by Carol Ann Duffy, 2005)
29. «Оиладаги ўлим», Карл Уве Кнаусгор (A Death in the Family by Karl Ove Knausgaard, 2009)
30. «Ерости темирйўли», Колсон Уайтҳед (The Underground Railroad by Colson Whitehead, 2016)
31. «Аргонавтлар», Мэгги Нелсон (The Argonauts by Maggie Nelson, 2015)
32. «Барча касалликлар қироли», Сиддҳарта Мукержи (The Emperor of All Maladies by Siddhartha Mukherjee, 2010)
33. «Қувноқ уй», Элисон Бекдел (Fun Home by Alison Bechdel, 2006)
34. «Аутлайн», Рейчел Жаск (Outline by Rachel Cusk, 2014)
35. «Қаҳрабо кўзли қуён», Эдмунд де Ваал (The Hare with Amber Eyes by Edmund de Waal, 2010)
36. «Тажриба», Мартин Эмис (Experience by Martin Amis, 2000)
37. «Яшил йўл», Энн Энрайт (The Green Road by Anne Enright, 2015)
38. «Гўзаллик чизиғи», Алан Холлигхёрст (The Line of Beauty by Alan Hollinghurst, 2004)
39. «Оқ тишлар», Зеди Смит (White Teeth by Zadie Smith, 2000)
40. «Сеҳрли тафаккур йили», Жоан Дидион (The Year of Magical Thinking by Joan Didion, 2005)
41. «Покланиш», Иэн Макэван (Atonement by Ian McEwan, 2001)
42. «Moneyball. Математика дунёдаги энг машҳур спорт лигасини қандай ўзгартирди», Майкл Люис (Moneyball by Michael Lewis, 2010)
43. «Ватандош: Америка лирикаси», Клаудия Рэнкин (Citizen: An American Lyric by Claudia Rankine, 2014)
44. «Зулматдаги умид», Ребекка Солнит (Hope in the Dark by Rebecca Solnit, 2004)
45. «Ҳаёт даражалари», Жулиан Барнс (Levels of Life by Julian Barnes, 2013)
46. «Инсоният занжири», Симус Ҳиний (Human Chain by Seamus Heaney, 2010)
47. «Персопол», Маржона Сатрапий (Persepolis by Marjane Satrapi, 2000-2003)
48. «Тунги қоровул», Терри Пратчетт (Night Watch by Terry Pratchett, 2002)
49. «Оддий инсон бўл — бахт нега керак?», Женет Уинтерсон (Why Be Happy When You Could Be Normal? by Jeanette Winterson, 2011)
50. «Орикс ва Тартар», Маргарет Этвуд (Oryx and Crake by Margaret Atwood, 2003)
51. «Бруклин», Колм Тойбин (Brooklyn by Colm Tóibín, 2009)
52. «Кичкина орол», Андреа Леви (Small Island by Andrea Levy, 2004)
53. «Келли тўдасининг ҳақиқий тарихи», Питер Кэри (True History of the Kelly Gang by Peter Carey, 2000)
54. «Аёл ва қудрат», Мэри Бэрд (Women & Power by Mary Beard, 2017)
55. «Юҳонинг дилеммаси», Майкл Поллан (The Omnivore’s Dilemma by Michael Pollan, 2006)
56. «Ер остида», Роберт Макфарлейн (Underland by Robert Macfarlane, 2019)
57. «Кавалер ва Клейнинг саргузаштлари», Майкл Чабон (The Amazing Adventures of Kavalier and Clay by Michael Chabon, 2000)
58. «Урушдан сўнг», Тони Жадт (Postwar by Tony Judt, 2005)
59. «Эрнинг гўзаллиги», Энн Карсон (The Beauty of the Husband by Anne Carson, 2002)
60. «Найза», Элис Освалд (Dart by Alice Oswald, 2002)
61. «Ҳасрат уйи», Ҳелен Гарнер (This House of Grief by Helen Garner, 2014)
62. «Она сути», Эдвард Сент-Обин (Mother’s Milk by Edward St Aubyn, 2006)
63. «Ҳенриетта Лакснинг ўлмас ҳаёти», Ребекка Склут (The Immortal Life of Henrietta Lacks by Rebecca Skloot, 2010)
64. «Китоб қандай ёзилади?», Стивен Кинг (On Writing by Stephen King, 2000)
