Қўш фалокат

Савдогарлардан бири, тижорат ишларида минг динор зарар кўрди. Ёнида ўғли ҳам бор эди. Ўғлига:–Тинчлан… деди. –Буни бировга айта кўрма!Ўғли:–Хўп, ота! деди. –Айтмайман. Аммо яширганингизни фойдасини айтинг менга.Отаси жавоб берди:–Токи фалокат иккитага кўпаймасин!Ўғил сўради:–Бу нима дегани?Отаси:–Биринчи фалокат, сармоянинг озайиши; иккинчи фалокат давоми…

Озғин шаҳзода

Озғин, кўримсизгина бир шаҳзода бор эди. Бунинг устига инилари узун бўйли ва хушсуратли гўзал юзли эдилар. Кунлардан бир кун, ҳаммаси ичида подшоҳ отаси уни энг паст ва хор кўришини пайқаб қолди. Шаҳзода отасини кўргач, не хаёлга боришини фаҳмлаб шундай деди:–Ота, давоми…

Подшоҳ билан асир

Подшоҳ асирлардан бирини ўлимга буюрди. Чорасиз қолган асир тушкунликка тушди. Ақлини йўқотишига сал қолди. “Жонидан умидини узган кўнгилга нима келса гапираверади”, дейдилар… Асир ҳам қараб турмай, ўз қавми тилида подшоҳни ҳақоратлаб, номаъқул сўзлар айта бошлади. Подшоҳ жаҳл устида гапираётан бу давоми…

Банги қаландар

Карахтликдан донг қотган бир қаландар бўлар эди. У эртаю кеч банг истеъмол қиларди. Кўринишдан бу оламдан этак силкиган дарвишларга ўхшар, аммо бутун сир-асрори ёнидаги банг идиши – журъадонида яширинган эди. Банг тортган дамларида ўзини қўярга жой топа олмай, ҳар доим давоми…

Ошиқ бўлган шогирд

Арастунинг бир шогирди бўлиб, устозининг ҳар бир дарсида ҳозир бўлар эди. Донишманд файласуф унга алоҳида эҳтиром кўрсатиб, барча шогирдларидан ортиқ ҳурматлар эди. Ёшлик чоғидан ёнида улғайтириб, унга ўзида бор махфий илмларни ўргатган эди. У олимнинг тўрт юз йирик донишманди орасида давоми…

Девонанинг хазинаси

Бир мамлакатда бир девона киши бор эди. Унинг маскани кеча-кундуз вайрона эди. Ҳар дам ўша вайронанинг бир ёнини қазиб, ўз умрини хазинага эришиш умиди билан ўтказар эди. Иттифоқо, шунча машаққат чеккандан сўнг бахти чопиб, у хазинани топиб олди. У қазиётган давоми…

Олийсифат девона

Бир олийсифат девона киши бор эди. Халқ унга “Мажнун ал-ҳақ” (“Ҳақ йўлидаги девона”) деб лақаб қўйганди. Чунки ҳақ ёди унга маҳбуб, тун-кун бу ёд ила мағлуб эди. Бирор сўз айтмоқчи бўлса, доимо ҳаққа хитоб этар, жавобини ҳам ҳақ тилидан берар давоми…

Ғамгинлик сири

Мисрда бир олий ҳимматли киши бўлиб, у маъно оламининг соҳиб давлати эди. Унда айш-ишрат қиҳш учун жаъмики нарса тайёр эди. Бу борада нимани ўйлаган бўлсанг, унда бундан юз марта ортиқ бор эди. У жаннатмакон қаср ичида манзил тутган бўлиб. ҳурлар давоми…

Кўрлар ва фил

Нақл қилишларича, бир гуруҳ кўрлар тўдаси бир сабаб билан: мусофирлик ёки асирлик туфайли Ҳиндистонга бориб қолишибди. Сўнгра фалакнинг гардиши билан улар яна ўз юртига қайтиб келишибди. Бу ерда улардан бир киши: “Филни кўрдиларингизми?” — деб сўрабди. Улар “Ҳа”,-деб жавоб берибдилар. давоми…

Олтин қули

Басра шаҳрида бир очкўз киши бор эди. У нодонлик билан олтин-кумуш йиғишга муккасидан кетган эди. Ҳотам Той саҳоват ва карам кўрсатишда қанча ном қозонган бўлса, у динор ва дирҳам йиғишда ундан машҳурроқ эди. Ушбу хасис ва пасткаш киши кўп машаққат давоми…