65. «Йўқолган қиз», Гиллиан Флин (Gone Girl by Gillian Flynn, 2012)
66. «Физикадан етти дарс», Карло Ровелли (Seven Brief Lessons on Physics by Carlo Rovelli, 2014)
67. «Қизлар сукути», Пэт Баркер (The Silence of the Girls by Pat Barker, 2018)
68. «Содиқ боғбон», Жон ле Карре (The Constant Gardener by John le Carré, 2001)
69. «Ўткинчи завқлар», Хавиер Мариас (The Infatuations by Javier Marías, 2011)
70. «Серғалва кундалик», Зое Ҳеллер (Notes on a Scandal by Zoë Heller, 2003)
71. «Жимми Корриган: Дунёдаги энг ақлли бола», Крис Уэйр (Jimmy Corrigan: The Smartest Kid on Earth by Chris Ware, 2000)
72. «Таъқибдаги капитализм асри», шошана Зубофф (The Age of Surveillance Capitalism by Shoshana Zuboff, 2019)
73. «Ҳеч нарсага ҳасад қилмай», Барбара Демик (Nothing to Envy by Barbara Demick, 2009)
74. «Туганмас кунлар», Себастьян Барри (Days Without End by Sebastian Barry, 2016)
75. «Ўликлар суяклари устидан шудгор», Олга Токарчук (Drive Your Plow Over the Bones of the Dead by Olga Tokarczuk, 2009)
76. «Секин ўйла, тез қарор қил», Даниэл Канеман (Thinking, Fast and Slow by Daniel Kahneman, 2011)
77. «Охирзамон аломатлари», Юрий Ҳеррера (Signs Preceding the End of the World by Yuri Herrera, 2009)
78. «Бешинчи фасл», Нора Кейта Жемисин (The Fifth Season by NK Jemisin, 2015)
79. «Руҳ даражаси», Ричард Уилкинсон ва Кейт Пикетт (The Spirit Level by Richard Wilkinson and Kate Pickett, 2009)
80. «Ҳаётинг ҳикоялари», Тэд Чан (Stories of Your Life and Others by Ted Chiang, 2002)
81. «Ҳосил», Жим Крейс (Harvest by Jim Crace, 2013)
82. «Коралина», Нил Гейман (Coraline by Neil Gaiman, 2002)
83. «Бу қандай тугашини айт», Валерия Луизелли (Tell Me How It Ends by Valeria Luiselli, 2016)
84. «Умр нархи», Дебора Леви (The Cost of Living by Deborah Levy, 2018)
85. «Худо иллюзияси», Ричард Докинз (The God Delusion by Richard Dawkins, 2006)
86. «Уйдаги катталар», Янис Варуфакис (Adults in the Room by Yanis Varoufakis, 2017)
87. «Руҳоний», Патрисия Локвуд (Priestdaddy by Patricia Lockwood, 2017)
88. «Икс-нол», Малори Блэкман (Noughts & Crosses by Malorie Blackman, 2001)
89. «Телба қон», Лорна Сейж (Bad Blood by Lorna Sage, 2000)
90. «Ташриф», Женни Эрпенбек (Visitation by Jenny Erpenbeck, 2008)
91. «Ёруғлик», Жон Ҳаррисон (Light by M John Harrison, 2002)
92. «Қамал», Ҳелен Данмор (The Siege by Helen Dunmore, 2001)
93. «Қора одамлар», Никола Баркер (Darkmans by Nicola Barker, 2007)
94. «Кескин бурилиш», Малколм Гладвел (The Tipping Point by Malcolm Gladwell, 2000)
95. «Йилномалар: 1-жилд», Боб Дилан (Chronicles: Volume One by Bob Dylan, 2004)
96. «Кичик ҳаёт», Ҳаня Янагиҳара (A Little Life by Hanya Yanagihara, 2015)
97. «Ҳарри Поттер ва Олов кубоги», Жоанна Роулинг (Harry Potter and the Goblet of Fire by JK Rowling, 2000)
98. «Аждаҳо татуировкали қиз», Стиг Ларссон (The Girl With the Dragon Tattoo by Stieg Larsson, 2005)
99. «Синган финжон», Ален Мабанку (Broken Glass by Alain Mabanckou, 2005)
100. «Бўйнимдан нафратланаман», Нора Эфрон (I Feel Bad About My Neck by Nora Ephron, 2006)